สรรพสัตว์ในสวนสัตว์ซีเรียเอาตัวรอดจากเมืองที่ล่มสลายอย่างไร

สรรพสัตว์ในสวนสัตว์ซีเรียเอาตัวรอดจากเมืองที่ล่มสลายอย่างไร

สัตว์หลายตัว รวมถึงสุลต่าน เสือตัวนี้ตกอยู่ในสภาพที่หิวโหย, ขาดน้ำ หรือไม่ก็เจ็บป่วย เมื่อพวกมันเดินทางมาถึงยังอุทยานในจอร์แดน

สรรพสัตว์ใน สวนสัตว์ซีเรีย เอาตัวรอดจากเมืองที่ล่มสลายอย่างไร

อาเมีย คาลิล พร้อมด้วยทีมงานของเขาสอดส่องไปที่เส้นขอบฟ้า เพื่อมองหาขบวนรถที่พวกเขากำลังรอจะได้พบอยู่บริเวณชายแดนตุรกี เหงื่อโซมกายจากอากาศร้อนอุณหภูมิ 37 องศาเซลเซียสในเดือนกรกฎาคม พวกเขาเฝ้ารอจนกว่าเหยื่อผู้ลี้ภัยกลุ่มล่าสุดจากสงครามกลางเมืองที่เกิดขึ้นในซีเรียมานานกว่า 6 ปี จะเดินทางถึงอย่างปลอดภัย

บรรดาผู้ลี้ภัยที่กำลังเดินทางมานี้มีสี่ขา ประกอบด้วย สิงโตสามตัว, เสือสองตัว, หมีดำเอเชียสองตัว และไฮยีน่าลายจุดสองตัวที่รอดชีวิตจากเมจิก เวิลด์ สวนสนุกธีมพาร์ค นอกเมืองอเลปโป

เมืองแห่งนี้กลายเป็นสนามรบที่เลวร้ายที่สุดหลังสงครามกลางเมืองอุบัติขึ้นในปี 2011 ช่วงเวลาสี่ปีของการขนานนามว่าเป็น “สตาลินกราดแบบซีเรีย”  เมืองอเลปโปถูกโจมตีทางอากาศตลอดจนเผชิญกับการใช้อาวุธเคมี ในปี 2016 ส่งผลให้ทั้งเมืองกลายเป็นซากปรักหักพัง

สวนสัตว์ซีเรีย
ภารกิจอันกล้าหาญในการช่วยชีวิต 13 ตัวสุดท้ายแห่งเมจิก เวิลด์ สวนสัตว์ในเมืองอเลปโปที่กลายเป็นสนามรบตลอดสงครามกลางเมืองในซีเรียนาน 6 ปี โดยกลุ่ม Four Paws

เมจิก เวิลด์ เป็นพื้นที่ที่อยู่ภายใต้การควบคุมของกลุ่มกบฏอัลเคด้านิกายซุนหนี่ ผู้ใช้พื้นที่ขนาด 4 ตารางไมล์เป็นฐานทัพ พวกเขาถูกโจมตีซ้ำแล้วซ้ำเล่า ซึ่งในจำนวนนี้รวมถึงการโจมตีล่าสุดที่เพิ่งเกิดขึ้นเมื่อต้นปี โดยกองกำลังรัสเซีย

คาดกันว่าภายในเมจิก เวิลด์ น่าจะมีสัตว์อยู่ประมาณ 300 ตัวเมื่อเกิดสงครามขึ้น รายงานจาก อัซซาม มาสซาสซาตี้ เจ้าของสวนสัตว์ ผลจากสงครามส่งผลให้สัตว์หลายตัวบาดเจ็บล้มตายจากลูกระเบิดหรือกองเพลิง บ้างก็ป่วยหรืออดตายไป ในขณะที่เหลืออยู่นั้นถูกส่งไปขายต่อยังตลาดมืด

คาลิล ศัลยแพทย์สัตวแพทย์ชาวอียิปต์ผู้พยายามช่วยชีวิตสัตว์ที่ยังหลงเหลืออยูในเมจิก เวิลด์ เป็นเวลา 23 ปีแล้วที่ตัวเขาดำเนินภารกิจความเสี่ยงสูงในการช่วยเหลือสัตว์จากเขตภัยพิบัติหรือเขตสงคราม ภายใต้การทำงานกับกลุ่มองค์กร Four Paws ที่มีศูนย์ในออสเตรีย

กระบวนการช่วยชีวิตสัตว์ต้องใช้เวลาในการวางแผนและการทำงานทางการทูตเป็นเวลาหลายเดือน ทั้งยังต้องพึ่งพาความช่วยเหลือจากคณะทูต, เจ้าหน้าที่รัฐบาล, องค์กรระหว่างประเทศ, ที่ปรึกษาทางการทหาร, กองกำลังทหาร, บริษัทรักษาความปลอดภัย ไปจนถึงผู้ให้ความช่วยเหลืออีกมากมายที่ไม่ได้ระบุชื่อในซีเรีย มันเหมือนกับ “ปฏิบัติการทางการทหารเพื่อสัตว์”  ซีเบล ฟ็อกซ์ครอฟ นักอนุรักษ์จากองค์กร Cee4life องค์กรไม่แสวงหาผลกำไรกล่าวเปรียบเปรย

