ผลงานเข้ารอบ10 ภาพเล่าเรื่อง Season 8: ความผูกพันระหว่างสายน้ำกับวิถีชีวิต
ผลงานเข้ารอบ การประกวดภาพถ่ายสารคดี 10 ภาพเล่าเรื่อง Season 8
โดย Thanawat Thongchan
แนวคิดของสารคดี
มนุษย์เราอยู่ร่วมกับธรรมชาติมาอย่างยาวนาน โดยเฉพาะสายน้ำ เพราะสายน้ำนำพาความอุดมสมบูรณ์สู่ชีวิต ในหลายๆ ด้าน ไม่ว่าจะเป็นความเป็นอยู่ การทำมาหากิน ความเชื่อ ความสนุก หรือการเดินทาง สายน้ำจึงเป็นธรรมชาติที่ทำให้มนุษย์ใช้ชีวิตได้อย่างราบรื่น เราเลยอยากถ่ายทอดความงดงามที่มีปัจจัยหลักๆ มาจากสายน้ำ ผ่านมุมมอง Top View หรือมุมมองที่มองลงมาแบบขนานกับพื้นดิน ซึ่งจะเรียกว่าเป็นมุมมองของนกที่มองลงมาเห็นการใช้ชีวิตในหลากหลายรูปแบบของมนุษย์ก็ว่าได้ โดยมีกิจกรรมหลากหลายรูปแบบที่มนุษย์มีร่วมกับสายน้ำในแหล่งท้องถิ่นที่อาศัย เพื่ออยากให้ทุกคนได้เห็นว่า ปัจจุบันเองสายน้ำยังมีความสำคัญกับอีกหลายๆ ชีวิต เราควรช่วยกันรักษาไม่ว่าจะอยู่ต้นน้ำหรือปลายน้ำ ล้วนต้องช่วยกันดูแลให้แหล่งน้ำยังดูสะอาด เพื่อให้อีกหลายๆ ชีวิต หลายๆ ชุมชน สามารถดำรงชีวิตอยู่ได้ เพราะสายน้ำกับชีวิต คือสิ่งที่ต้องพึงพาอาศัยกันไปเรื่อยๆ ไม่ว่าจะอีกหลายสิบปี หรือหลายร้อยปี
บรรยากาศการใช้ชีวิตของผู้คนในจังหวัดอ่างทอง ในช่วงที่แม่น้ำเจ้าพระยาลดระดับลงในช่วงฤดูร้อน โดยมีผู้คนในท้องที่ มาพักผ่อน มาสนุก คลายร้อนกันภาพการดำรงชีวิตของเกษตรกรในอำเภอสองพี่น้อง จังหวัดสุพรรณบุรี ที่ปลูกคะน้าเผื่อสร้างรายได้ โดยเป็นประโยชน์จากการใช้น้ำ เพื่อการทำเกษตรความเชื่อกับสายน้ำก็เป็นอีกหนึ่งสิ่งที่มนุษย์ให้ความสำคัญ เพื่อเป็นการยึดเหนี่ยวของการใช้ชีวิตกับสายน้ำ โดยในภาพเป็นขบวนแห่หลวงพ่อปานทางน้ำ ที่ชาวบ้านมีความเชื่อโดยตรง โดยเฉพาะการทำอาชีพประมงของคนในท้องที่การวิ่งควาย เมื่อถึงฤดูทำนา ชาวบ้านก็จะนำควายไปช่วยกันไถนา คราดนา ของเกษตรกรในท้องที่ชลบุรี ต่อมาที่เห็นเป็นการวิ่งควายกันอย่างทุกวันนี้ เพราะเกิดความคิดของท้องถิ่นให้มีการประชันกัน จนเกิดเป็นประเพณีวิ่งควายของชลบุรี และในภาพเป็นการวิ่งควายน้ำ ซึ่งเป็นดั้งเดิมที่หาดูได้ยากในปัจจุบันแห่เทียนพรรษาทางน้ำ ที่ลาดชะโด เป็นเอกลักษณ์ประเพณีในอดีตที่ยังมีมาถึงในปัจจุบัน เพราะเป็นการแสดงถึงการใช้ชีวิตในอดีตของชาวลาดชะโดที่มีต่อสายน้ำได้อย่างงดงามพื้นที่ชุ่มน้ำ เป็นพื้นที่ฉ่ำน้ำ มีน้ำท่วมขัง และมีความหลากหลายทางชีวภาพ ให้ศึกษา แต่ในปัจจุบันก็มีหลากหลายแห่งที่เป็นสถานที่ท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ธรรมชาติ ยกตัวอย่างเช่น สวนพฤกษศาสตร์ระยอง ที่นักท่องเที่ยวจะได้สัมผัสพื้นที่ชุ่มน้ำ อย่างใกล้ชิด และป่าโบราณที่ยิ่งใหญ่ในภาคตะวันออกทะเลสาบ ก็เป็นอีกหนึ่งแห่งที่มีทั้งการใช้ชีวิตของผู้คน ไม่ว่าเป็นการพักผ่อน หรือเป็นหาอาหาร ปัจจุบันมนุษย์ก็พัฒนาเป็นแหล่งท่องเที่ยว ในช่วงฤดูร้อน เพราะพักหลังอากาศมักร้อนมาก ทำให้คนที่หาแหล่งน้ำในการพักผ่อน ก็คลายร้อนการเลี้ยงปลาในแหล่งน้ำธรรมชาติ ก็เป็นการดำรงชีวิตที่ยังมีให้เห็นในแหล่งน้ำขนาดใหญ่ โดยในภาพเป็นแพเลี้ยงปลากะพง ของบางปะกง จังหวัดฉะเชิงเทรา ที่ยังมีการเลี้ยงปลากะพงในแหล่งน้ำธรรมชาติการทำประมงในพื้นที่ทะเล ก็ยังมีให้เห็นในปัจจุบันแม้ว่าในบางช่วงอาจมีปัญหาเรื่องการหาปลาลำบาก หรือข้อจำกัดต่างๆ แต่การดำเนินชีวิตระหว่างมนุษย์กับสายน้ำก็ยังดำเนินต่อไปความสนุกใกล้แหล่งน้ำ ที่เรียกว่าทะเล มนุษย์มักมีความสุขเมื่อได้ไปเที่ยวในสถานที่ธรรมชาติสวยงาม มันทำให้ได้ความรู้สึกของการพักผ่อน และยังได้เห็นธรรมชาติที่สวยงามอีกรูปแบบ