“จากภาพถ่ายนับพันภาพที่ช่างภาพของเรา
ส่งมาจากทุกมุมโลก เราคัดสรรและนำเสนอภาพที่สะเทือนอารมณ์
และสร้างแรงบันดาลใจให้เรามากที่สุดไว้ในบทความนี้”
ทุกปีที่ผ่านมา National Geographic ได้สานต่อประเพณีอันทรงคุณค่าในการคัดสรรภาพถ่ายชิ้นเอกจากช่างภาพและนักสำรวจทั่วทุกมุมโลกมารวบรวมไว้ในช่วงปลายปี เพื่อบันทึกช่วงเวลาแห่งความงดงาม ความกล้าหาญ และความหลากหลายของโลกใบนี้
คอลเลกชันภาพถ่ายปี 2025 นำเสนอมุมมองที่พิเศษและหาได้ยากยิ่ง ตั้งแต่ความมหัศจรรย์ของธรรมชาติอันบริสุทธิ์ ไปจนถึงช่วงเวลาแห่งความเปราะบางของสิ่งมีชีวิตในถิ่นทุรกันดาร แต่ละภาพล้วนบอกเล่าเรื่องราวที่ทรงพลัง บางภาพสร้างแรงบันดาลใจให้เห็นความยิ่งใหญ่ของโลก ขณะที่บางภาพชวนให้หยุดไตร่ตรอง สะเทือนอารมณ์ด้วยความเปราะบางและการเปลี่ยนแปลงของโลกที่กำลังเกิดขึ้น
ภาพเหล่านี้ไม่ได้เป็นเพียงบันทึกภาพที่สวยงาม แต่เป็นหน้าต่างที่เปิดให้เรามองเห็นโลกในมุมที่ไม่เคยเห็น สัมผัสประสบการณ์ที่อาจไม่มีโอกาสพบเจอด้วยตัวเอง ช่างภาพและนักสำรวจได้อุทิศความกล้าและความหลงใหลในการตามล่าหาช่วงเวลาเหล่านี้ เพื่อนำกลับมาเล่าเรื่องราวที่สำคัญในยุคของเรา
ขอเชิญคุณเดินทางไปพร้อมกับเราผ่านภาพถ่ายสุดยอดแห่งปี 2025 ที่จะพาคุณข้ามทวีป ดำดิ่งสู่ท้องทะเลลึก ทะยานขึ้นสู่ยอดเขาสูง และสัมผัสชีวิตในทุกรูปแบบบนโลกใบนี้
ภาพถ่ายโดย แครีน ไอก์เนอร์
เดวิส, แคลิฟอร์เนีย
ผึ้งดอกทานตะวันพักกายบนหมอนเนื้อนุ่มสีเหลืองส้มในช่วงพลบค่ำ และน่าจะผล็อยหลับไปแล้วหลังจากเหนื่อยกับงานผสมเกสรมาทั้งวัน ผึ้งชนิดนี้มักทำรังที่ฐานดอกทานตะวัน และจะเคลื่อนย้ายตามชาวไร่เมื่อพวกเขาย้ายที่ปลูกพืชหมุนเวียน
ภาพถ่ายโดย จอร์จ สไตน์เมตซ์
ประยาคราช, อุตตรประเทศ, อินเดีย
ทุก 144 ปี อินเดียจะรับบทเจ้าภาพการชุมนุมใหญ่ที่สุดในโลก นั่นคือ “มหากุมภเมลา” เทศกาลทางศาสนาที่จัดขึ้น ณ จุดบรรจบอันศักดิ์สิทธิ์ของแม่น้ำคงคา ยมุนา และแม่น้ำสรัสวดีในตำนาน ช่างภาพ จอร์จ สไตน์เมตซ์ เข้าร่วมงาน ในปี 2025 นี้กับผู้แสวงบุญชาวฮินดูมากกว่า 400 ล้านคนที่อาศัยในมหานครชั่วคราวที่สร้างขึ้นสำหรับโอกาสนี้โดยเฉพาะ
ภาพถ่ายโดย แจสเปอร์ ดูเอสต์
ลูเอนา, แองโกลา
