จากกรณีรายการเรียลิตีจากประเทศเกาหลี ที่นำดาราไปผจญภัยยังสถานที่ห่างไกลต่างๆ ได้เดินทางมายังประเทศไทย และได้ทำการถ่ายทำบริเวณหาดเพทาย เกาะมุก จังหวัดตรัง โดยมีฉากที่ผู้ร่วมรายการทำการดำน้ำไปจับ หอยมือเสือ 3 ตัว เพื่อนำมาเป็นอาหาร จนเกิดหลายคำถามตามมา ทางด้านกรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งออกมาเปิดเผยว่า สถานะของหอยมือเสือในประเทศไทยเป็น “สัตว์ป่าคุ้มครอง” ที่อยู่ในบัญชีสัตว์สงวนและคุ้มครองประเภท 2 ตามพระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ. 2535
สัตว์ป่าคุ้มครอง คือสัตว์ป่าที่มีชื่ออยู่ในบัญชีแนบท้าย “กฎกระทรวง” กำหนดให้สัตว์ป่าบางชนิดเป็นสัตว์ป่าคุ้มครอง พ.ศ. 2546 ตามพระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ.2535 ประกอบด้วยสัตว์ป่าจำพวกสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม 201 ชนิด นก 952 ชนิด สัตว์เลื้อยคลาน 91 ชนิด สัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก 12 ชนิด แมลง 20 ชนิด ปลา 14 ชนิด และสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังอื่น ๆ 12 ชนิด ซึ่งในกลุ่มสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังมีรายชื่อหอยที่เป็นสัตว์ป่าคุ้มครอง 2 ชนิดคือ หอยมือเสือทุกชนิด (Tridacna spp.) และหอยสังข์แตร (Charonia tritonis)
ข้อห้ามข้อบังคับ บางประการ จากพระราชบัญญัติฉบับนี้ที่ควรทราบมีดังนี้
หอยมือเสือ หอยสองฝาที่ขนาดใหญ่ที่สุดในโลก
หอยมือเสือ หรือ Giant clams (Tridacna spp.) เป็นหอยสองฝาที่อาศัยอยู่ตามแนวปะการังในทะเลเขตอบอุ่น ลักษณะโดดเด่นเฉพาะคือมีลำตัวและฝาขนาดใหญ่ รวมไปถึงวิธีการหาอาหารที่ไม่เหมือนหอยสองฝาชนิดอื่น หอยมือเสือที่มีขนาดใหญ่ที่สุดคือชนิด Tridacna gigas ซึ่งมีขนาดความยาวของเปลือกถึง 1.3 เมตร และหนักกว่า 500 กิโลกรัม ในขณะที่หอยมือเสือชนิดอื่นๆ มีขนาดเฉลี่ยประมาณ 40-50 เซนติเมตร หอยมือเสือจัดว่ามีขนาดลำตัวเฉลี่ยใหญ่กว่าหอยสองฝาที่พบโดยทั่วไป เช่น หอยนางรม หอยแมลงภู่ และสแกลลอป ลักษณะพิเศษอีกอย่างหนึ่้งที่เป็นลักษณะร่วมของหอยมือเสือทุกชนิดคือ แมนเทิลที่พัฒนาขึ้นมาจนมีขนาดใหญ่ โดยพบทั้งสองข้างของฝาหอย เพื่อสัมผัสกับแสงอาทิตย์ แมนเทิลคืออวัยวะที่เด่นชัดที่สุดของหอยมือเสือ
หอยมือเสือวิวัฒน์มาเพื่ออาศัยอยู่ในแหล่งอาศัยที่มีปริมาณสารอาหารน้อย เนื้อเยื่อแมนเทิลของหอยมือเสือที่สัมผัสกับแสงอาทิตย์ประกอบด้วยสาหร่ายเซลล์เดียวที่รู้จักกันในชื่อ ซูแซนเทลลา (Zooxanthellae) ซึ่งเป็นสาหร่ายในสกุลเดียวกันที่อาศัยอยู่ในปะการัง และมีการอยู่ร่วมกันแบบพึ่งพาอาศัย ซึ่งสาหร่ายใช้สารอินทรีย์บางชนิดจากหอยมือเสือในกระบวนการสังเคราะห์แสง และหอยมือเสือก็ได้รับอาหารจากสาหร่ายเป็นการตอบแทน
หอยสังข์แตร หอยฝาเดียวที่ขนาดใหญ่ที่สุดในน่านน้ำไทย
หอยสังข์แตร หรือ Triton trumpet (Charonia tritonis) ในน่านน้ำไทยจัดว่าเป็นหอยฝาเดียวที่มีขนาดใหญ่ที่สุด อาจยาวถึง 12 นิ้ว อาศัยอยู่ในแนวปะการังที่ระดับความลึกถึง 30 เมตร พบทั้งอ่าวไทยและอันดามัน กินอาหารจำพวกปลิงทะเล และดาวทะเล โดยเฉพาะดาวมงกุฏหนาม ซึ่งเป็นสัตว์ที่กินปะการัง จึงจัดได้ว่าหอยสังข์แตรเป็นตัวควบคุมตามธรรมชาติ ถือเป็นสัตว์ทะเลหายาก ปัจจุบัน กรมประมงเพาะเลี้ยงและขยายพันธุ์และปล่อยกลับคืนสู่ธรรมชาติ เพื่อรักษาจำนวนประชากรในธรรมชาติให้อยู่ในระดับสมดุล
อ่านเรื่องอื่นๆ ที่น่าสนใจ : เต่าทะเล 5 สายพันธุ์ ที่อาศัยอยู่ในน่านน้ำไทย