คริสเตน เฟเดริก-ฟรอสต์ ภัณฑารักษ์ ค้นหาจดหมายเหตุอยู่ที่ สถาบันมาตรฐานและเทคโนโลยีแห่งชาติ (National Institute of Standards and Technology – NIST) เพื่อนำมาจัดแสดง และพบสมุดบันทึก 9 เล่มที่เป็นของนักวิทยาศาสตร์ ซึ่งทำงานอยู่ที่สถาบัน NIST เมื่อตอนต้นศตวรรษที่ยี่สิบ
นักวิทยาศาสต์คนนั้นคือ วิลเมอร์ ซาวเดอร์ นักฟิสิกส์ของสถาบัน NIST ชายผู้เถรตรงผู้นี้เป็นลูกชาวไร่ชาวนาจากรัฐอินดีแอนาทางใต้ จบการระดับมหาวิทยาลัยและกลายมาเป็นนักฟิสิกส์ หลังได้รับปริญญาดุษฎีบัณฑิตในปี 1916 เขาเริ่มงานที่สถาบันมาตรฐานแห่งชาติ (National Bureau of Standards: NBS ซึ่งต่อมากลายเป็น NIST) ซึ่งทำหน้าที่วัดตวงทุกสิ่งในสหรัฐฯ ซาวเดอร์เป็นผู้เชี่ยวชาญด้านบันทึกทันตกรรมและในภายหลังยังเป็นผู้เชี่ยวชาญด้านการวิเคราะห์และระบุลายมือ (handwriting identification specialist) ผู้มีบทบาทสำคัญในการสืบสวนคดีของรัฐบาลกลาง รวมถึงการพิจารณาคดีในศาลของคดีลักพาตัวบุตรตระกูลลินด์เบิร์ก (บุตรชายของนักบิน ชาร์ลส์ ลินด์เบิร์ก อ่านคดีเด็กหายอันโด่งดังนีได้ที่ http://www.thairath.co.th/content/230569 หรือ https://www.fbi.gov/history/famous-cases/lindbergh-kidnapping ) ซึ่งเกิดขึ้นเมื่อ 85 ปีก่อน เพื่อป้องกันไม่ให้คนร้ายรู้จักตัวตนที่แท้จริงของเขา ซาวเดอร์จึงทำงานภายใต้นามแฝงว่า “นักสืบ X”
ก่อนหน้านี้ งานส่วนใหญ่ของซาวเดอร์ผู้ได้รับการขนานนามว่าเป็น “บิดาแห่งการวิจัยวัสดุทำฟัน” จะเน้นไปที่การพัฒนาวัสดุอุดฟัน และในเอกสารของสถาบัน NIST ระบุว่า ชายผู้นี้มีบทบาทในการวิจัยวัสดุทันตกรรม เฟเดริก-ฟรอสต์ ถึงกับตั้งคำถามว่า “ทำไมคนแบบซาวเดอร์ที่ดูเหมือนไม่ได้ทำอะไรสักเท่าไรเลย ถึงได้เข้ามาไขคดีลินด์เบิร์กที่เป็นคดีที่อื้อฉาวที่สุดในประเทศได้นะ”
เมื่อค้นพบสมุดบันทึก 9 เล่ม เฟเดริก-ฟรอสต์จึงค้นพบตัวตนที่สองของซาวเดอร์ นั่นคือ ผู้บุกเบิกการสืบสวนคดีโดยใช้วิธีทางนิติวิทยาศาสตร์ (อ่านเพิ่มเติมได้ที่ “How Science Is Putting a New Face on Crime Solving.”
สมุดบันทึกเหล่านั้นมีข้อความเกี่ยวกับคดีที่ซาวเดอร์ทำหน้าที่ในการวิเคราะห์ทางนิติวิทยาศาสตร์ บันทึกบอกเล่าถึงหลักฐานที่ไม่เคยสังเกตเห็นกันมาก่อนเกี่ยวกับซาวเดอร์ ผู้เป็นนักวิเคราะห์ลายมือ นักวิเคราะห์ตัวพิมพ์ดีด และนักวิเคราะห์ปืนและกระสุนปืนของกลาง (ballistics) ตัวยง เฟเดริก-ฟรอสต์ยังพบด้วยว่า เขามีส่วนช่วยในการทำคดีมากถึง 800 คดี
NIST ไม่ใช่องค์กรแรกที่คนจะนึกถึงในการทำงานด้านนิติวิทยาศาสตร์ เพราะเป็นหน่วยงานที่รักษามาตรฐานการบอกเวลาและหน่วยชั่งตวงในสหรัฐฯ จอห์น บัตเลอร์ ผู้เชี่ยวชาญด้านการวิเคราะห์ดีเอ็นเอนิติวิทยาศาสตร์ที่ NIST เข้าใจดีว่างานของซาวเดอร์เข้ามาเกี่ยวข้องกับงานสืบสวนได้อย่างไร “คุณจะต้องวัดบางอย่างให้ได้อย่างถูกต้องแม่นยำเสียก่อน จึงจะทำความเข้าใจความหมายของหน่วยวัดตวงเหล่านั้นได้” เขาบอก