ณ ดินแดนที่ราบสูงในสายหมอกของแองโกลา การเข้าไปในระบบนิเวศที่ได้รับการศึกษาน้อยที่สุดแห่งหนึ่งของแอฟริกาตอนใต้ อยู่ภายใต้การควบคุมของพระราชาอึมเวเน ชีเวกา ที่หก ผู้นำชนเผ่าลูชาซี ตลอดหลายชั่วอายุคน ชุมชนของพระองค์เคารพนับถือช้างเร้นลับโขลงหนึ่ง ซึ่งนักวิทยาศาสตร์ภายนอกเพิ่งเริ่มติดตามศึกษาได้เมื่อไม่นานมานี้โดยได้รับอนุญาตจากพระองค์
ภาพถ่ายโดย มอยเซส ซามาน
แบกแดด, อิรัก
บนฝั่งแม่น้ำไทกริส กลุ่มสตรีนับถือศาสนามันดาอี ชูพวงมาลาประกอบพิธีที่ทำจากกิ่งเมอร์เทิล ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของพิธีกรรมสำคัญ นั่นคือพิธีบัพติศมาในแม่น้ำ ศาสนามันดาอี (Mandaeanism) นับถือยอห์นผู้ให้บัพติศมาในฐานะผู้เผยพระวจนะผู้ยิ่งใหญ่ที่สุด ตั้งแต่สหรัฐฯ บุกยึดครองอิรักเมื่อปี 2003 เป็นต้นมา ศาสนิกชนเหล่านี้ต้องเผชิญกับการกดขี่บีฑาจากกลุ่มหัวรุนแรงและการพลัดถิ่นฐาน ซึ่งคุกคามประเพณีอันเก่าแก่ของพวกเขา
ภาพถ่ายโดย มิโอรา ราจาโอนารี
อึมบาเยอาวา เซเนกัล
บนที่ราบแห้งแล้งทางตะวันตกของเซเนกัล โครงการกำแพงสีเขียวอันยิ่งใหญ่ (Great Green Wall) ของแอฟริกากำลังเดินหน้า ย้อนหลังไปเมื่อปี 2007 ผู้นำสหภาพแอฟริกาให้กำเนิดโครงการริเริ่มอันอาจหาญโครงการหนึ่งเพื่อต่อกรกับการแปรสภาพเป็นทะเลทราย โดยจะปลูกพืชพรรณเป็นแถบมหึมาให้แล้วเสร็จก่อนปี 2030 ซึ่งจะทอดยาวเกือบ 8,000 กิโลเมตรผ่านมากกว่า 20 ประเทศ หากทำสำเร็จ โครงการฟื้นฟูมูลค่าหลายพันล้านดอลลาร์สหรัฐนี้จะเป็นก้าวใหญ่ที่สุดก้าวหนึ่งในการพลิกฟื้นผืนดินเสื่อมโทรม ไม่ว่าจะบรรลุเป้าหมายอันทะเยอทะยานนี้หรือไม่ เหล่าเกษตรกรท้องถิ่นก็ช่วยกันทำความก้าวหน้าให้เห็นแล้วในการดูแล “กำแพง” ดังกล่าว
ภาพถ่ายโดย เฟร์นันโด ฟาซิโอเล
วนอุทยานรีโอโดซ, มีนัสชีไรส์, บราซิล
ระหว่างเฝ้าสังเกตโพรงของอาร์มาดิลโลยักษ์ที่พบได้ยากในป่าแอตแลนติกของบราซิล ช่างภาพ เฟร์นันโด ฟาซิโอเล บังเอิญได้สบตาผ่านเลนส์กับสัตว์เสี่ยงสูญพันธุ์อีกชนิดหนึ่งคือ เสือจากัวร์ การตัดไม้ทำลายป่าอย่างหนักทำให้ประชากรของพวกมันในวนอุทยานที่ฟาซิโอเลถ่ายภาพนี้ลดลงเหลือไม่ถึง 12 ตัว
ภาพถ่ายโดย มาอีรา แอร์ลิช
มาเซโอ, บราซิล
ย่านต่าง ๆ ทั่วเมืองชายฝั่งมาเซโอกำลังทรุดจมลงดิน หลังการขุดเหมืองเกลือหินมานานหลายทศวรรษ การทำลายล้างดังกล่าวทำให้ผู้อยู่อาศัยหลายหมื่นต้องพลัดถิ่น เช่น ดาเมียว การ์ลอส ดา ซิลวา ซึ่งถูกบังคับให้ต้องย้ายไปอาศัยในที่พักชั่วคราวในบริเวณใกล้เคียงหลังจากสูญเสียบ้าน ในภาพนี้เขาได้รับการปลอบประโลมใจจากลูกไก่ที่เลี้ยงไว้
