การประกวดภาพถ่ายซึ่งเป็นที่ยอมรับกันดีว่าเป็น ‘รางวัลออสการ์’ ในวงการช่างภาพสัตว์ป่าปีนี้ ได้ประกาศผู้ชนะแล้วเมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมา โดยคัดเลือกจากความคิดสร้างสรรค์ ความเป็นเลิศด้านเทคนิค เรื่องราว และการถ่ายภาพที่ถูกต้องตามจริยธรรม ออกมาเป็นสุดยอดผงลานจากภาพทั้งหมด 59,228 ภาพ ที่โดดเด่นในการนำเสนอเรื่องราวพฤติกรรมสัตว์ที่น่าทึ่ง ปฏิสัมพันธ์อันแสนอ่อนโยนในครอบครัว ผลกระทบจากกิจกรรมของมนุษย์ และความพยายามของนักอนุรักษ์ที่ทำงานอย่างไม่รู้จักเหน็ดเหนื่อยเพื่ออนุรักษ์สายพันธุ์ต่าง ๆ
ภาพที่ถ่ายโดยช่างภาพชาวแคนาดา Shane Gross ได้รับรางวัลชนะเลิศช่างภาพสัตว์ป่าแห่งปี เขาต้องใช้เวลาดำน้ำอยู่นานหลายชั่วโมงกว่าจะได้ภาพนี้ และเพื่อหลีกเลี่ยงไม่ให้ตะกอนดินใต้น้ำเข้ามารบกวนภาพ Gross จึงเดินตามเส้นทางผ่านดอกบัวที่บีเวอร์ว่ายน้ำขวางทางเอาไว้
Kathy Moran ประธานคณะกรรมการ กล่าวว่า “คณะกรรมการรู้สึกประทับใจกับการผสมผสานระหว่างแสง พลังงาน และความเชื่อมโยงระหว่างสิ่งแวดล้อมและลูกอ๊อดเรารู้สึกตื่นเต้นไม่แพ้กันกับการเพิ่มสายพันธุ์ใหม่เข้าไปในคลังภาพของช่างภาพสัตว์ป่าแห่งปี ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา การแข่งขันได้เน้นที่สภาพแวดล้อมและสายพันธุ์ที่มักถูกมองข้าม แต่กลับสร้างความมหัศจรรย์และความเพลิดเพลินได้เช่นเดียวกันเมื่อแบ่งปันกับสัตว์ป่าและสถานที่ธรรมชาติที่มักถูกถ่ายภาพ”
แม้ว่าสัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก จะไม่ได้รับความสนใจมากนักในการถ่ายภาพสัตว์ป่า แต่ความต้องการในการอนุรักษ์สัตว์เหล่านี้เป็นสิ่งที่เร่งด่วนการศึกษาวิจัยเมื่อฤดูใบไม้ร่วงที่ผ่านมาเผยให้เห็นว่าสัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก 2 ใน 5 สายพันธุ์ทั่วโลกมีความเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์
Alexis Tinker-Tsavalas ช่างภาพวัย 17 ปีจากเยอรมนี ได้รับรางวัลช่างภาพสัตว์ป่ารุ่นเยาว์แห่งปี จากภาพแมลงกระโดดหางยาวข้างราเมือก
ฉากเล็ก ๆ น่าอัศจรรย์นี้ ถูกซ่อนอยู่ใต้ขอนไม้ แมลงกระโดดหางยาวมีขนาดเพียง 2 มิลลิเมตร ซึ่งเท่ากับเม็ดทราย เพื่อถ่ายภาพนี้ เขาต้องรวมภาพถ่าย 36 ภาพเข้าด้วยกัน
“ช่างภาพที่พยายามจะเก็บภาพช่วงเวลานี้ไว้ไม่เพียงแต่ต้องใช้ทักษะที่ยอดเยี่ยมเท่านั้น แต่ยังต้องใส่ใจในรายละเอียด ความอดทน และความพากเพียรอย่างเหลือเชื่อด้วย” Moran ประธานคณะกรรมการตัดสินกล่าว
