คนสามารถสื่อสารกับ แมว ได้ งานวิจัยของนักจิตวิทยา มหาวิทยาลัยซัสเซ็กส์ (University of Sussex) ได้ระบุเอาไว้ในปี 2020 ว่าไม่ใช่เรื่องยากที่จะสร้างปฏิสัมพันธ์กับเจ้าเหมียวที่ ‘ชอบเมิน’ เราที่เป็นมนุษย์ แค่ต้องยิ้มให้มากขึ้น – ไม่ใช่ด้วยปาก แต่ด้วย “การหรี่ตาและกะพริบช้า ๆ”
ที่ผ่านมานักวิทยาศาสตร์ค่อนข้างสงสัยกับคำกล่าวที่ว่า แมวกะพริบตาช้า ๆ คล้ายกับการหรี่ตาของมนุษย์ในตอนยิ้มนั้นเกิดขึ้นเพราะความรู้สึกผ่อนคลายและพึงพอใจของแมว ทำให้มีการตีความพฤติกรรมนี้ว่าเป็นวิธียิ้มของแมว
และถ้ามนุษย์ทำแบบเดียวกัน แมวจะตอบสนองต่อพฤติกรรมนี้อย่างไร?
ทีมวิจัยจึงออกแบบการทดลอง 2 ครั้งเพื่อตอบคำถามนี้ ครั้งแรกทำในกลุ่มแมว 21 ตัวจาก 14 ครัวเรือน โดยมีเจ้าของแมวเป็นผู้ทดลอง โดยทีมงานปล่อยให้แมวอยู่ตรงจุดที่พวกมันสบายใจในบ้าน จากนั้นเจ้าของจะเข้าไปนั่งใกล้ ๆ ประมาณ 1 เมตร มองไปที่แมว และกะพริบตาช้า ๆ โดยมีกล้องบันทึกทั้งใบหน้ามนุษย์และใบหน้าแมว
พวกเขาพบว่า แมวมีแนวโน้มที่จะกะพริบตากลับอย่างช้าๆ เช่นเดียวกันเมื่อเทียบกับการไม่กะพริบตาซึ่งไม่มีปฏิสัมพันธ์เกิดขึ้น
แต่เพื่อความแน่ใจ พวกเขาจึงทดลองครั้งที่สองในแมวกลุ่มใหม่ 24 ตัวจาก 8 ครัวเรือน แต่เปลี่ยนจากเจ้าของที่คุ้นเคยกับแมวเป็นนักวิจัยที่ไม่เคยรู้จักแมวเหล่านั้นมาก่อน
นักวิจัยจะกะพริบตาช้าๆ ให้แมวเช่นเดียวกับการทดลองแรก และเพิ่มด้วยการยื่นมือเข้าไปหา ทีมงานพบว่า เจ้าเหมียวไม่เพียงแค่กะพริบตากลับเท่านั้น แต่ยังมีแนวโน้มเข้าหามือของคนกะพริบตาช้าๆ ที่ยื่นออกมามากขึ้นอีกด้วย นี่เป็นครั้งแรกที่นักวิทยาศาสตร์ยืนยันพฤติกรรมการสื่อสารกับแมวได้
“และเป็นสิ่งที่คุณสามารถลองทำด้วยตัวเองกับแมวที่บ้านหรือกับแมวที่คุณพบตามท้องถนน ลองหรี่ตาของคุณเหมือนตอนที่ทำเวลายิ้มอย่างผ่อนคลาย ตามด้วยการหลับตาลงช้า ๆ 2-3 วินาที คุณจะพบว่าเจ้าเหมียวตอบสนองในลักษณะเดียวกัน และคุณก็สามารถเริ่มคุยกันได้” คาเรน แมคคอมบ์ (Karen McComb) นักจิตวิทยาผู้ทำการวิจัยกล่าว
เป็นเรื่องยากที่จะระบุสาเหตุว่าทำไมแมวถึงกะพริบตาช้า ๆ ผู้เชี่ยวชาญคาดว่าสำหรับแมว การจ้องมองพวกมันอาจเป็นสัญญาณของ “การคุกคาม” การกะพริบตาช้า ๆ จึงเป็นเหมือนวิธีขัดขวางกระบวนการคุกคามนี้และทำให้แมวผ่อนคลายมากขึ้น แต่ทั้งหมดเป็นเพียงการคาดเดา
กระนั้น ตอนนี้เราได้ทราบวิธีที่ดูเหมือนจะช่วยสร้างสายสัมพันธ์กับแมวมากขึ้น และเป็นส่วนสำคัญอย่างยิ่งหากเราต้องการปรับปรุงความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์และสัตว์เลี้ยง รวมไปถึงการส่งเสริมสวัสดิภาพของสัตว์ให้พวกมันมีความสุขยิ่งขึ้น
งานวิจัยที่ผ่านมาได้ให้แนวทางไว้ว่า แมวนั้นมักตอบสนองอย่างใจดีกับมนุษย์ที่เปิดรับตัวมัน ในทำนองเดียวกัน แมวก็มักสะท้อนลักษณะบุคลิกภาพของมนุษย์ที่อาศัยอยู่ด้วยเช่นกัน ดังคำกล่าวที่ว่า “เจ้าของเป็นอย่างไร สัตว์เลี้ยงก็เป็นอย่างนั้น” ความผูกพันระหว่างเราและเหล่าแมวเหมียวนั้นลึกซึ้งอย่างน่าประหลาดใจ
ดังนั้น หากคุณกับแมวมีปัญหาด้านความไม่ลงรอยตัว เป็นไปได้ว่าปัญหาไม่ได้อยู่ที่แมว แต่อยู่ที่คนเลี้ยง งานวิจัยเหล่านี้จึงมีความสำคัญเพื่อเพิ่มปฏิสัมพันธ์กับแมวเชิงบวกมากขึ้น
“ในฐานะคนที่ศึกษาพฤติกรรมสัตว์และเจ้าของแมว เป็นเรื่องที่ดีที่สามารถแสดงให้เห็นว่า แมวและมนุษย์สามารถสื่อสารกันได้ด้วยวิธีนี้” แมคคอมบ์กล่าว “นี่เป็นสิ่งที่เจ้าของแมวหลายคนสงสัยอยู่แล้ว ดังนั้นจึงเป็นเรื่องที่น่าตื่นเต้นที่ได้พบกับหลักฐานชิ้นนี้”
สืบค้นและเรียบเรียง วิทิต บรมพิชัยชาติกุล
ที่มา
https://www.nature.com/articles/s41598-020-73426-0
https://www.businessinsider.com/humans-bond-with-cats-by-blinking-slowly-2020-10
https://www.sciencealert.com/study-confirms-that-you-can-really-communicate-with-your-cat-by-doing-this
https://bigthink.com/neuropsych/slow-blink-cats/