สงครามแบ่งแยกซีเรียให้ถูกควบคุมโดยหลายกลุ่มหลายองค์กร : กองกำลังรัฐบาลของประธานาธิบดีบาร์ซา อัล-อัสซาด, นักรบชาวเคิร์ดในซีเรีย, กลุ่มต่อต้านจากหลายฝ่ายในอิสลาม, กองกำลังที่เข้ามาแทรกแซงโดยรัสเซีย, อเมริกัน, ตุรกีและเลบานอน ที่ช่วยให้ความขัดแย้งที่เกิดขึ้นนี้เต็มไปด้วยความซับซ้อนมากยิ่งขึ้น

สำหรับการเคลื่อนย้ายสัตว์ไปตามถนนความยาว 150 กิโลเมตรจากเมืองอเลปโปผ่านเขตสงคราม เพื่อไปยังชายแดน Cobanbey ที่ติดอยู่กับพรมแดนตุรกีอย่างปลอดภัยนั้น พวกเขาจำเป็นต้องเจรจาต่อรองกับกลุ่มนักรบท้องถิ่นและต้องวางแผนสำหรับทางเลือกอื่นๆ เพิ่มเติม เพื่อรับมือกับสถานการณ์ที่อาจเปลี่ยนแปลงไปจากการโจมตีของทหาร

อะไรๆ มักไม่เป็นไปตามคาด ขบวนขนส่งสัตว์มักถูกหยุดหรือต้องหันหลังกลับ เมื่อเผชิญกับเจ้าหน้าที่ที่จุดตรวจ ขบวนรถอาจถูกทิ้งระเบิดได้ทุกเมื่อจากเครื่องบินของซีเรียเอง หรือจากรัสเซีย, อเมริกา หรือตุรกี บนอาคารมีพลซุ่มยิงที่พร้อมจะสาดกระสุน นอกจากนั้นบรรดาเจ้าหน้าที่และสัตว์ในขบวนขนส่งอาจถูกลักพาตัว ก่อนหน้านี้เคยมีข่าวลือว่า กลุ่ม Hayat Tahrir Al-sham กลุ่มจีฮัดชาวซีเรียนิกายซุนหนี่เรียกร้องเงินจำนวน 200,000 ดอลล่าร์สหรัฐ สำหรับค่าผ่านพรมแดน

สวนสัตว์ซีเรีย
อาเมีย คาลิล ที่ศูนย์ Four Paws สากล ผู้ดำเนินการภารกิจช่วยเหลือสัตว์จากเมจิก เวิลด์ และเขายังเป็นผู้นำสำหรับภารกิจอพยพสัตว์ที่ถูกทิ้งไว้ในฉนวนกาซา จากกลุ่มก่อการร้ายปาเลสไตน์และจากเมืองโมซูล ในอิรักอีกด้วย

แผนของพวกเขาคือการเดินทางจากเมืองอเลปโปไปทางตะวันตกเฉียงเหนือเข้าสู่เขต Afrin จุดตรวจที่จะนำเข้าสู่เขตควบคุมของชาวเคิร์ด ขบวนสัตว์จะถูกเปลี่ยนเจ้าหน้าที่เพื่อให้สามารถเข้าสู่เขตของชาวเคิร์ดได้ จากนั้นมุ่งต่อไปยังทางตะวันออกเฉียงเหนือ ไปยังชายแดนตุรกี หลังเสร็จสิ้นการตรวจเช็คทางการแพทย์แล้ว บรรดาสัตว์ทั้งหมดจะถูกส่งไปยังที่พำนักใหม่ของพวกมันในจอร์แดน

สวนสัตว์ซีเรีย
ซายีดคือสิงโต 1 ใน 5 ตัวที่ได้รับการช่วยเหลือจากเมจิก เวิลด์ สถานที่ซึ่งครั้งหนึ่งเคยมีสัตว์มากถึง 300 ตัว ภารกิจแรกเกิดขึ้นในเดือนกรกฎาคม ขนย้ายสิงโต, เสือ, หมี และไฮยีน่า อีกหนึ่งสัปดาห์ต่อมาภารกิจที่สองในการขนส่งสิงโตและสุนัขไซบีเรียนฮัสกีอีกอย่างละ 2 ตัวจึงเกิดขึ้น

 

การปลดปล่อย

เมื่อวันที่ 20 กรกฎาคม เกิดการต่อสู้รุนแรงขึ้นระหว่างกลุ่ม Ahrar al-Sham มุสลิมนิกายซุนหนี่และกลุ่ม Hayat Tahrir Al-sham ในพื้นที่รอบๆ เมจิก เวิลด์ จุดตรวจใหม่ๆ ถูกติดตั้ง และส่งผลให้ภารกิจของพวกเขาต้องล่าช้าออกไปอีก ทางทีมงานติดตามการทิ้งระเบิด การทำงานของเจ้าหน้าที่ดับเพลิงและทหารผ่านทางออนไลน์ในแบบเรียลไทม์ เพราะ Yavor Gechev หนึ่งในสมาชิกของทีมช่วยเหลือจาก Four Paws กล่าวว่าในสถานการณ์เช่นนั้น “คุณไม่อาจไว้วางใจใครได้”

เมื่อสถานการณ์ทวีความรุนแรงมากขึ้น คาลิลจึงเลือกปฏิบัติการในวันต่อมา ซึ่งตรงกับวันศุกร์ ด้วยความคาดหวังว่ามันจะเป็นวันที่สงบ เพราะเป็นวันศักดิ์สิทธิ์ประจำสัปดาห์ของชาวมุสลิม

