ฮร้อกกกก! เสียงร้องอันโศกเศร้าและเจ็บปวดของสิ่งมีชีวิตที่ชื่อชิวแบ็กก้าระเบิดออกมาในขณะที่เขากอดร่างของ ‘ฮาน โซโล’ ที่ถูกจับแช่แข็งในคาร์บอไนต์ กลายเป็นหนึ่งในฉากที่น่าจดจำของแฟนภาพยนตร์เรื่องสตาร์วอร์สในภาค ‘The Empire Strikes Back’
และยังมีอีกหลายฉากที่ทำให้แฟน ๆ ประทับใจ ‘วุคกี้’ ตัวนี้เป็นสิ่งมีชีวิตต่างดาวที่มีต้นกำเนิดคือดาวป่าดงดิบที่ชื่อ ‘Kashyyyk’ ซึ่งเต็มไปด้วยต้นไม้ยักษ์สูงหลายร้อยเมตร แต่ในตอนนี้ดูเหมือนว่านักวิทยาศาสตร์จะพบสัตว์ขนปุยนี้ต่างจากภาพยนตร์ไปนิดหน่อย แทนที่จะอยู่กับต้นไม้ มันกลับอยู่ใต้ทะเลลึก
การวิเคราะห์ทางวิทยาศาสตร์ครั้งใหม่เกี่ยวกับสายพันธุ์ที่บันทึกไว้ตั้งแต่เกือบ 2 ทศวรรษก่อน ชี้ให้เห็นว่าปะการังที่ชื่อ ‘Iridogorgia chewbacca’ ซึ่งได้รับการตั้งชื่อตามชิวแบ็กก้า เป็นสายพันธุ์เฉพาะของตัวมันเอง ที่โดดเด่นเรื่องการมีกิ่งก้านยาวคล้ายขนที่เต็มตัวของชาววุคกี้
“การได้เห็นปะการังนี้เป็นครั้งแรกนั้นเป็นสิ่งที่ยากจะลืมเลือน” เลส วัตลิง (Les Watling) นักนิเวศวิทยาจากมหาวิทยาลัยฮาวาย กล่าว “กิ่งก้านที่ยาวและยืดหยุ่น รวมถึงรูปทรงของมันทำให้ผมนึกถึงชิวแบ็กก้าขึ้นมาทันที แม้จะผ่านการทำงานใต้ทะเลลึกมาหลายปีแล้ว แต่การค้นพบเช่นนี้ยังคงทำให้ผมต้องหยุดและสังเกต”
อันที่จริงแล้ว I. chewbacca ถูกพบและบันทึกครั้งเป็นวิดีโอครั้งแรกระหว่างการสำรวจทางทะเลในปี 2006 ใกล้เกาะโมโลไกในฮาวาย และอีก 10 ปีต่อมาก็ได้มีการบันทึกอีกหนึ่งตัวอย่างใกล้กับร่องลึกมาเรียนา แต่ต้องใช้เวลาอีกกว่าหลายปีที่ วัตลิง จะสังเกตเห็นความแปลกประหลาดของมัน
บทความล่าสุดที่เผยแพร่บนวารสาร Zootaxa ถือเป็นการอธิบายลักษณะทางกายภาพและพันธุกรรมของ I. chewbacca ครั้งแรก พร้อมกับปะการังสายพันธุ์ใหม่อีกหนึ่งชนิดในกลุ่ม Iridogorgia curva
“ปัจจุบันมี Iridogorgia 14 ชนิด โดยมี 12 ชนิดในแปซิฟิก ซึ่งพบ 10 ชนิดในแปซิฟิกตะวันตกเขตร้อนที่มีความหลากหลายทางชีวภาพสูง” ทีมวิจัยเขียน “การศึกษานี้ชี้ให้เห็นว่าทิศทางการเจริญเติบโต (ตามเข็มนาฬิกาหรือทวนเข็มนาฬิกา) ไม่ใช่ลักษณะทางอนุกรมวิธานที่มีประโยชน์สำหรับการระบุชนิดพันธุ์ของ Iridogorgia”
“การวิเคราะห์วิวัฒนาการทางพันธุกรรมโดยใช้ลำดับ mtMutS-cox1 และ 28S rDNA ยืนยันการกำหนดอนุกรมวิธานของชนิดพันธุ์ใหม่ I. chewbacca sp” พวเขาทิ้งท้าย
เช่นเดียวกับปะการังทุกชนิด หรือพูดให้ถูกก็คือทุกสิ่งมีชีวิต มักจะได้รับการตั้งชื่อตามลักษณะที่มนุษย์คุ้นเคย I. chewbacca ตัวนี้เกิดการกลุ่มโพลิปหลายพันตัวที่รวมกันเป็นโครงสร้างขนาดใหญ่ ซึ่งตัวอย่างที่พบใกล้โมโลไกมีความสูงประมาณ 1.2 เมตร
ส่วนตัวที่พบใกล้กับร่องลึกมาเรียนานั้นมีความสูงประมาณ 20 นิ้ว อย่างไรก็ตามในทั้ง 2 กรณีนี้ กิ่งก้านขนโค้งงอของมันสามารถยาวได้มากถึง 15 นิ้วในแต่ละเส้น สิ่งที่แตกต่างจากปะการังอื่น ๆ ก็คือ I. chewbacca ดูเหมือนจะอยู่โดดเดี่ยวบนพื้นมหาสมุทรลึกที่เต็มไปด้วยหินมากกว่าจะอยู่ร่วมกับปะการังอื่น ๆ ในน้ำตื้นที่สีสันสดใส
รายงานใหม่ที่เพิ่งเผยแพร่บนวารสาร Science เมื่อเดือนพฤษภาคมปีนี้ ได้เผยให้เห็นว่าจริง ๆ แล้วเราเพิ่งจะสำรวจมหาสมุทรลึก ‘ด้วยการมองเห็น’ ไปเพียง 0.0006% ถึง 0.001% เท่านั้น ดังนั้นจึงน่าจะมีอะไรอีกมากที่รอให้เราค้นพบ
การศึกษาและสำรวจมหาสมุทรของเราเป็นสิ่งสำคัญเนื่องจากเป็นพื้นที่ได้รับผลกระทบจากกิจกรรมของมนุษย์อย่างต่อเนื่อง ทั้งการเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศ ความร้อน ความเป็นกรด มลพิษ และไมโครพลาสติก I. chewbacca ตัวนี้ไม่สามารถหยิบหน้าไม้ขึ้นมาปกป้องตัวเอง หรือถือป้ายประท้วงเพื่อสิ่งแวดล้อมได้
เราเป็นสิ่งมีชีวิตเดียวที่สามารถออกนโยบายปกป้องพื้นที่ทะเลและบังคับใช้กฎหมายเหล่านั้นเพื่อประโยชน์ในอนาคตที่ยาวไกล
“การไปดูว่ามีอะไรอยู่ใต้พื้นผิวมหาสมุทรลึกบ้างนั้นเป็นเรื่องดีเสมอ” จอน โคปเลย์ (Jon Copley) นักชีววิทยาทางทะเลจากมหาวิทยาลัยเซาแทมป์ตัน หนึ่งในทีมวิจัยที่เผยแพร่บน Science กล่าว “แน่นอนว่ามีความจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องกลับไปที่เดิมซ้ำแล้วซ้ำเล่า เพื่อดูว่าสิ่งต่าง ๆ เปลี่ยนแปลงไปอย่างไรเมื่อเวลาผ่านไป”
สืบค้นและเรียบเรียงข้อมูล
วิทิต บรมพิชัยชาติกุล
ที่มา