ภาพถ่ายโดย มาร์คัส เวสต์เบิร์ก
ซูดานใต้
การสำรวจสัตว์ป่าทางอากาศที่รอกันมานานในซูดานใต้ เผยให้เห็นบางสิ่งที่น่าตื่นตะลึง ฝูงแอนทิโลปราวหกล้านตัวได้รับการบันทึกภาพไว้ขณะกำลังเดินทางข้ามที่ราบทางตะวันออกของประเทศ ช่างภาพ มาร์คัส เวสต์เบิร์ก ใช้โดรนบันทึกปรากฏการณ์ซึ่งถือเป็นการอพยพทางบกขนาดใหญ่ที่สุดในโลก เขาเรียกสิ่งที่เห็นนี้ว่า “สัญลักษณ์แห่งความหวัง” สำหรับภูมิภาคที่เผชิญความขัดแย้งยืดเยื้อตลอดหลายปี
ภาพถ่ายโดย โรอี กาลิตซ์
มหาสมุทรอาร์กติก, ทางเหนือของสฟาลบาร์, นอร์เวย์
วาฬหัวทุยลอยอยู่ท่ามกลางเศษชิ้นส่วนแพน้ำแข็งขั้วโลก ในสภาพซากกำลังเน่าเปื่อย ตอนที่ช่างภาพ โรอี กาลิตซ์ บันทึกเหตุการณ์นี้ด้วยโดรน ภาพที่เห็นกระทบใจมากจนครู่หนึ่งผ่านไปเขาจึงสังเกตเห็นหมีขั้วโลกเพศเมียหิวโซตัวหนึ่งกำลังฉีกทึ้งหนังเหนียวๆ ของวาฬตัวนั้นอยู่ กาลิตซ์กำลังนำทีมสำรวจด้วยการถ่ายภาพอยู่ในกลุ่มเกาะสฟาลบาร์ของนอร์เวย์ ตอนที่สังเกตเห็นก้อนดำๆ ก้อนหนึ่งลอยอยู่ไกล ๆ เมื่อเรือตัดน้ำแข็งแล่นเข้าไปใกล้ เขาก็เห็น (และได้กลิ่น) ว่าก้อนดำ ๆ นั้นเป็นซากเน่าเปื่อยขนาดมหึมาที่มีก๊าซพิษพวยพุ่งออกมาเป็นระยะ ๆ “เหมือนเบาะลมขนาดใหญ่” การพบเห็นนี้ทำให้เกิดคำถามใคร่รู้ว่า วาฬหัวทุยมาทำอะไรที่นี่ ปกติแล้วสัตว์ชนิดนี้ชื่นชอบภูมิอากาศแบบเขตอบอุ่น แต่เมื่อน่านน้ำอาร์กติกอุ่นขึ้น วาฬจำนวนหนึ่งก็ออกหากินไกลกว่าอาณาเขตดั้งเดิม กระแสน้ำและลมที่พัดแรงอาจช่วยพัดพาพวกมันขึ้นไปทางเหนือด้วย นำมาซึ่งเหตุไม่คาดคิดสำหรับกาลิตช์และอาหารมื้อใหญ่ของเจ้าหมี ซึ่งเห็นได้ชัดว่ามันต้องออกแรงหนักมากเพื่อกินอาหารมื้อนี้
ภาพถ่ายโดย ปิติวัฒน์ อังวัฒนพานิช
นครปฐม, ประเทศไทย
ประเพณีการเชิดสิงโตเพื่อความเป็นสิริมงคล โชคลาภ และปัดเป่าสิ่งชั่วร้าย ยังคงพบเห็นได้ในงานเทศกาลต่างๆ ของชุมชนชาวจีนตามหัวเมืองต่างๆ เช่นที่เห็นนี้ในงานศาลเจ้าแม่เบิกไพร อำเภอนครชัยศรี จังหวัดนครปฐม
ภาพถ่ายโดย เบรนต์ สเตอร์ตัน
โตกัว, โกลอน, ฮอนดูรัส
ฆูเลีย โลเปซ อายุเก้าขวบ ไปเยี่ยมหลุมศพของฆวนผู้เป็นพ่อ ซึ่งถูกยิงเสียชีวิตต่อหน้าเธอเมื่อเดือนกันยายน ปี 2024 ฆวน โลเปซ ซึ่งรณรงค์คัดค้านอย่างเปิดเผยต่อการดำเนินกิจการเหมืองท้องถิ่นแห่งหนึ่งในเขตอุทยานแห่งชาติ เป็นหนึ่งในนักเคลื่อนไหวปกป้องสภาพภูมิอากาศ 18 คนเท่าที่ทราบที่ถูกสังหารเมื่อปีที่แล้วในฮอนดูรัส