โอมาร์ คาลิฟา ผู้ดูแลสวนสัตว์ พร้อมด้วยเจ้าหน้าที่อีก 4 คนทำงานตลอดทั้งคืน เพื่อขนย้ายสัตว์ทั้งหมดขึ้นไปบนรถพ่วงความยาว 45 ฟุต มันเป็นงานที่อันตรายเมื่อปราศจากยาสลบ ทั้งยังเป็นงานที่หนักเอาการอีกด้วย เมื่อกรงสัตว์นั้นมีน้ำหนักมากถึง 900 ปอนด์

สวนสัตว์ซีเรีย
ต้องใช้ทีมสัตวแพทย์, ผู้เชี่ยวชาญด้านการรักษาความปลอดภัย, เจ้าหน้าที่จากรัฐบาลและเจ้าหน้าที่อื่นๆ จาก 8 ประเทศในการร่วมกันวางแผนภารกิจขนย้ายนี้ จากภาพที่สนามบินอิสตันบูลทีมงานกำลังขนย้ายกรงสัตว์เหล่านี้ขึ้นไปยังเครื่องบินที่จะมุ่งหน้าไปจอร์แดน

พื้นที่ของกลุ่มกบฏรอบๆ เมจิก เวิลด์นั้นอันตรายที่สุด “อาณาเขต 25 ไมล์นอกเมืองอเลปโป มีความเสี่ยงมาก” คาลิลกล่าว ทีมงานของเขาได้ยินข่าวมาว่า พวกกลุ่มกบฏวางแผนที่จะยึดสัตว์เพื่อใช้สำหรับการโฆษณาชวนเชื่อว่านี่คือสัตว์ที่พวกเขาช่วยเอาไว้ได้จากการลักลอบค้าสัตว์ป่า “ข้อมูลนี้ช่วยให้เราวางแผนสำรอง ตั้งแต่แผนบี แผนซี และแผนดี”  เขากล่าว ด้วยเส้นทางสำรองอีก 2 เส้นทาง เจ้าหน้าที่ประจำจุดอีก 34 คนในสามโซน และขบวนล่อพวกกลุ่มกบฏไปยังอีกเส้นทางหนึ่ง

สำหรับขบวนขนส่งจริงนั้นออกเดินทางตั้งแต่แสงแรกของวันที่ 21 กรกฎาคม นำขบวนด้วยรถคุ้มกันตามมาด้วยรถยนต์ติดอาวุธ เมื่อใกล้ถึง เขต Afrin เจ้าหน้าที่ชาวเคิร์ดปฏิเสธที่จะให้ขบวนรถผ่าน เว้นแต่ว่ารัฐบาลตุรกีจะอนุญาตให้ทหารที่ได้รับบาดเจ็บ 250 นาย เดินทางเข้าไปในประเทศเพื่อพักรักษาตัว ทีมขนส่งปฏิเสธที่จะเจรจาต่อรอง เนื่องจากว่านี่คือภารกิจช่วยเหลือสัตว์ ในที่สุดพวกเขาก็ยอมอ่อนข้อให้ และอีก 9 ชั่วโมงถัดมาสัตว์ทั้งหมดก็เดินทางมาถึงเขตปลอดทหารที่พรมแดนที่ซึ่งรถบรรทุกจากตุรกีรอรับอยู่

ทีมงานของคาลิลตะโกนกำกับการขนส่งเป็นภาษาอารบิก, อังกฤษ, ตุรกีและเยอรมัน ทหารของกองกำลังปลดปล่อยซีเรียวางอาวุธปืนไรเฟิลของตนเข้ามาช่วยเจ้าหน้าที่ตุรกี รัฐบาลตุรกีตกลงที่จะเปิดพรมแดนเพื่อต้อนรับสัตว์จากซีเรีย โดยความดีความชอบนี้ต้องยกให้กับความพยายามของนักเคลื่อนไหวเพื่อสัตว์ที่มีนามว่า Okan Oflaz

“เรามีเวลาเพียง 1 ชั่วโมงในการย้ายกรงสัตว์จากรถบรรทุกหนึ่งไปยังอีกคัน” คาลิลกล่าว ก่อนหน้านี้มีปฏิบัติการกวาดล้างระดับสูงเพื่อเอื้อให้การเปิดพรมแดนเกิดขึ้น เมื่อกรงสัตว์ถูกขนย้ายเรียบร้อย ทุกๆ คน ไม่ว่าจะเป็นชาวซีเรียหรือตุรกีโผเข้ากอดกันและโพสต์ท่าถ่ายภาพร่วมกัน

สวนสัตว์ซีเรีย
ที่ชายแดนตุรกี-ซีเรีย คาลิลให้น้ำสัตว์เหล่านี้ ทุกคนพากันเหนื่อยหน่ายหลังการเดินทางระยะทาง 150 กิโลเมตรผ่านเขตสงคราม ระเบิดและพลซุ่มยิงมายังชายแดน

ประตูชายแดนของตุรกีเปิดออก จากนั้นรถบรรทุกที่นำเอาเจ้าหน้าที่ น้ำ อาหารและอุปกรณ์ยาก็เข้ามาสบทบกับขบวนขนส่งสัตว์ และต้องใช้เวลาอีก 24 ชั่วโมงในการขับรถเป็นระยะทาง 1,600 กิโลเมตรเพื่อเดินทางไปยังศูนย์ฟื้นฟูสัตว์ของรัฐบาล ในเมือง Karacabey ทางตะวันออกเฉียงเหนือของตุรกี ซึ่งนับเป็นวันที่ 3 แล้ว ของภารกิจดังกล่าว ที่บรรดาเจ้าหน้าที่ยังไม่ได้นอนหลับพักผ่อน

