ในตอนแรกนักโบราณคดีพบเพียงแค่ฟอสซิลกระดูกนิ้ว และตอนนี้พวกเขากำลังทำงานอย่างหนักเพื่อมองหาชิ้นส่วนที่เหลือ ซึ่งจะบ่งชี้ถึงร่องรอยการอพยพออกจากแอฟริกาในอดีต
ล่าสุดมีรายงานค้นพบรอยเท้าเก่าแก่ของมนุษย์ในภูมิภาคทางตะวันตกเฉียงเหนือของซาอุดิอาระเบีย ใกล้กับเมือง Tabuk รายงานจากการแถลงข่าวโดยกระทรวงวัฒนธรรมและข้อมูลพบว่ารอยเท้าที่เพิ่งถูกค้นพบนี้กระจัดกระจายไปตามทิศต่างๆ บนสถานที่ที่เชื่อกันว่าเคยเป็นทะเลสาบโบราณ
(อ่านเกี่ยวกับฟอสซิลนิ้วที่ถูกค้นพบก่อนหน้า ที่นี่)
การค้นพบครั้งนี้ถูกประกาศโดยเจ้าชาย Sultan bin Salman ประธานคณะกรรมาธิการการท่องเที่ยวและมรดกแห่งชาติซาอุดิอาระเบียในระหว่างการเยือนพิพิธภัณฑ์แห่งชาติโตเกียว ซึ่งขณะนี้ทางพิพิธภัณฑ์ญี่ปุ่นเองกำลังจัดแสดงนิทรรศการโบราณคดีที่พบในซาอุดิอาระเบีย
ในการประกาศข่าว เจ้าชายระบุว่ากลุ่มรอยเท้าที่เพิ่งค้นพบใหม่นี้มีอายุเก่าแก่ถึง 85,000 ปี การขุดค้นดำเนินงานโดย Huw Groucutt นักโบราณคดีที่กำลังทำงานในภูมิภาคดังกล่าว และขณะนี้กำลังวิเคราะห์รอยเท้าเพื่อเผยแพร่รายละเอียดของการค้นพบที่ได้ในเดือนมิถุนายนที่จะถึงนี้
ทั้งนี้นี่ไม่ใช่ครั้งแรกที่การค้นพบรอยเท้าให้เงื่อนงำใหม่ๆ แก่นักโบราณคดีเกี่ยวกับการอพยพของมนุษย์ ในปี 2006 มีรายงานการค้นพบรอยเท้าเก่าแก่ทั้งหมด 700 รอยเท้า อายุ 20,000 ปี ในออสเตรเลีย และล่าสุดในเดือนมีนาคมที่ผ่านมา มีรายงานการค้นพบรอยเท้าตามชายฝั่งตะวันตกของแคนาดา ย้อนอายุกลับไปได้ถึง 13,000 ปี
หากนักวิทยาศาสตร์ค้นพบรอยเท้าที่เก่าแก่มากกว่า 80,000 ปี มันจะเป็นเงื่อนงำสำคัญเพราะเป็นช่วงเวลาเดียวกันกับที่ฟอสซิลกระดูกนิ้วมนุษย์ถูกพบในทะเลสาบโบราณของซาอุดิอาระเบียที่มีชื่อเรียกว่า แหล่งโบราณคดี Al Wusta ซึ่งจากรายงานการค้นพบในครั้งนั้นระบุว่าฟอสซิลนิ้วดังกล่าวเป็นของมนุษย์ที่เคยมีชีวิตอยู่ในภูมิภาคนั้นเมื่อ 88,000 ปีก่อน ซึ่งในช่วงเวลานั้นทะเลสาบยังคงมีน้ำหล่อเลี้ยงสรรพชีวิตรอบๆ
กลุ่มรอยเท้าที่เพิ่งถูกค้นพบล่าสุดนี้ยังให้หลักฐานสำคัญว่าในอดีต บริเวณคาบสมุทรอาระเบียเป็นสถานที่สำคัญสำหรับมนุษย์ยุคหินที่อพยพออกมาจากแอฟริกา จากหลักฐานที่มีตอนนี้มนุษย์ปรากฏขึ้นในทวีปแอฟริกาเมื่อราว 200,000 ปีก่อน แต่ร่องรอยการอพยพกลับย้อนไปได้เก่าแก่ที่สุดเพียงแค่ 60,000 ปีเท่านั้น และการค้นพบเมื่อเร็วๆ นี้ได้เปลี่ยนทฤษฎีที่มีต่อการอพยพออกจากแอฟริกาไป เมื่อมีรายงานการค้นพบฟอสซิลขากรรไกรอายุ 180,000 ปี ในอิสราเอล นั่นแปลว่าแท้จริงแล้วการอพยพของมนุษย์เกิดขึ้นเร็วกว่าที่คาดกันไว้มาก
(อ่านเกี่ยวกับฟอสซิลในอิสราเอลได้ ที่นี่)
ยังไม่เป็นที่ชัดเจนว่ามีมนุษย์อพยพมายังคาบสมุทรอาระเบียมากน้อยแค่ไหน ย้อนกลับไปเมื่อ 80,000 ปีก่อน ภูมิภาคที่แห้งแล้งมีแต่ทะเลทรายเคยเป็นทุ่งหญ้าเขียวขจี และมีทะเลสาบมากมาย สรวงสวรรค์แห่งนี้เป็นบ้านของสัตว์นานาชนิดเช่น ฮิปโปโปเตมัส เป็นต้น
ในจำนวนทะเลสาบโบราณ 200 แห่ง 80% ถูกนักโบราณคดีสำรวจแล้ว และรายงานจาก Michael Petraglia จากสถาบันมักซ์ พลังค์ในเยอรมนี ทะเลสาบโบราณบางแห่งยังคงมีเครื่องมือหินปรากฏให้เห็น
นักโบราณคดีคาดหวังว่าซาอุดิอาระเบียจะเป็นแหล่งโบราณคดีแหล่งสำคัญในการศึกษาการอพยพของมนุษย์ ซึ่งขณะนี้ทางรัฐบาลเองอนุญาตให้เฉพาะนักวิทยาศาสตร์จากต่างชาติเท่านั้น ที่สามารถเดินทางเข้าไปสำรวจยังแหล่งโบราณคดีได้ ด้าน Petraglia เองระบุว่า นอกเหนือจากการสำรวจทะเลสาบแล้ว ทีมของเขาจะขยายการสำรวจไปยังถ้ำในบริเวณข้างเคียงอีกด้วย
เรื่อง ซาร่าห์ กิบเบ็นส์
อ่านเพิ่มเติม