แมลงกระโดดหางสั้นเป็นส่วนเล็ก ๆ แต่สำคัญมากในระบบนิเวศของดิน แมลงเหล่านี้กินแบคทีเรียและเชื้อราเป็นอาหาร ซึ่งช่วยในการย่อยสลายสารอินทรีย์ สัตว์ที่คล้ายแมลงเหล่านี้ยังมีความสามารถที่ยอดเยี่ยมในการพลิกตัวกลางอากาศขณะกระโดดซึ่งเป็นรูปแบบกายกรรมตามธรรมชาติที่ซับซ้อนซึ่งอาจเป็นแรงบันดาลใจให้เกิดการพัฒนาหุ่นยนต์
รอยเท้าของแมวป่าที่เพิ่งเกิดขึ้นทำให้ช่างภาพชาวแคนาดา John E Marriott รู้ว่ามีแมวป่าครอบครัวหนึ่งปรากฏตัวอยู่ เขาติดตามกลุ่มแมวป่ากลุ่มนี้มานานกว่าหนึ่งสัปดาห์ในเขตยูคอน โดยรักษาระยะห่างที่ปลอดภัยเพื่อหลีกเลี่ยงการรบกวนพวกมัน ความพยายามของเขา ได้รับผลตอบแทนด้วยภาพถ่ายแมวป่าตัวหนึ่งที่กำลังพักผ่อนพร้อมกับลูกแมวที่โตแล้วที่ยืนอยู่ด้านหลังเพื่อหลบลม
Roz Kidman Cox กรรมการตัดสินการประกวด กล่าวว่า“การได้เข้าใกล้แมวป่าที่เข้าถึงยากและระมัดระวังตัวนี้ ถือเป็นเรื่องที่เกิดขึ้นได้ยาก แต่การได้แสดงภาพแมวทั้งครอบครัวนั้นถือเป็นเรื่องที่ไม่ธรรมดา”
เหยี่ยวเพเรกรินตัวเต็มวัยเป็นนักล่าที่น่าเกรงขาม มันสามารถบินได้รวดเร็วถึง 200 ไมล์ต่อชั่วโมงเพื่อจับเหยื่อจากท้องฟ้า นับเป็นนกที่มีความเร็วสูงสุดในโลก แต่เหยี่ยวเพเรกรินวัยอ่อนตัวนี้ยังไม่พร้อมที่จะยืนหยัดอยู่ท่ามกลางนักล่าที่มีประสบการณ์ ในตอนนี้มันกำลังฝึกทักษะการล่าผีเสื้ออยู่
ช่างภาพชาวอเมริกัน Jack Zhi เฝ้าดูนกตัวนี้ในลอสแองเจลิส เขามาที่บริเวณนี้มาเป็นเวลาแปดปีแล้ว และคุ้นเคยกับการถ่ายภาพลูกนกเหยี่ยวเพเรกรินทุกฤดูใบไม้ผลิ นกเหล่านี้พัฒนาอย่างรวดเร็วในฐานะนักล่า และไม่นานมันก็สามารถจับนกนางนวล นกกระทุง และนกชนิดอื่น ๆ มาเป็นอาหาร
ขณะที่ Karine Aigner ช่างภาพชาวอเมริกัน กำลังนำกลุ่มทัวร์เที่ยวในเมือง Mato Grosso ประเทศบราซิล กลุ่มนักท่องเที่ยวก็หยุดเพื่อชมและถ่ายภาพกวางในหนองน้ำแต่ความสนใจของ Aigner กลับถูกดึงดูดไปที่เงาประหลาดในน้ำ
เมื่อมองผ่านกล้องส่องทางไกล เธอจึงรู้ว่ามันคืออะไร มันคืออนาคอนดาสีเหลืองและเคย์แมนยาคาเร สัตว์นักล่าแต่ทั้งสองสามารถฆ่ากันและกินกันเองได้ “มันยากที่จะระบุได้ว่าใครเป็นผู้รุกรานที่นี่”
เมื่อพิจารณาจากองค์ประกอบของภาพถ่าย “น้ำนิ่งที่มีเงาสะท้อน คู่ต่อสู้ทั้งสองจ้องมองกัน คุณกำลังถูกภาพถ่ายหลอกให้คิดว่าสัตว์ทั้งสองไม่เป็นอันตรายต่อกัน กรรมการตัดสินการประกวด Chien Lee กล่าว
Jiří Hřebíček ช่างภาพชาวเช็ก ใช้เทคนิคเรื่องความเร็วชัตเตอร์และขยับกล้องขึ้นลงอย่างตั้งใจเพื่อให้ทำให้เกอดภาพกาเหว่าตัวนี้ การเคลื่อนไหวเล็ก ๆ น้อยๆ เหล่านี้ทำให้เกิดภาพเบลอที่ทำให้ภาพดู “สง่างามและน่าสะพรึงกลัว การเคลื่อนไหวเพียงพอที่จะทำให้มันดูโดดเด่น แต่ยังไม่มากพอที่จะทำให้สูญเสียอารมณ์ที่เกิดจากแสงและการจัดวางที่สมบูรณ์แบบของนก” เธอกล่าวเสริม
