เมืองทรุมเซอ (Tromsø) ประเทศนอร์เวย์ มีนักท่องเที่ยวกว่า 2.3 คนต่อปีที่มาเพื่อไล่ตามแสงเหนือและธารน้ำแข็งอันกว้างใหญ่ก่อนที่จะหลายไป แต่ปัจจุบันไม่ใช่แค่มนุษย์ที่มาเยี่ยมชมเมืองแห่งนี้ นกคิตติเวกขาดำ (Black-legged Kittiwake) หนึ่งในสมาชิกตระกูลนกนางนวลที่เดินทางมากที่สุดเป็นผู้ที่กำลังเผชิญกับอนาคตที่ไม่แน่นอนของสปีชีส์
“มีบางอย่างเกิดขึ้นที่หน้าผานก ทำให้พวกมันเลี้ยงลูกอย่างยากลำบาก” โทน คริสติน เรเอร์ทเซน (Tone Kristin Reiertsen) นักนิเวศวิทยานกทะเลของสถาบันวิจัยนอร์เวย์เพื่อธรรมชาติ (Norwegain Institute for Nature Research) กล่าว เขาอธิบายว่าปกติแล้วนกชนิดนี้จะทำรังอยู่ในหน้าผาเหนือมหาสมุทรและไม่ค่อยเข้ามาในแผ่นดิน แต่ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา นกคิตติเวกได้สร้างรังตามบ้านเรือนต่าง ๆ ซึ่งสร้างผลกระทบด้านเสียงและความวุ่นวายให้แก่ชาวเมือง
เนื่องจากการเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศ การตกปลาที่มากเกินไป การสูญเสียแหล่งที่อยู่อาศัย มหาสมุทรที่ร้อนขึ้น พายุที่เพิ่มขึ้น และผลกระทบอื่น ๆ ของมนุษย์ต่อสิ่งแวดล้อมของนกทะเลโดยเฉพาะอย่างยิ่งในแถบอาร์กติก ทำให้นกทะเลที่เคยมีอยู่หลายแสนตัวตั้งแต่ทางตอนเหนือของสหราชอาณาจักร หมู่เกาะแฟโร กรีนแลนด์ ไอซ์แลนด์ และนอร์เวย์ ลดลงกว่าร้อยละ 70 ในช่วง 70 ปีที่ผ่านมา
“มีความกังวลอย่างมากเกี่ยวกับนกคิตติเวกในยุโรป” มาร์ค มอลโลลี (Mark Mallory) นักวิทยาศาสตร์ด้านสิ่งแวดล้อมและผู้เชี่ยวชาญด้านนกทะเลอาร์กติกที่มหาวิทยาลัยอคาเดียในแคนาดากล่าว “พวกมันลดลงเป็นอย่างมาก” ขณะที่เรเอร์ทเซนเสริมว่าลมชายฝั่งที่เร็วขึ้นในเดือนกรกฏาคมและสิ่งหาคมซึ่งเป็นช่วงเลี้ยงลูกนกในรัง “ทำให้นกเลี้ยงลูกได้ยากขึ้น เพราะพ่อแม่นกไม่สามารถเข้าไปในหน้าผาเพื่อป้อนอาหารลูกนกได้” นกจึงเปลี่ยนเข้ามาทำรังในแผ่นดินที่มีบ้านเรือนอยู่
สิ่งนี้ทำให้มนุษย์ที่อยู่ในเมืองไม่พอใจ เรเอร์ทเซนและเพื่อนร่วมงานจึงช่วยกันสร้าง ‘โรงแรมคิตติเวก’ แห่งแรกของทรุนเซอซึ่งเป็นอาคารร้างที่ปลายท่าเรือเล็ก ๆ แห่งหนึ่งของเมือง ภายนอกดูเหมือนไม่มีอะไรมาก แต่มันก็มีช่องสำหรับทำรังของนก และลำโพงอิเล็กทรอนิกส์เพื่อส่งเสียงล่อนกให้เข้ามา แต่ก็เช่นเดียวกับมนุษย์ อาจต้องใช้เวลาสักพักกว่าโรงแรมแห่งใหม่จะเป็นที่รู้จัก แต่นักวิทยาศาสตร์หวังว่านี่จะเป็นการประณีประณอมที่ดีระหว่างนกและมนุษย์
“ฉันหวังว่าเราจะพบวิธีแก้ปัญหาเพื่อให้ลูกนกและมนุษย์สามารถอยู่ร่วมกันได้อย่างดี เพื่อให้เราสามารถรักษาสายพันธุ์นี้ไว้ในธรรมชาติของเราได้” เรเอร์ทเซนกล่าว อย่างไรก็ตาม “ปัญหาไม่ได้หายไปจริง ๆ แน่นอนว่าเราไม่สามารถบันทึกทุกอย่างได้” แต่ถ้าความพยายามนี้จะช่วยรักษาเผ่าพันธุ์หนึ่งไว้ได้ “มันจะคุ้มค่ามาก” เธอกล่าว
สืบค้นและเรียบเรียง วิทิต บรมพิชัยชาติกุล
ที่มา