สรุปคดีอ่าวมาหยา ศาลไทยสั่ง 20th Century Fox เตรียมจ่ายเงินชดเชย 10 ล้านบาท หลังสู้กันนานกว่า 20 ปี
ในปี 2000 ภาพยนตร์ที่มีชื่อเรื่องว่า ‘The Beach’ ของลีโอนาร์โด ดิคาปริโอ (Leo DiCaprio) นักแสดงที่มีชื่อเสียงจาก ‘ไททานิค’ ในขณะนั้น ได้ออกฉายสู่สายตาชาวโลก ทำให้อ่าวมาหยา เกาะพีพี จังหวัดกระบี่ในประเทศไทยโด่งดังขึ้นมา
อย่างไรก็ตามความมีชื่อเสียงนั้นทำให้เกาะต้องรองรับนักท่องเที่ยวที่เข้ามาเพื่อเยี่ยมชมเกาะที่เป็นสถานที่ถ่ายทำภาพยนตร์เรื่องนี้กว่าวันละ 4,000 คน ส่งผลให้เกาะมีสภาพเสื่อมโทรมอย่างยิ่ง
นอกจากนี้ เจ้าหน้าที่ท้องถิ่นยังระบุว่าทางทีมถ่ายทำยังได้ทำการปรับเปลี่ยนพื้นที่ในบริเวณอ่าวมาหยา ไม่ว่าจะเป็นการตัดต้นไม้รอบๆ ก่อสร้างนั่งร้าน สร้างที่พักชั่วคราว นำเอาแพยานยนต์เพื่อขนย้ายเครื่องจักรขนาดใหญ่ รวมทั้งการนำพืชต่างถิ่นมาปลูก ส่งผลให้ระบบนิเวศปกติมีความเสียหายอย่างรุนแรง
ชาวกระบี่และนักอนุรักษ์หลายคนจึงรวมตัวกันคัดค้าน และในที่สุดจึงได้ฟ้องร้องต่อศาลเพื่อเอาผิดกับรัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ อธิบดีกรมป่าไม้ ในฐานะที่เป็นผู้อนุญาตให้มีการถ่ายทำ และบริษัทผู้ผลิตภาพยนต์ 20th Century Fox ให้ชดเชยความเสียหายที่เกิดขึ้น
กระนั้น ต้องใช้เวลากว่า 12 ปีนับตั้งแต่ภาพยนต์ออกฉาย ศาลแพ่ง แผนกคดีธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมก็รับคำฟ้องร้อง และสืบค้นหาหลักฐานด้วยตัวเอง ดร. สมบูรณ์ พรพิเนตรพงศ์ นักวิชาการประจำคณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ และ ดร. สรณรัชฏ์ กาญจนะวณิชย์ เลขาธิการมูลนิธิโลกสีเขียว ได้ชี้ให้เห็นว่า อ่าวมาหยานั้นมีลักษณะพิเศษไม่เหมือนหาดอื่น ๆ เนื่องจากว่ามีการทับถมของซากปะการังมาเป็นเวลานาน ทำให้เม็ดทรายมีความละเอียดและขาวใส ดังนั้นการปรับหรือต่อเติมพื้นที่ชายหาด จึงเป็นการทำลายสิ่งแวดล้อม และไม่สามารถกลับมาฟื้นฟูให้ดีดังเดิมได้
ในที่สุด หลังจากผ่านมากว่า 24 ปี นับตั้งแต่การสิ้นสุดการถ่ายทำภาพยนตร์ ศาลฎีกาได้มีคำพิพากษาให้ ‘กรมป่าไม้’ เยียวยาฟื้นฟูสภาพอ่าวมาหยาให้กลับมาสวยงามดังเดิมเนื่องจากเป็นผู้อนุญาตให้เอกชนเข้าไปสร้างภาพยนต์ และ 20th Century Fox ต้องจ่ายเงินชดเชยเป็นจำนวน 10 ล้านบาทเพื่อใช้ในการดำเนินการฟื้นฟูอ่าวมาหยาต่อไป และต้องมีการรายงานผลการปฏิบัติงานต่อศาลทุก ๆ 1 ปีต่อเนื่องกันเป็นเวลา 3 ปี หรือจนจะใช้เงินจนหมด
ปัจจุบันอ่าวมาหยาถูกห้ามให้นักท่องเที่ยวลงเล่นน้ำเด็ดขาด สามารถเดินเล่ย ถ่ายรูป และพักผ่อนได้เท่านั้น อีกทั้งจำกัดจำนวนไว้ที่ 375 คนต่อ 1 ชั่วโมงเพื่อให้เกาะได้มีเวลาในการฟื้นฟูธรรมชาติ แต่ไม่มีใครบอกได้ว่าจะสามารถกลับมาเหมือนดังเดิมได้หรือไม่
สืบค้นและเรียบเรียง วิทิต บรมพิชัยชาติกุล