นี่เป็นครั้งแรกที่ Matthew Smith ได้พบกับแมวน้ำเสือดาว ใน Paradise Bay แอนตาร์กติกา ด้วยความที่เขาพกเลนส์กล้องที่สั่งทำพิเศษติดตัวมาด้วย ทำให้สามารถถ่ายภาพได้ทั้งเหนือผิวน้ำและใต้น้ำ
แม้ปัจจุบันจะมีแมวน้ำเสือดาวมีอยู่มาก แต่เนื่องจากมหาสมุทรอุ่นขึ้นและน้ำแข็งในทะเลละลายไปจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ประกอบกับภัยคุกคามจากการทำประมงมากเกินไป ทำให้แหล่งอาหารหลักของแมวน้ำอย่างคริลล์และเพนกวินกำลังหายไป
ภาพนี้เป็นเครื่องเตือนใจถึงวิธีที่มนุษย์ทำให้สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมในทะเลเหล่านี้ตกอยู่ในความเสี่ยง “แมวน้ำเสือดาวตัวเดียวที่จ้องตรงมาที่กล้องดูเหมือนเป็นทหารยามที่คอยตักเตือนมนุษยชาติเกี่ยวกับน้ำแข็งในทะเลที่หดตัวลงซึ่งเป็นสิ่งที่มนุษย์ต้องพึ่งพา”
การสำรวจในปี 2013 ได้ประมาณการว่าประชากรแมวป่ารัสเซียมีอยู่ประมาณ 22,500 ตัว และในภูมิภาคตะวันออกไกลของรัสเซีย สามารถพบเห็นได้เพียง 5,890 ตัวเท่านั้น ภาพนี้จึงถือเป็นภาพถ่ายแมวป่าชนิดหนึ่งที่หายากในเขตปรีมอร์สกีทางตะวันออกของรัสเซีย Igor Metelskiy ช่างภาพ ชาวรัสเซียต้องรอนานถึงหกเดือนจึงจะถ่ายภาพนี้ได้
ตรงกันข้ามกับความพยายามของช่างภาพ ลิงซ์ดูผ่อนคลายและยืดตัวอยู่ด้านหน้าทิวทัศน์อันงดงาม ในขณะที่Metelskiy ใช้เวลาครึ่งปีในการเตรียมการถ่ายภาพนี้ ลิงซ์ “เพียงแค่เดินผ่านไป โค้งคำนับ ทิ้งภาพถ่ายไว้ และเคลื่อนตัวต่อไป”
แม้ว่ามดแดงจะชอบกินน้ำหวานที่เพลี้ยอ่อนหลั่งออกมา แต่บางครั้งพวกมันก็เลือกอาหารที่มีโปรตีนมากกว่า ด้วยจำนวนที่มากขึ้น มดจึงสามารถฆ่าแมลงชนิดอื่นได้โดยการเอาชนะพวกมัน ในกรณีนี้มดกลุ่มหนึ่งจะแยกชิ้นส่วนของด้วงดินสีน้ำเงินที่ตายแล้วออก เพื่อที่พวกมันจะได้ขนมันไปที่รังของมัน
Ingo Arndt ช่างภาพชาวเยอรมันถ่ายภาพนี้ในเฮสเซิน ประเทศเยอรมนี และเพื่อให้ได้มุมที่สมบูรณ์แบบ เขาต้องนอนราบบนพื้นใกล้กับรังมดและถูกมดรุมกัดจนคันไปทั้งตัว
พลาสติกมีอยู่ทุกที่ การศึกษาล่าสุดพบว่า มนุษย์สร้างมลภาวะต่อสิ่งแวดล้อมด้วยพลาสติกมากกว่า 57 ล้านตันต่อปี ทุกปีมีพลาสติกประมาณ 8 ล้านตันไหลลงสู่มหาสมุทร พลาสติกเหล่านี้จะสลายตัวเป็นชิ้นเล็กชิ้นน้อยและก่อให้เกิดความเสี่ยงต่อสัตว์ป่า
ในภาพที่ชวนขนลุกนี้ ช่างภาพชาวออสเตรเลีย Justin Gilligan ออกแบบภาพโมเสกจากชิ้นส่วนพลาสติกจำนวน 403 ชิ้นที่พบในระบบย่อยอาหารของนกนางแอ่นหนึ่งตัวที่ตายลง
นกทะเลสีคล้ำตัวนี้ถูกพบบนเกาะลอร์ดโฮว์ในนิวเซาท์เวลส์ ประเทศออสเตรเลีย ซึ่งเป็นที่ที่นกทะเลสายพันธุ์นี้เติบโตและมีลูกอ่อนจำนวนมาก นักวิจัยบนเกาะพบว่านกทะเลที่โตเต็มวัยประมาณ 75 เปอร์เซ็นต์และนกที่เพิ่งฟักไข่ทั้งหมดมีพลาสติกอยู่ในร่างกาย