ภาพถ่ายโดย กฤตนันท์ ตันตราภรณ์
เพชรบุรี, ประเทศไทย
นักวิจัยเก็บตัวอย่างสารพันธุกรรมจากปลาหมอคางดำซึ่งเป็นชนิดพันธุ์ต่างถิ่นรุกราน (invasive species) ที่กำลังสร้างความเสียหายอย่างรุนแรงแก่ระบบนิเวศและความหลากหลายทางชีวภาพในหลายพื้นที่ของไทย
ภาพถ่ายโดย เครก คัตเลอร์
วิสคอนซิน, สหรัฐอเมริกา
ลูกหมูอายุสองวันตัวนี้ได้รับการเพาะเลี้ยงขึ้นมาเพื่อช่วยชีวิตคน นักวิทยาศาสตร์ดัดแปรยีนของมันในความพยายามที่จะเก็บเกี่ยวไตไปใช้ในการปลูกถ่ายอวัยวะในมนุษย์ ลูกหมูเหล่านี้เป็นตัวแทนความหวังระลอกใหม่สำหรับชาวอเมริกันหลายหมื่นคนที่ต้องการไตใหม่อย่างเร่งด่วน
ภาพถ่ายโดย อานันท์ วรมา
เบิร์กลีย์, แคลิฟอร์เนีย
ช่างภาพ อานันท์ วรมา ใช้เวลาหลายปีพยายามบันทึกภาพขณะยังเห็นไข่แดงได้ แต่มีรูปร่างลูกไก่ปรากฏขึ้นแล้วอย่างชัดเจน เขาทดลองโดยการนำเอ็มบริโอไปฟักในเปลือกไข่เทียม ก่อนจะจับภาพการเปลี่ยนแปลงรูปร่างนี้ได้ในที่สุดที่อายุ 12 วัน วรมาเลี้ยงเอ็มบริโอบางส่วนจนเป็นลูกไก่เช่นในภาพข้างล่างนี้
ภาพถ่ายโดย ไมไคยาห์ คาร์เตอร์
ฮิวสตัน, เท็กซัส
ภารกิจอาร์ทิมิส 2 ขององค์กรนาซาซึ่งมีเป้าหมายอยู่ที่ด้านไกลของดวงจันทร์ จะส่งผู้บังคับการ วิกเตอร์ โกลเวอร์พร้อมมนุษย์อวกาศอีกสามคนออกไปไกลจากโลกมากกว่าที่ใครเคยไปราว 50,000 กิโลเมตร ช่างภาพ ไมไคยาห์ คาร์เตอร์ ถ่ายภาพโกลเวอร์ภาพนี้ขณะฝึกซ้อมสำหรับการเดินทางนาน 10 วัน
ภาพถ่ายโดย มานู ซาน เฟลิกซ์
ตีนาคูลา, หมู่เกาะโซโลมอน
หมู่เกาะโซโลมอนเป็นบ้านของพืดปะการังที่มีความหลากหลายที่สุดแห่งหนึ่งของโลก ต้นปีที่ผ่านมา ประเทศเกาะแห่งนี้ให้คำมั่นว่าจะอนุรักษ์น่านน้ำ 240,000 ตารางกิโลเมตรของตน ซึ่งรวมถึงทะเลรอบเกาะเขียวชอุ่มในภาพนี้ที่ประกอบเป็นส่วนหนึ่งของภูมิภาคทางน้ำสำคัญที่เรียกกันว่า สามเหลี่ยมปะการัง (Coral Triangle)
ภาพถ่ายโดย ไบรอัน สเกอร์รี
อ่าวเมน, สหรัฐอเมริกา
ช่างภาพ ไบรอัน สเกอร์รี ติดตามบันทึกสิ่งมีชีวิตในทะเลมานานหลายทศวรรษแล้ว แต่ภาพนี้แสดงถึงการเผชิญหน้าครั้งแรกของเขากับฉลามขาวในอ่าวเมน ในระยะห่างเพียง 1.2 เมตร รายงานการพบเห็นฉลามอย่างเจ้าฉลามขาวความยาวสามเมตรตัวนี้มีบ่อยขึ้นในย่านตั้งแต่เคปคอดไปจนถึงโนวาสโกเชีย ซึ่งอาจเป็นเพราะรูปแบบภูมิอากาศที่กำลังเปลี่ยนไป