บางที ในช่วงแรกๆของการทำงาน อาจมีใครสักคนโทรศัพท์มาที่สำนักงานมาตรฐานฯ แล้วขอให้ทางสำนักงานคิดค้นระบบวิเคราะห์ลายมือและตัวพิมพ์ดีดขึ้นมาก็เป็นได้ ทั้งนี้อาจเพื่อตามจับคดีฉ้อโกงต้มตุ๋นต่างๆ ซาวเดอร์ผู้มีความเชี่ยวชาญด้านการวัดอย่างเที่ยงตรงและสามารถทำการเปรียบเทียบได้อย่างแม่นยำ จึงเหมาะสมในการรับหน้าที่นี้ที่สุด
สมุดบันทึกยังเผยว่า ตลอดช่วงหลายปี ซาวเดอร์ทำงานไขคดีทุกรูปแบบที่มีการนำส่งทางไปรษณีย์มาถึงสำนักงานมาตรฐานฯ กระทรวงการคลัง และหน่วยงานอื่นๆของรัฐ นอกเหนือจากการไปให้ปากคำในศาลในฐานะผู้เชี่ยวชาญที่เป็นพยานแล้ว เขายังช่วยปูทางในการสร้างเทคนิคทางนิติวิทยาศาสตร์สมัยใหม่ของสหรัฐฯอีกด้วย
เขาใช้กล้องจุลทรรศน์เพื่อเปรียบเทียบกระสุนเพื่อดูว่ามาจากปืนกระบอกเดียวกันหรือไม่ และยังเป็นที่ปรึกษาให้กับผู้ก่อตั้งห้องปฏิบัติการนิติวิทยาศาสตร์ของเอฟบีไอเมื่อ ปี 1932 เพื่อไขคดีลินด์เบิร์ก ซาวเดอร์วิเคราะห์ลายมือในจดหมายเรียกค่าไถ่และเปรียบเทียบกับลายมือของผู้ต้องสงสัย และพบว่าพ้องกับลายมือของบรูโน ฮอปท์มานน์ ซึ่งถูกจับกุม ดำเนินคดี และประหารชีวิตในเวลาต่อมา (*ภายหลังมีทฤษฎีคัดค้านว่า ฮอปท์มาน อดีตช่างไม้ที่เคยมีประวัติคดีลักทรัพย์ในเยอรมนี อาจเป็นแค่คนที่สวมรอยเพราะอยากได้เงินค่าไถ่เท่านั้น และคนในบ้านลินด์เบิร์กเองยังตกเป็นเป้าสงสัยจนถึงทุกวันนี้ – ทีมงาน NG Thai)
ความปลอดภัยต้องมาเป็นอันดับหนึ่ง
บัตเลอร์บอกว่า สาเหตุที่งานส่วนใหญ่ของซาวเดอร์ถูกลืมเลือนไปจากสารบบ เป็นเพราะเขาวิตกกังวลเรื่องความปลอดภัยของภรรยาและลูก แม้ว่าเขาจะตีพิมพ์งานด้านทันตกรรมอย่างแพร่หลาย แต่ก็กังวลว่าอาชญากรจะเรียนรู้วิธีการทำงานของเขาได้มากเกินไปถ้าหากเผยแพร่ข้อมูลสู่สาธารณะ เขาเขียนบทความให้กับวารสารด้านการค้าและสื่อสิ่งพิมพ์อื่นๆที่มีการจำกัดการเผยแพร่ แต่ไม่มีข้อจำกัดเมื่อเขียนให้กับวารสารด้านวิทยาศาสตร์ ในช่วงที่มีอาชญากรสองรายที่เขาช่วยในการตัดสินคดีหลบหนีออกจากเรือนจำ ซาวเดอร์ก็ได้ขอใบอนุญาตในการมีอาวุธปืนไว้ในครอบครอง
น่าเสียดายที่เมื่อซาวเดอร์เกษียนอายุ ไม่มีเจ้าหน้าที่ NIST คนใดสานต่องานของเขา แต่ทุกวันนี้ หน่วยงานดังกล่าวเป็นส่วนหนึ่งของความพยายามในการสร้างมาตรฐานเกี่ยวกับเทคนิคด้านนิติวิทยาศาสตร์ ซึ่งควรทำกันมานานแล้ว
นิติวิทยาศาสตร์ไม่เพียงแต่ช่วยจับคุมคนทำผิด แต่ยังสามารถช่วยคนที่ถูกตัดสินจำคุกอย่างผิดๆ หรือแม้กระทั่งถูกตัดสินประหารชีวิตอย่างไม่เป็นธรรม อันเป็นผลจากหลักฐานที่เคยได้ในอดีตจากเทคนิคซึ่งปัจจุบันรู้กันดีว่าไม่แม่นยำ ไม่เป็นวิทยาศาสตร์ เพียงพอตามคำกล่าวอ้างของผู้เชี่ยวชาญแต่อย่างใด บัตเลอร์ผู้เป็นรองประธานของคณะกรรมาธิการแห่งชาติด้านนิติวิทยาศาสตร์ สังกัดกระทรวงยุติธรรม บอกว่า การเปลี่ยนความคิดของคนว่าด้วยกระบวนการเหล่านี้ยังเป็นเรื่องยาก เพราะคนคุ้นชินกับมาตรฐานและวิธีการตีความหลักฐานแบบเก่าๆที่ใช้ในชั้นศาลมานานแล้ว
“สิ่งหนึ่งที่กีดขวางความก้าวหน้า คือคนเรามักหวาดกลัวที่จะรื้อคดีเก่าๆขึ้นมาทำใหม่ครับ” บัตเลอร์บอกและมองว่า ซาวเดอร์ผู้ปูทางให้กับวิธีสืบสวนที่เคร่งครัดและถูกต้องแม่นยำ ยังคงเป็นแรงบันดาลใจที่ดีให้กับพวกเราได้ในยุคนี้