การเดินทางสำรวจระยะเวลาหนึ่งเดือนใต้มหาสมุทรลึกของออสเตรเลียทำให้พบสิ่งมีชีวิตน้ำลึกหลายตัว ที่หน้าตาเหมือนหลุดออกมาจากหนังสยองขวัญ โดยทีมนักวิจัยบนเรือ Investigator จากสำนักงานทะเลแห่งชาติออสเตรเลีย (Australian Marine National Facility) ค้นพบปลามังกร (Dragonfish) ที่เรืองแสงได้ในที่มืด ฟองน้ำกินเนื้อที่มีอาวุธร้ายแรง แมงมุมทะเลที่ชวนขนหัวลุก และปลาไร้หน้า
“วุ้นกับเขี้ยว” คือชื่อที่ทิม โอ’ฮารา หัวหน้าทีมนักวิทยาศาสตร์ ใช้เรียกสิ่งมีชีวิตอันน่าสะพรึงกลัวที่สุดในการค้นพบครั้งนี้ นั่นคือปลาไล้กอ หรือปลาปากคม
ปลาตัวนี้ติดมากับอวนลากคานถ่าง (beam trawl) ที่ลากผ่านก้นสมุทรด้านตะวันออกของออสเตรเลีย จอห์น โพโกนอสกี จาก Australian National Fish Collection รู้ทันทีที่เห็นมันว่า นี่คือปลาที่มีโอกาสเห็นและจับตัวได้ยากมาก
“ผมสังเกตเห็นครีบหลังยาวของมัน ซึ่งเป็นลักษณะของ Bathysaurus ferox (ปลาอีกเพียงชนิดเดียวในสกุลนี้คือ Bathysaurus mollis มีครีบหลังสั้น และครีบหลังอันที่สองที่เล็กมากตรงใกล้หาง)” โพโกนอสกีบอกว่า “ดวงตาโตกับฟันซี่ใหญ่เป็นลักษณะเด่นของนักล่าที่ชอบซุ่มโจมตีครับ”
ปลาปากคม Bathysaurus ferox น้ำลึกนี้อาจโตจนมีขนาดใหญ่ได้ถึง 60 เซนติเมตร และนอกจากปากที่เต็มไปด้วยฟันแหลมคมแล้ว พวกมันยังมีดวงตาสีดำอมเขียวที่ยื่นออกมาจากส่วนหัวอีกด้วย
เราอาจพบปลาชนิดนี้ได้ที่ระดับความลึก 685 เมตรถึง 1.8 กิโลเมตรใต้ผิวน้ำ ซึ่งแปลได้ว่าจะไม่มีใครได้พบเห็นมันบ่อยนัก จำนวนประชากรของมันกระจายอยู่ตามระดับน้ำลึกของมหาสมุทรแอตแลนติก และมหาสมุทรแปซิฟิกตะวันตก-มหาสมุทรอินเดีย
ในระดับลึก ปลาปากคมน้ำลึก Bathysaurus ferox มักอยู่อย่างสันโดษและพบเห็นได้ยาก พวกมันเป็นปลานักล่าที่ซุ่มโจมตี โดยจะหาเหยื่อจากการซุ่มคอย เมื่อเหยื่อว่ายน้ำผ่านมา พวกมันจะจับเหยื่อด้วยปากอันเต็มไปด้วยฟันที่ยืดหยุ่น ก่อนจะกลืนเหยื่อลงไปในส่วนลึกของปาก
เหยื่อจัดว่าหาได้ยากแล้วตามก้นสมุทร แต่คู่ผสมพันธุ์ยิ่งหาได้ยากกว่า เพื่อเพิ่มโอกาสในการสืบพันธุ์ ปลา Bathysaurus ferox จึงวิวัฒน์ขึ้นมาเป็นกะเทย (hermaphrodite) หรือมีอวัยวะเพศของทั้งเพศผู้และเพศเมีย ซึ่งเอื้อให้พวกมันผสมพันธุ์กับปลาชนิดเดียวกันที่ผ่านเข้ามาได้ตัวไหนก็ได้
ทีมนักวิทยาศาสตร์นานาชาติ 30 ชีวิตและช่างเทคนิคสำรวจก้นสมุทรของออสเตรเลียจนเสร็จสิ้นภารกิจไปแล้วเมื่อกลางเดือนมิถุนายนที่ผ่านมา และวางแผนจะใช้ผลการสำรวจก้นสมุทรที่ได้มาทำแผนที่เพื่อทำความเข้าใจความหลากหลายของชนิดพันธุ์ในแถบนี้ต่อไป
อ่านเพิ่มเติม : สำรวจโลก : สัตว์ก็มีหัวใจ, สัตว์ผสมพันธุ์ในน้ำได้อย่างไร, วาฬเพชฌฆาตปะทะวาฬสีน้ำเงิน