ภาพถ่ายโดย เปาโล เวร์โซเน
ไกรฟส์วาลด์, เยอรมนี
ด้วยความหวังที่จะแก้วิกฤติพลังงานโลก นักวิทยาศาสตร์กำลังพัฒนาอุปกรณ์นิวเคลียร์ฟิวชันทรงพลานุภาพที่เรียกกันว่า สเตลลาเรเตอร์ (stellarator) แบบจำลองในภาพนี้สร้างขึ้นในห้องปฏิบัติการที่เยอรมนี ซึ่งทีมนักวิจัยนานาชาติใช้เป็นที่สร้างเครื่องขนาดใหญ่กว่านี้มากอีกเครื่อง ซึ่งสามารถจุดให้เกิดปฏิกิริยาที่ให้ความร้อนสูงอย่างน่าทึ่งถึง 30 ล้านองศาเซลเซียส
ภาพถ่ายโดย สตีเฟน วิลก์ส
บอตสวานา
ตลอดหนึ่งวันที่เต็มไปด้วยเหตุระทึก ช่างภาพ สตีเฟน วิลก์ส เฝ้าดูส่ำสัตว์พุ่งตรงมายังแอ่งน้ำเล็กๆ ในช่วงเกิดภัยแล้งสุดขั้วในเขตสามเหลี่ยมปากแม่น้ำโอกาวางโกในบอตสวานา ช้างแผ่กางใบหู แข้งขาของเหล่าแอนทีโลปและม้าลายปัดเป๋ด้วยความเร่งรีบอย่างบ้าคลั่ง ฮิปโปตัวหนึ่งอ้าปากอันทรงพลังของมันเพื่อแสดงการข่มขู่ วิลก์สนำเทคนิค ‘จากกลางวันถึงกลางคืน’ ซึ่งเป็นเทคนิคเฉพาะของเขามาประยุกต์ใช้ โดยบันทึกภาพมุมกว้างจากจุดเดียวกันมากถึง 1,500 ภาพในช่วงเวลา 18 ถึง 36 ชั่วโมง จากนั้นเลือกภาพที่ดีที่สุดราว 50 ภาพมาซ้อนกันอย่างแนบเนีย เพื่อสร้างสรรค์ภาพสุดท้ายหนึ่งภาพ สัตว์ทั้งหมด “ล้วนกระหายน้ำ ร้อน และเครียดครับ” วิลก์สบรรยาย
ภาพถ่ายโดย สตีเฟน วิลก์ส
แคนาดา
สิงโตทะเลสเตลเลอร์ชูคอขึ้นฟ้าในช่องแคบมาลาสปินา รัฐบริติชโคลัมเบีย ประเทศแคนาดา ประชากรที่เคยลดลงกำลังฟื้นกลับมาเพราะการคุ้มครองของรัฐบาลกลาง ช่างภาพ สตีเฟน วิลก์ส เฝ้าดูวัฏจักรชีวิตในแต่ละวันของสิงโตทะเลควบคู่กับกระแสน้ำที่ขึ้นลงถึงสี่เมตร แล้วนำภาพถ่ายหลายสิบภาพมาผสานรวมเป็นภาพเดียว
ภาพถ่ายโดย จัสติน จิน
คิรูนา, สวีเดน
ในสายตาของชาวเผ่าซามี การเลี้ยงกวางเรนเดียร์แบบกึ่งเร่ร่อนเป็นธรรมเนียมปฏิบัติที่หยั่งรากลึก และสืบทอดกันมาหลายชั่วอายุคน ชนพื้นเมืองที่มีจำนวนประชากรราว 100,000 คนนี้ใช้ชีวิตพึ่งพาอาศัยผืนดินในอาณาเขตที่ครอบคลุมพื้นที่ทางเหนือของนอร์เวย์ สวีเดน ฟินแลนด์ และรัสเซีย ชาวซามีเป็นผู้พิทักษ์มรดกโบราณที่ดุดันโดยต่อต้านการพัฒนาใหม่ ๆ ที่ขัดขวางเส้นทางการอพยพของกวางเรนเดียร์
ปัจจุบัน โครงการสกัดโลหะต่าง ๆ เช่น ลิเทียม และนิกเกิล ที่ขับเคลื่อนเทคโนโลยีแบบยั่งยืนในยุโรปกำลังแพร่ไปทั่ว มองจากภายนอก โครงการริเริ่มสีเขียวที่มีจำนวนมากขึ้นดูเหมือนเป็นก้าวที่ถูกทิศทาง แต่ปัญหาของโครงการพัฒนาเหล่านี้จำนวนมาก โดยเฉพาะในพื้นที่ทางเหนือของสวีเดน ก็คือเป็นโครงการที่รุกล้ำพื้นที่คุ้มครองของชาวซามี
