คำตอบสั้นๆ คือ ทองคำ คือตัวเลือกที่สมบูรณ์แบบที่สุดสำหรับการนำมาใช้เป็นสกุลเงิน เนื่องจากคุณสมบัติซึ่งไม่ค่อยทำปฏิกิริยากับสารอื่น หายาก และมีจุดหลอมเหลวที่ค่อนข้างต่ำ คุณสมบัติเหล่านี้และประวัติศาสตร์ของทองคำทำให้โลหะชนิดนี้ถูกมองเป็น “สิ่งล้ำค่า” ทางวัฒนธรรม และยึดโยงมันเข้ากับความงาม ความมั่งคั่ง และอำนาจ ทั้งหมดนี้เป็นลักษณะสำคัญเมื่อกล่าวถึงวัตถุดิบอันมีค่า
ทองคำมีบทบาทสำคัญในระบบการเงินต่างๆ ในทั่วทุกมุมโลกนับตั้งแต่โบราณกาล เป็นที่คาดกันว่าพระเจ้าโคเอซุสแห่งลิเดียคือผู้ริเริ่มการใช้เหรียญทองเป็นครั้งแรกของโลกเมื่อราว 550 ปีก่อนค.ศ. ตั้งแต่ญี่ปุ่นในยุคศักดินาจนถึงยุโรปในยุคฟื้นฟูศิลปะวิทยา ทองคำได้เป็นสิ่งที่ยึดโยงกับหลายสกุลเงินสำคัญในช่วงหลายร้อยปีให้หลัง
ในการให้สัมภาษณ์กับสำนักข่าว NPR เมื่อปี 2010 Sanat Kumar วิศวกรเคมีประจำมหาวิทยาลัยโคลัมเบีย ใช้หลักการทางเคมีอธิบายอย่างชาญฉลาดว่าเหตุใดผู้คนจึงมีความเห็นตรงกันในเรื่องดังกล่าว
หากคุณพิจารณาตารางธาตุอย่างถี่ถ้วน คุณจะพบว่าธาตุส่วนใหญ่จะถูกตัดออกจากตัวเลือกได้อย่างรวดเร็ว
ธาตุบนแถวขวาสุดของตาราง — หรือ แก๊สมีตระกูล (noble gas) — มีข้อได้เปรียบในด้านความคงตัวทางเคมี แต่ด้วยสถานะความเป็นแก๊ส พวกมันจึงไม่สามารถถูกนำมาใช้เป็นสกุลเงินได้
ที่ด้านซ้ายของตารางธาตุ คุณจะเห็นโลหะอัลคาไลเช่นลิเธียม โพแตสเซียม และโซเดียม แม้ธาตุเหล่านี้จะมีอยูทั่วไป แต่พวกมันก็ทำปฏิกริยาได้ดีมาก ตัวอย่างเช่นลิเธียม ซึ่งสามารถลุกไหม้ได้โดยฉับพลันหากมันสัมผัสอากาศ
ส่วนอีก 38 ธาตุที่เหลือก็สามารถถูกตัดออกจากตัวเลือกได้อย่างง่ายดายเช่นกัน เนื่องเพราะพวกมันไวต่อปฏิกิริยาเกินไป ส่วนธาตุในสองแถวล่างก็ไม่สามารถนำมาใช้งานได้เนื่องจากพวกมันเป็นธาตุกัมมันตรังสี และสามารถฆ่าคุณได้
เมื่อตัดบรรดาธาตุที่กล่าวถึงในตอนแรกออกไปแล้ว ธาตุที่สามารถนำมาใช้งานได้จึงเหลือเพียง 30 ธาตุจากทั้งหมด 118 ธาตุ
Kumar อธิบายต่อว่าตัวเลือกที่สมบูรณ์แบบคือ “โลหะที่หายาก” แต่ไม่หายากจนเกินไป ธาตุเหล่านี้ได้แก่โรเดียม พาลาเดียม ทองคำขาว เงิน และทองคำ
แต่เนื่องเพราะโรเดียมและพาลาเดียมยังไม่ถูกค้นพบจนถึงช่วงต้นทศวรรษที่ 1800 ซึ่งหมายความว่าวัฒนธรรมส่วนใหญ่เพิ่งรู้จักพวกมันเมื่อไม่นานมานี้