อย่างไรก็ตามยังต้องมีภารกิจที่สองเกิดขึ้นอีก เนื่องจากในภารกิจแรกนั้นพวกเขาขนส่งสัตว์เพียงแค่ 9 กรงเท่านั้น ยังคงเหลือสิงโตอีก 2 ตัว และสุนัขไซบีเรียนฮัสกีอีก 2 ตัว ในเมจิก เวิลด์

 

พวกเขาพากันบอกว่าเป็นไปไม่ได้

หลังมูอัมมาร์ กัดดาฟี ประธานาธิบดีลิเบียเสียชีวิตเมื่อปี 2011 อาเมีย คาลิล เลี้ยงดูสัตว์ที่หิวโหยกว่า 700 ตัวในสวนสัตว์ Tripoli จนกระทั่งรัฐบาลใหม่ขึ้นครองอำนาจ ในปี 2016 ตัวเขาอพยพสัตว์จำนวน 15 ตัวที่รอดชีวิตจากสวนสัตว์ Khan Younis ในฉนวนกาซา ที่ซึ่งสวนสัตว์แห่งนั้นเต็มไปด้วยซากของสัตว์ที่ตายแล้ว  ในเดือนมีนาคม ปี 2017 เขาพาสิงโตและหมีออกมาจากสวนสัตว์ในเมืองโมซูล ของอิรัก ที่ซึ่งในขณะนั้นบางส่วนของเมืองล่มสลายราวกับหนังสยองขวัญ เมื่อกลุ่ม Four Paws ประกาศความช่วยเหลือ คำร้องก็ถูกส่งมาถึงเขาให้เดินทาไปยังเมืองอเลปโป

คาลิลตรวจสอบข้อมูล และพบว่าสถานการณ์ของเมจิก เวิลด์ กำลังใกล้หมดหวัง บรรดาผู้ดูแลสัตว์เข้ามาช่วยเหลือสัตว์เป็นระยะๆ เมื่อสงครามอุบัติขึ้นพวกมันถูกขังให้อยู่แต่ในกรง โดยปราศจากน้ำและอาหาร กรงขังสัตว์จำนวน 50 กรงต้องเผชิญกับสภาพแวดล้อมที่เต็มไปด้วยเสียงปืนและลูกระเบิด

สวนสัตว์ซีเรีย
ที่ศูนย์ฟื้นฟูในตุรกี สุลต่านเคยหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลันขณะที่สัตวแพทย์กำลังตรวจร่างกายของมัน เคราะห์ดีที่พวกเขากู้ชีพมันกลับมาได้

คาลิลติดต่อไปยังองค์กรรักษาความปลอดภัยระหว่างประเทศเพื่อขอคำปรึกษา พวกเขาบอกว่ามันเป็นไปไม่ได้ที่จะช่วยเหลือสัตว์เหล่านั้น “พวกเขาบอกว่ากลุ่มกบฏยึดครองพื้นที่ระหว่างเมืองอเลปโปจนถึงชายแดนตุรกี จึงไม่มีทางให้ไป” เขากล่าว แต่คาลิลไม่ใช่ชายที่ยอมแพ้อะไรง่ายๆ เขากลายสถานะไปเป็นทูต ด้วยความพยายามติดต่อไปยังผู้คนทั่วโลก เพื่อค้นหาใครก็ตามที่จะสามารถช่วยเขาได้ เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าในจอร์แดนสองแห่งติดต่อกลับและเตรียมที่จะสร้างสถานที่ไว้ให้สำหรับบรรดาสัตว์เหล่านี้ จากนั้น อีริค มากอลิส นักหนังสือพิมพ์ผู้ดำเนินงานเกี่ยวกับสงครามมากมายรวมถึงมูลนิธิเพื่อสัตว์อาสาให้เงินสนับสนุน คาลิลเล่าให้ฟังว่า มากอลิสตกใจมากเมื่อรับทราบสถานการณ์ที่เกิดขึ้น “สัตว์ที่น่าสงสารเหล่านี้ต้องติดอยู่ท่ามกลางสงครามอันโหดร้ายในซีเรีย” เขากล่าว

ก่อนที่กลุ่ม Four Paws จะขนย้ายสัตว์ผ่านจุดตรวจ มุฟตี ผู้เชี่ยวชาญเกี่ยวกับศาสนาประจำท้องถิ่นต้องการหลักฐานพิสูจน์ มาสซาสซิตี้เล่าให้ฟังว่า พวกเขาเรียกร้องวิดีโอเทปจากเจ้าของสวนสัตว์ เพื่อยืนยันว่าเขามอบอำนาจให้กลุ่ม Four Paws ดูแลในการพาสัตว์เหล่านี้ออกไปรักษาตัวยังนอกประเทศ

 

สัตว์ที่หายไป

มาสซาสซิตี้กล่าวด้วยความภาคภูมิใจเมื่อพูดถึงสวนสัตว์ Aalim al-Sahar หรือเมจิก เวิลด์ เขาเป็นคนตั้งชื่อนี้ด้วยต้องการจะสื่อถึงพลังอันลึกลับของธรรมชาติ เพื่อให้คนเกิดคำถามตามมา เนื่องด้วยแนวความคิดเกี่ยวกับพลังเวทมนต์นั้นขัดกับความเชื่อในศาสนาอิสลาม