ภาพถ่ายโดย อนาสตาเซีย เทย์เลอร์-ลินด์
ปอลตาวาอ็อบลาสต์, ยูเครน
ขณะที่ความขัดแย้งระหว่างรัสเซียกับยูเครนยังคงยืดเยื้อ ชีวิตผู้คนก็ยิ่งเปราะบาง ระหว่างที่พ่อของทีโมฟี ชเวตคอฟ จากบ้านไปร่วมรบ เมืองเกิดของครอบครัวเขาซึ่งอยู่ใกล้แนวหน้า ถูกกองกำลังรัสเซียยึดครอง พวกเขาจึงต้องหนีไปยังหมู่บ้านแห่งหนึ่งในภาคกลางของยูเครนที่พวกเขามีญาติอยู่ ขณะได้รับการปลอบประโลมจากโอลฮา ฮรินิก ผู้เป็นป้า เด็กน้อยสวมเสื้อยืดมีข้อความว่า “พ่อผมเป็นทหารในกองทัพยูเครน”
ภาพถ่ายโดย ไฆเม โรโฆ
เขตสงวนกูเอนกาลอสโซโฆส, โซโนรา, เม็กซิโก
ตลอดแนวชายแดนระหว่างเม็กซิโกกับสหรัฐฯ กำแพงมหึมากำลังขวางกั้นรูปแบบการอพยพของสัตว์พื้นถิ่น สิ่งที่เรียกว่า ประตูสุนัข ที่ติดตั้งโดยรัฐบาลสหรัฐฯ ให้ทางออกใหม่สำหรับสัตว์เล็กสัตว์น้อยอย่างหมูป่าในภาพใช้ลอดได้ แต่ไม่กว้างพอสำหรับหมีดำหรือกวางหางขาว
ภาพถ่ายโดย ลาโล เด อัลเมย์ดา
อานามา, บราซิล
ด้วยความโล่งใจที่ฤดูฝนหวนกลับมาแล้ว หลังประสบภัยแล้งแบบที่ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อนอยู่นานถึงสองปี ชาวเมืองอานามาซึ่งตั้งอยู่บนที่ราบน้ำท่วมถึงของภูมิภาคแม่น้ำแอมะซอน ออกมาเล่นวอลเลย์บอลในน้ำท่วมสูงถึงเอว และใช้เรือสัญจรไปตามท้องถนน แต่ปรากฏการณ์น้ำท่วมขนาดใหญ่นี้ยังสะท้อนถึงความไม่แน่นอนที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
ภาพถ่ายโดย จอห์น สแตนเมเยอร์
ทมิฬนาฑู, อินเดีย
เมื่อแสงอาทิตย์โรยรา ชยามาลา คุณะเสการัน พบความสุขสงบในไร่กล้วยออร์แกนิกของเธอ เกษตรเชิงพาณิชย์ในอินเดียมักใช้ยาฆ่าแมลง แต่คุณะเสการันมุ่งมั่นที่จะปฏิบัติตามแนวทางการเกษตรแบบยั่งยืน ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของขบวนการขนาดใหญ่ชื่อ กอบกู้ผืนดิน (Save Soil)
ภาพถ่ายโดย เอกรัตน์ ปัญญะธารา
กรุงเทพมหานคร, ประเทศไทย
การดำรงอยู่ในปัจจุบันและอนาคตที่ยังไม่แน่นอนของศาลเจ้าแม่ทับทิมสะพานเหลือง ซึ่งตั้งอยู่ท่ามกลางโครงการพัฒนาอสังหาริมทรัพย์สมัยใหม่ อาจเป็นภาพสะท้อนหนึ่งของปรากฏการณ์ที่เรียกว่า เจนทริฟิเคชัน (Gentrification) ที่เกิดขึ้นในเมืองใหญ่ทั่วโลก รวมถึงกรุงเทพมหานคร
เรื่อง เคตลิน เมนซา