ภาพศิลปะชิ้นนี้ซึ่งถ่ายโดย Fortunato Gatto ช่างภาพชาวอิตาลี เป็นภาพที่มีกลิ่นอายของมลภาวะทาง โดยมีไลเคนเกาะอยู่บนกิ่งต้นเบิร์ชที่บิดเบี้ยว โดยไลเคนชนิดนี้ถูกเรียกว่า “เคราของชายชรา”
ยิ่งไปกว่านั้น นักวิจัยได้วิเคราะห์ละอองเรณูที่เก็บรักษาไว้ในตะกอนในพื้นป่าใกล้กับบริเวณที่ภาพนี้ถูกถ่าย เผยให้เห็นว่าระบบนิเวศนี้มีอายุยืนยาวอย่างน้อย 8,300 ปี พื้นที่นี้ซึ่งรู้จักกันในชื่อป่าสน Glen Affric เป็นแหล่งรวมของต้นไม้พื้นเมืองที่มีความเข้มข้นสูงที่สุดในสหราชอาณาจักร
ช่างภาพชาวเยอรมัน Robin Darius Conz ทำงานสารคดีในเขต Nilgiris ในเทือกเขา Western Ghats เขาติดตามเสือตัวนี้เป็นเวลาหลายชั่วโมงด้วยโดรนของเขา ก่อนที่เสือจะเอนกายลงบนเนินเขาหน้าเมืองที่เคยเป็นป่ามาก่อน
“ในตอนแรก เรารู้สึกมีความสุขเมื่อเห็นเสือโคร่งอยู่ท่ามกลางธรรมชาติอย่างสบายใจ แต่เมื่อคุณมองผ่านกรอบนั้น ความเป็นจริงก็เข้ามากระทบอย่างหนัก ป่าอยู่ที่ไหน เกิดอะไรขึ้นกับแหล่งที่อยู่อาศัยของมัน”
ช่างภาพข่าว Britta Jaschinski จากเยอรมนี เข้าพบหน่วยงานควบคุมชายแดน CITES ที่สนามบินฮีทโธรว์ในลอนดอน เพื่อบันทึกข้อมูลว่าเจ้าหน้าที่สืบสวนการลักลอบค้าสัตว์ป่าอย่างไร
ด้วยความที่งาช้างเป็นวัสดุที่มีรูพรุนสามารถดูดซับลายนิ้วมือได้ภายในเวลาประมาณหนึ่งวัน ทำให้เจ้าหน้าที่สืบสวนไม่สามารถใช้งาช้างในการติดตามว่าใครมีส่วนเกี่ยวข้องกับการค้าผิดกฎหมายได้บ้าง
แต่ปัจจุบันนักวิจัยในลอนดอนพัฒนาผงแม่เหล็กชนิดใหม่ที่สามารถยกรอยเท้าจากงาช้างได้ประมาณหนึ่งเดือนหลังจากที่ลายนิ้วมือได้ประทับลงไป นวัตกรรมดังกล่าวสามารถระบุรอยเท้าบนกรงเล็บเสือ นอแรด เกล็ดตัวลิ่น และสัตว์ป่าชนิดอื่น ๆ ได้
“องค์ประกอบนี้ถูกจัดวางอย่างแม่นยำเพื่อบอกเล่าเรื่องราวที่เข้าใจได้ทันทีมันถูกจัดวางอย่างประณีต มีรอยนิ้วมือที่ชัดเจน และมีการเอาใจใส่ในวิธีการแสดงงาช้าง ซึ่งถือเป็นสิ่งที่มีคุณค่าและน่าสะเทือนอารมณ์อย่างยิ่ง”
ทันทีที่ช่างภาพชาวศรีลังกา Hikkaduwa Liyanage Prasantha Vinod ถ่ายภาพเสือดาวและนกในอุทยานแห่งชาติ Wilpattu เมื่อเขาสังเกตเห็นการเคลื่อนไหวเหนือเขาบนต้นไม้
ท่ามกลางฝูงลิงแสมที่เดินผ่านไปมาเหนือศีรษะของเขา Vinod พบลูกลิงตัวนี้กำลังสงบนิ่งอยู่ในอ้อมแขนของแม่ เขาใช้เลนส์เทเลโฟโต้เพื่อซูมภาพช่วงเวลาอันเงียบสงบและท่าทางสงบนิ่งของลิงน้อยตัวนี้
“ศีรษะของลิงแสมตัวน้อยนั้นอยู่ตรงส่วนอกสีขาวของแม่พอดี ขณะที่ส่วนขาของลิงแสมตัวโตและส่วนแขนของลูกลิงก็ช่วยพยุงพวกมันเอาไว้ในช่วงเวลาอันเงียบสงบนี้ ภาพนี้เรียบง่ายแต่สวยงามมาก”