สถานที่น่าสนใจนี้ใช้เวลาในการสร้าง 8 ปี ภายในประกอบไปด้วย เครื่องเล่น  50 เครื่อง ร้านอาหาร และอควาเรียม ในส่วนของสวนสัตว์นักท่องเที่ยวจะได้ชมจระเข้จากแม่น้ำไนล์จำนวน 50 ตัว, เสืออีก 10 ตัว, ลามา, เสือชีต้าร์, ลิง, กวาง, นก, เต่า, งู, เสือดาว, สิงโต และสัตว์อื่นๆ อีกมากมายหลากหลายสายพันธุ์

ในช่วงต้นปี 2017 สวนสัตว์ที่เคยมีสัตว์จำนวน 300 ตัว มีจำนวนลดลงเหลือประมาณ 50 ตัว เดือนเมษายน คาลิลและฟ็อกซ์ครอฟติดต่อไปยังมาสซาสซิตี้ ผู้ที่ลี้ภัยออกจากซีเรียไปยังสหรัฐอเมริกาแล้วเมื่อปีก่อน พวกเขาเล่าว่าเสือสองตัวกำลังป่วยหนักมาก เสือดาวมีแผลเน่าจนหนอนขึ้น หมีเองก็ป่วย สัตว์ทุกตัวกำลังเผชิญกับภาวะไม่แน่นอน

แต่มาสซาสซิตี้ปฏิเสธที่จะขนย้ายสัตว์เหล่านั้นด้วยเหตุผลที่ไม่อาจทราบได้ เขาเล่าว่า เขาฝากเงินจำนวนหนึ่งให้คาลิฟา ผู้ดูแลสวนสัตว์ ซึ่งเงินก้อนดังกล่าวนั้นมากพอที่จะเลี้ยงดูสัตว์ต่อไปได้อีก 15 ปี แต่คาลิฟากลับนำสิ่งมีค่าทั้งหลายในสวนสัตว์ไปขาย ซึ่งในจำนวนนี้รวมถึงสัตว์ที่ใกล้สูญพันธุ์ด้วย ในบันทึกที่เขาทราบมีเสือจากัวร์ 2 ตัวถูกขายให้อิรัก เมื่อราว 2 ปีก่อน ส่วนเมื่อต้นปี เสือขาวสายพันธุ์หายากก็เพิ่งถูกขายไปในราคาราว 40,000 ดอลล่าร์สหรัฐ ให้แก่เพื่อนคนหนึ่งของเขาในเลบานอน ชายคนนั้นโทรหาเขาและกล่าวว่า “ฉันได้รับเสือขาวจากนายแล้ว นายได้เงินจากฉันแล้วหรือยัง?”  ซึ่งมาสซาสซิตี้กล่าวว่าเขาไม่ได้รับอะไรทั้งนั้น

สวนสัตว์ซีเรีย
ในตุรกีสิงโตตัวเมียกำลังได้รับยา ผลการตรวจชี้ว่าสิงโตตัวเมียอีกตัวกำลังตั้งท้อง ไฮยีน่าตัวผู้ตัวหนึ่งตาบอด ในขณะที่ตัวเมียอีกตัวเจ็บป่วยจากโรคไต

คาลิฟาจัดการขายสัตว์เหล่านั้นจริง ทั้งหมดถูกจัดส่งโดยไม่ได้รับอนุญาตจากเจ้าของภายใต้อนุสัญญาว่าด้วยการค้าระหว่างประเทศซึ่งชนิดพันธุ์สัตว์ป่าและพืชป่าที่ใกล้สูญพันธุ์ หรือ CITES เพื่อนำเงินมาใช้เลี้ยงดูสัตว์ที่เหลือ

หลายสัปดาห์ผ่านไป และมาสซาสซิตี้ยังคงไม่อนุญาตให้ขนย้ายสัตว์ กลุ่ม Four Paws เรียกหาสัตวแพทย์ท้องถิ่นในเมืองอเลปโปให้เข้ามาตรวจเช็คสัตว์ สัตวแพทย์ผู้ปิดบังชื่อจริงเพื่อความปลอดภัย ส่งภาพถ่ายของหมีที่อิดโรยในกรงขังเสือนอนหมดอาลัยตายอยากบนพื้นเปื้อนฝุ่น และกวางที่หมดเรี่ยวแรงมาให้

เมื่อถึงเดือนมิถุนายน เสือสองตัวที่ไม่สบายและกวางก็ตายลง รายงานจากสัตวแพทย์ยังระบุเพิ่มว่าเสืออีก 2 ตัวและลิงอีกจำนวนหนึ่งได้หายตัวไป

แม้กระทั่งกลุ่มกบฏ Hayat Tahrir al-Sham ยังอดไม่ได้ที่จะชื่นชมการปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่ ด้านคาลิลเองก็พร้อมแล้วที่จะเริ่มต้นปฏิบัติการขนย้ายสัตว์ ขณะนี้ทั้งหมดขึ้นอยู่กับการตัดสินจของมาสซาสซิตี้ และตอนนี้เหลือสัตว์ที่ยังคงอยู่ในเมจิก เวิลด์เพียง 16 ตัวเท่านั้น

