โดยปกติแล้ว เราเลี้ยง แกะ เพื่อการบริโภคเนื้อและนำขนไปใช้ประโยชน์ ทว่าในเซเนกัล ‘แกะลาดูม’ เป็นสัตว์ที่มีราคาแพง อีกทั้งยังใช้เป็นสัตว์สำหรับประกวดการแข่งขันด้วย
ช่างภาพ ซิลแวง เชอร์คาอุย รู้จักแกะลาดูมครั้งแรก ตอนที่โควิด-19 เริ่มระบาดไปทั่ว ขณะที่นั่งอยู่ในบ้านของตัวเองในกรุงดาการ์ ประเทศเซเนกัล เขาเห็นภาพ แกะ อยู่บนป้ายโฆษณา พร้อมกับข้อความว่า “ซื้อรถสักคันสิ แล้วเราจะมอบแกะให้คุณ!”
อย่างไรก็ตาม สัตว์ในโฆษณานั้นตัวใหญ่ น่าเกรงขาม ตรงข้ามกับแกะส่วนใหญ่ในเซเนกัลที่มีขนาดตัวเล็กกว่า ไม่ขาวสะอาด และจะกลายเป็นอาหารในการฉลองละศีลอด (อีดิลฟิฏร์) ของชาวมุสลิม
เชอร์คาอุยเริ่มศึกษาเกี่ยวกับแกะลาดูมมากขึ้น จนทราบว่าแกะสายพันธุ์ลาดูมถือกำเนิดขึ้นในช่วงทศวรรษ 1970 เป็นลูกผสมระหว่างสายพันธุ์มอริเตเนียกับมาลี ลาดูมโด่งดังในเรื่องหน้าตาสวยงาม ใบหน้าช่วงปากที่โดดเด่น เขาโค้งงอ มีน้ำหนักมากถึง 181 กิโลกรัม และมีขนาดตัวสูงราว 1.22 เมตร
เชอร์คาอุยกล่าวเสริมอีกว่า แกะพ่อพันธุ์แม่พันธุ์ที่ได้รับการคัดสรรอย่างดีแล้วจำนวนมาก เป็นที่ต้องการของตลาดอย่างสูง โดยเศรษฐีชาวเซเนกัลนิยมจ่ายเงินราว 350,000 บาท เพื่อแลกกับลาดูมสักตัว และในบางโอกาสแกะหนึ่งตัวสามารถมีมูลค่าสูงถึง 2.7 ล้านบาท
เขายังอีเมลมาบอกว่า “ผมมักจะพูดว่าลาดูมคือโรเล็กซ์ในหมู่แกะ หมายถึงว่า หากใครเป็นเจ้าของลาดูมก็จะดูรวย หรูหรา”
ลาดูมมีหลายราคาขึ้นอยู่กับ “ขนาดและน้ำหนักของแกะตัวนั้น ๆ รูปร่างตัวต้องสมมาตรกับเขาทั้งสองข้าง เห็นความโค้งมนของปาก และมีขนาดลูกอัณฑะที่สมมาตรกับตัว” แม้ว่าทั้งสองเพศจำเป็นต่อการผสมพันธุ์สัตว์ เพื่อให้ธุรกิจได้กำไร ทว่าแกะเพศผู้กลับมีมูลค่าสูงมากกว่าแกะเพศเมีย
เจ้าของลาดูมจำนวนมากส่งแกะเข้าร่วมการประกวดแกะ และมีการถ่ายทอดออกอากาศผ่านโทรทัศน์ของเซเนกัลทุกปี ผู้ชนะจะได้รางวัลเป็นอาหารและเงิน หากพวกเขาเลือกที่จะขายแกะแล้ว มันจะกลายเป็นสิ่งที่มีค่ามหาศาล
“เกณฑ์ความสวยของแกะขึ้นอยู่กับรูปร่างของผู้ชนะ [แกะ] การแข่งขันครั้งก่อนหน้า”
ปรากฏการณ์ลาดูมแพร่หลายมากเสียจนเชอร์คาอุยจัดทำชุดภาพแกะลาดูม เพื่อสรรเสริญสัตว์เลี้ยงและเจ้าของ
“เมื่อผมเล่าถึงโครงการนิทรรศการให้คนอื่นฟังว่าผมจะนำลาดูมไปถ่ายภาพ พวกเขารู้สึกภูมิใจและรู้สึกมีค่า”
ภาพถ่าย ซิลแวง เชอร์คาอุย, ปาโนส พิกเจอร์ส์/รีดักซ์
แปล สุดาภัทร ฉัตรกวีกุล
โครงการสหกิจศึกษากองบรรณาธิการเนชั่นแนล จีโอกราฟฟิก ฉบับภาษาไทย