ทองคำขาวดูเหมือนตัวเลือกที่ดี แต่เนื่องเพราะมันมีจุดหลอมเหลวที่ 1,768 องศาเซลเซียส โลหะชนิดนี้จึงจำเป็นต้องถูกผสมและขึ้นรูปในเตาหลอมอุณหภูมิสูงสุดขั้ว ซึ่งอารยธรรมในยุคแรกเริ่มคงไม่สามารถรับมือกับความร้อนที่สูงขนาดนี้ได้ พวกเขาจึงแทบไม่มีทางหลอมและเปลี่ยนมันให้เป็นเหรียญขนาดเล็กได้
ด้วยเหตุนี้ ตัวเลือกที่เหลือจึงมีเพียงเงินและทองคำขาว แน่นอนว่าเงินถูกใช้อย่างกว้างขวางในฐานะสกุลเงินมาตลอดทั้งประวัติศาสตร์ แต่แม้คุณสมบัติหลายประการของมันจะทำให้เงินเป็นตัวเลือกที่ดี แต่ทองคำคือตัวเลือกที่ดีที่สุดเนื่องจากมันมีริ้วรอยได้ยากกว่า Kumar กล่าว
สิ่งที่ทำให้ทองคำมีค่าคือคุณลักษณะของมัน ทองคำนั้นทนทานจนเรียกได้ว่ามันไม่สามารถถูกทำลายได้ มันต้านทานได้ทั้งน้ำ (ทองคำไม่ขึ้นสนิมเมื่อมันสัมผัสถูกน้ำ) กาลเวลา และเปลวเพลิง และยังมีจุดหลอมเหลวถึง 1,063 องศาเซลเซียส นอกจากนี้ ทองคำยังขึ้นรูปได้อย่างง่ายดาย และท้ายที่สุด โลหะชนิดนี้ยังเป็นสิ่งหายากอย่างมาก หากทองคำจากทั้งโลกถูกหลอม ปริมาตรที่ได้จะมีขนาดเพียงสระว่ายน้ำขนาดโอลิมปิกเท่านั้น
ทองคำยังมีข้อได้เปรียบในด้านการเงินเมื่อเทียบกับสินทรัพย์อื่นๆ มันไม่มีเวลาหมดอายุและเสื่อมสภาพ ทองที่ถูกพบส่วนใหญ่ยังคงไม่สลายหายไป มันพกพาได้ง่าย แบ่งเป็นชิ้นได้ และไม่เหมือนโลหะชนิดอื่น เช่นเพชร การแบ่งทองคำออกเป็นชิ้นไม่ทำให้ค่าของมันเปลี่ยนไป ท้ายที่สุดมันไม่สามารถถูกปลอมแปลงหรือทำให้เฟ้อได้ เนื่องจากบรรดาธนาคารกลางไม่สามารถผลิตทองคำได้เหมือนเงินกระดาษ
ต้วยสาเหตุที่กล่าวมาข้างต้นทั้งหมด ไม่ว่าจะเป็นธาตุซึ่งมีสถานะเป็นแก๊ส ธาตุอื่นอีก 38 ธาตุซึ่งไวต่อปฏิกิริยาเกินไป, มีการเสื่อมสลายตามกาลเวลา และ/หรือลุกไหม้เมื่อสัมผัสกับอากาศ หรือธาตุอื่นๆ ที่หายากจนเกินไป ทำให้พวกมันถูกใช้เป็นเงินตราไม่ได้ ส่วนเงินซึ่งมีคุณสมบัติที่เหมาะสมหลายประการนั้นก็เกิดริ้วรอยได้โดยง่าย ทองคำจึงเป็นตัวเลือกที่ดีที่สุดสำหรับการนำมาใช้เป็นเงินตรา
แปล ภาวิต วงษ์นิมาน
ที่มา
https://www.livescience.com/32863-gold-best-element-money.html
https://www.iflscience.com/why-did-gold-become-the-go-to-element-for-money-68508