สวนสัตว์ซีเรีย
ซายีดสิงโตจากเมจิก เวิลด์ ดื่มน้ำที่ศูนย์ช่วยเหลือในตุรกี ความร้อนเป็นอีกหนึ่งความท้าทายของภารกิจนี้
นอกจากเจ้าหน้าที่จะคอยดูแลให้สัตว์ได้รับน้ำและอาหารเพียงพอแล้ว พวกเขายังต้องคลายร้อนพวกมันอีกด้วย

กลางเดือนมิถุนายน คาลิลบินไปยังหลุยส์เซียนาเมื่อพูดคุยกับมาสซาสซิตี้ ให้เขาเข้าใจว่าหากสัตว์ทั้งหมดนี้ไม่ได้รับความช่วยเหลือจากกลุ่ม Four Paws พวกมันจะตายไม่ก็ถูกขายต่อให้พวกลักลอบค้าสัตว์ป่า ในที่สุดมาสซาสซิตี้ก็ยอมอ่อนข้อ คาลิลจากสหรัฐมาพร้อมกับเอกสารที่อนุญาตให้ขนย้ายสัตว์ออกจากเมจิก เวิลด์

ต่อมา คาลิฟา ผู้ดูแลสวนสัตว์ พร้อมด้วยทีมงานของเขา ขนย้ายสัตว์ทั้งหมดขึ้นรถบรรทุกไปในวันที่ 21 กรกฎาคม พวกเขาพบว่าเสือดาว 3 ตัวหายไป และในเมจิก เวิลด์เหลือสัตว์เพียงแค่ 13 ตัวเท่านั้น

สวนสัตว์ซีเรีย
ดานา สิงโตที่กำลังตั้งท้อง คืนที่เดินทางมาถึงอุทยาน Ma’wa ในจอร์แดน มันให้กำเนิดลูกน้อยหนึ่งตัว แต่น่าเศร้าที่สัปดาห์ต่อมาลูกสิงโตก็ตายลง ซึ่งอาจเป็นผลมาจากการขาดสารอาหารระหว่างตั้งครรภ์

 

ที่พำนักในตุรกี

การปะทะรุนแรงที่เกิดขึ้นใกล้กับเมจิก เวิลด์ ส่งผลให้ภารกิจที่สองต้องเลื่อนออกไป สำหรับสิงโต 2 ตัวและสุนัขไซบีเรียนฮัสกีอีก 2 ตัวแล้ว นี่เป็นวาระเร่งด่วนที่สุดเท่าที่เคยมีมา เนื่องจากสัตวแพทย์ชาวซีเรียค้นพบว่า ดานา หนึ่งในสิงโตกำลังตั้งท้อง

คาลิฟาและขบวนขนส่งเดินทางออกจากเมืองกลางบ่ายของวันศุกร์ที่ 28 กรกฏาคม ท่ามกลางอุณหภูมิ 37 องศาเซลเซียส พวกเขาถูกหยุดที่จุดตรวจ Afrin โดยทหารของชาวเคิร์ด ที่จับกุมตัวคาลิฟา ทำร้ายเขาและฆ่าเขาในเวลาต่อมา โดยอ้างว่าพี่ชายที่ตายไปแล้วของคาลิฟามีความเชื่อมโยงกับกลุ่มอัลเคด้า

เจ้าหน้าที่จาก Four Paws ใช้เวลาหลายชั่วโมงในการโต้เถียงกว่าชาวเคิร์ดจะปล่อยขบวนและร่างของคาลิฟาให้เดินทางกลับไปยังเมืองอเลปโป  เมื่อกลางคืนมาถึง ท้องถนนเต็มไปด้วยอันตรายมากยิ่งขึ้น และขบวนยังคงห่างไกลจากชายแดน เมื่อถึงเวลาหนึ่งทุ่มชายแดนกำลังจะปิด คาลิลอ้อนวอนขอให้ตำรวจชายแดนรอต่อไปอีกหน่อย ในที่สุดขบวนรถก็เดินทางมาถึงในเวลา สามทุ่มสิบห้านาที ทีมงานรีบขนย้ายสัตว์ไปยังรถบรรทุกของตุรกี และขบวนรถก็มุ่งหน้าต่อไปยัง Karacabey

เมื่อพวกเขาเดินทางถึง สัตว์ทั้ง 13 ตัวกำลังอิดโรยจากอาการขาดน้ำและสารอาหาร ของเสียจากพวกมันเองเปรอะเปื้อนตามตัวทั้งยังมีรอยแผลเปิด พวกมันได้รับการตรวจเลือด ตรวจดวงตาและสแกนด้วยรังสีอัลตราเพื่อตรวจหาปรสิตและฉีดวัคซีน ผลการสแกนดานาพบว่ามันกำลังตั้งท้องลูกสิงโต 2 ตัว และอาจคลอดได้ทุกเมื่อ

สวนสัตว์ซีเรีย
คาลิลตรวจสุขภาพของลัคกี้ สุนัขไซบีเรียนฮัสกี พวกมันเป็นสัตว์ที่ถูกขนส่งในภารกิจที่สอง ซึ่งทีมงานตั้งใจไว้อย่างแน่วแน่ว่าจะไม่ทิ้งสัตว์ตัวใดไว้ที่นั่น

สุลต่าน เสือโคร่งอายุมากที่ผอมติดกระดูกกำลังอยู่ในอาการน่าเป็นห่วง เมื่อสัตวแพทย์เข้าไปตรวจเช็คอาการ พวกเขาพบว่าหัวใจของมันหยุดเต้นไปแล้ว พวกเขาเปลี่ยนแผนไปเป็นการกู้ชีพ พวกเขาฉีดยาชาและอะดรีนาลีนเข้าไปในหัวใจของมัน กดไปที่ทรวงอกและปั๊มลมเข้าไปในปอด ไม่นานมันก็เริ่มหายใจอีกครั้ง

สำหรับไฮยีน่า ตัวผู้มองเห็นไม่ชัดเจนจากต้อกระจกในตา ส่วนตัวเมียป่วยเป็นโรคไต สิงโตอีก 3 ตัวและเสือตัวอื่นๆ  แม้จะผอมแห้งแต่ถือว่ามีสุขภาพดีภายใต้สถานการณ์เช่นนี้ ส่วนหมีนั้นสภาพฟันของมันย่ำแย่มาก อันเป็นผลมาจากการขาดสารอาหารและการกัดลูกกรงด้วยความกลัวหรือเบื่อหน่าย

ข้อมูลจากคาลิล สัตว์ที่อาศัยอยู่ในเขตสงคราม พวกมันต้องเผชิญกับความเครียดจากเสียงปืนเสียงระเบิด จนส่งผลต่อสุขภาพจิตของมันไม่ต่างจากคน “หมีบางตัวยังเจ็บป่วยทางจิตไปอีกหลายปี แม้อาการบาดเจ็บทางร่างกายจะหายแล้วก็ตาม” เขากล่าว

คาลิลคาดหวังว่าเขาจะได้รับใบรับรองการตรวจสุขภาพและใบอนุญาตจากรัฐบาลตุรกี เพื่อที่จะขนย้ายสัตว์ไปยังจอร์แดนต่อ ไฮยีน่าและสุนัขไซบีเรียนฮัสกีจะถูกพาไปยังศูนย์ New Hope นอกกรุงอัมมาน ที่ถูกก่อตั้งโดยมูลนิธิเจ้าหญิงอิลา สิงโต เสือและหมีจะถูกย้ายไปยังอุทยาน Al Ma’wa ที่ตั้งบนผืนป่าในหุบเขาทางตอนเหนือของจอร์แดน และขึ้นชื่อว่าเป็นศูนย์ฟื้นฟูสัตว์ป่าที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในตะวันออกกลาง ก่อตั้งโดยกลุ่ม Four Paws ร่วมกับมูลนิธิของเจ้าหญิง ส่วนเสือจะถูกส่งไปยังศูนย์  Felida Big Cat ในเนเธอร์แลนด์ ซึ่งมีความเชี่ยวชาญด้านทางการแพทย์โดยเฉพาะ

สวนสัตว์ซีเรีย
สัตว์เหล่านี้กำลังจะเดินทางจากตุรกีไปจอร์แดน แต่กรงบางกรงมีความสูงมากไปทำให้พวกเขาต้องตัดล้อของกรงออกเพื่อให้กรงสามารถเข้าไปในเครื่องบินได้

 

ขนย้ายด้วยเครื่องบิน

สามสัปดาห์ผ่านไป เจ้าหน้าที่ตุรกียังคงไม่ออกใบอนุญาตขนส่งสัตว์เหล่านี้ให้ พวกมันต้องอาศัยอยู่ในกรงแคบๆ  ที่ใช้ในการขนส่งครั้งแรก

ในที่สุดเอกสารก็มาถึง พร้อมด้วยสตีฟ วินเตอร์ ช่างภาพและฉัน พวกเราเดินทางไปยังนครอิสตันบูล เพื่อร่วมส่งสัตว์ไปจอร์แดน บ่ายของวันที่ 10 สิงหาคม อีกวันที่อากาศร้อนจัด เราเดินทางไปพบกับทีมงานที่คลังขนส่งสินค้าในนครอิสตันบูล คาลิลปีนขึ้นไปบนกรงและรินน้ำจากเหยือกขนาดใหญ่เพื่อคลายร้อนให้พวกมัน กรงแต่ละอันถูกโหลดด้วยเครื่องจักรที่รายล้อมไปด้วยผู้คนและเสียงตะโกนรอบๆ

สิงโตคำรามขึ้นมา หมีเดินไปมาในกรงไม่หยุด สิ่งเหล่านี้เป็นสัญญาณของผลกระทบทางจิตใจที่เกิดขึ้นจากสงคราม  สุลต่านทรุดลงกับพื้นกรง คาลิลอัดยาคอลติโซนให้แก่มันระหว่างเที่ยวบิน ไฮยีน่าตัวผู้หวาดกลัวจนตัวสั่น มันได้รับคอลติโซลเช่นกันรวมไปถึงน้ำและอาหารเพื่อลดอาการสั่นเทา

สวนสัตว์ซีเรีย
สิงโตออกสำรวจบ้านใหม่ของมันที่อุทยาน Al Ma’wa ในจอร์แดน เช่นเดียวกับมนุษย์ สัตว์ที่มีชีวิตอยู่ท่ามกลางสงครามเผชิญกับความเจ็บป่วยทางจิตใจไม่ต่างกัน

สัตว์ทั้งหมดออกเดินทางเมื่อเวลาสองทุ่มครึ่ง ด้วยสายการบินรอยัลจอร์แดเนียล พวกเราเดินทางถึงกรุงอัมมานเมื่อเวลาตีสามกรงทั้งหมดถูกเชื่อมต่อกันผ่านด่านศุลกากร คล้ายกับขบวนรถไฟ เพื่อเตรียมที่จะขนย้ายด้วยรถบรรทุก 2 คัน

 

ภารกิจสุดท้าย

เราขับรถประมาณหนึ่งชั่วโมงไปยังศูนย์ New Hope ที่ซึ่งเจ้าหญิงอาลิ บิน ฮุสเซนกำลังรอต้อนรับ  “ในคัมภีร์ไบเบิ้ลฉบับเก่าก็ระบุไว้ว่าจอร์แดนเป็นประเทศสำหรับคนต่างถิ่นทุกคน สิ่งนี้พิสูจน์ได้จากประวัติศาสตร์ที่ผ่านมา” พระองค์ตรัสพร้อมรอยยิ้มแจ่มใส “และดูเหมือนว่าในวันนี้เราจะให้การต้อนรับสปีชีส์อื่นด้วยเช่นกัน”

ชายสิบคนขนย้ายกรงไฮยีน่าไปบนล้อเลื่อนที่พาไปยังที่อยู่ใหม่ของมัน ตัวผู้เดินวนไปวนมาสามรอบ ส่วนตัวเมียมุดเข้าไปในท่อน้ำขนาดใหญ่ สำหรับสุนัขไซบีเรียนฮัสกีนั้น สุนัขเจ้าถิ่นให้การต้อนรับมันอย่างดีผ่านการดมกลิ่น เห่าและกระดิกหางไปมา

สวนสัตว์ซีเรีย
หมีดำเอเชียกับบ้านใหม่ของมัน ฟันของหมีตัวนี้ได้รับความเสียหายจากภาวะขาดสารอาหารและการกัดซี่กรงด้วยความเครียด เมื่อมันเดินทางมาถึง ทีมงานพบว่ามันออกสำรวจที่อยู่ใหม่ทันที

เจ้าหญิงอาลิทรงร่วมเดินทางไปกับเราด้วย ภายใต้การคุ้มกันของตำรวจและทหาร บนเส้นทางที่มุ่งไปยังอุทยาน Al Mawa สถานที่ดังกล่าวตั้งอยู่บนยอดเขาที่ปกคลุมไปด้วยต้นมะกอกมากมายให้ร่มเงาคลายความร้อนจากแสงแดดอันร้อนแรง

สัตว์แต่ละตัวมีการตอบสนองที่แตกต่างกันไป หมีเดินเข้าไปยังที่อยู่ใหม่อันกว้างขวางคว้าเอาผักและผลไม้มาเคี้ยวกินก่อนที่จะปีนข้นไปบนต้นมะกอก สิงโตตัวผู้ตัวหนึ่งออกสำรวจพื้นที่ใหม่ อีกตัววิ่งวนไปมา ส่วนสิงโตตัวเมียที่คาดว่าน่าจะเป็นคู่ของมันถูกปล่อยตัวบนซีเมนต์เพื่อที่สัตวแพทย์จะได้ตรวจอาการมันได้ เพราะที่ด้านข้างของมันเต็มไปด้วยรอยแผลเปิดน่ากลัว ซึ่งอาจเกิดจากการถูกกระสุน การติดเชื้อ หรือมีปรสิต รายงานจาก ไดอานา เบอร์นาส หัวหน้าอุทยาน Al Ma’wa

สุลต่านนอนนิ่งไม่ไหวติง ทำให้ยากที่จะเคลื่อนย้ายมัน ส่วนดานาสิงโตที่กำลังตั้งท้องเดินเข้าไปในบ้านซีเมนต์ของมัน และซุกตัวลงในกองฟาง ในตอนเย็นสุลต่านเดินสำรวจไปมาก่อนที่จะทิ้งตัวนอนในร่มเงา ส่วนเสือลิงโลดไปกับบ่อน้ำใหม่ของมัน

เมื่อผู้ดูแลเข้ามาตรวจเช็คดานาในเช้าวันต่อมา ก็พบว่ามีลูกเสือตัวสีขาวนอนซุกอยู่ข้างเธอ มันรอจนกว่าทุกอย่างจะเงียบสงบจึงคลอดลูกออกมาเงียบๆ แต่เจ้าหน้าที่เองก็ไม่เคยเห็นลูกตัวที่สองของมัน

สวนสัตว์ซีเรีย
แคสซี ไฮยีน่าตัวเมียเดินทางมาถึงบ้านใหม่ในศูนย์ New Hope ศูนย์ฟื้นฟูในจอร์แดนที่อ้าแขนต้อนรับไฮยีน่าและสุนัขฮัสกี

เมื่อถึงเวลาที่สัตว์ตัวสุดท้ายถูกส่งไปยังอุทยาน คาลิลดูเหน็ดเหนื่อยอย่างมาก รอยใต้ตาบ่งบอกถึงความเครียดจากการวางแผนมานานเป็นเวลาหลายเดือน ตัวเขาเรียกสัตว์ทั้ง 13 ตัวว่าเป็น “ทูตแห่งสรรพสัตว์” สำหรับพวกมันคาลิลกล่าวว่า “ผู้คนพากันวางอาวุธ กลุ่มคนเล็กๆ เหล่านี้ช่วยกันขนย้ายสัตว์ป่าท่ามกลางสงคราม”

“สัตว์ป่าพวกนี้เป็นดั่งแสงเทียนนำมาซึ่งความหวังเล็กๆ ท่ามกลางความมืดมิด”

เรื่อง ชารอน กายนุพ

 

 

Recommend