ในทางเทคนิคแล้วปัจจุบันไม่มีสายพันธุ์ม้าป่าหลงเหลืออยู่บนโลก รายงานจากผลการศึกษาใหม่
นักวิจัยวิเคราะห์ผังการสืบสายเลือดของสายพันธุ์ม้าป่าเปรวาสกี้ หรืออีกชื่อหนึ่งที่เรียกว่าม้าป่ามองโกล ที่เชื่อกันว่าพวกมันเป็นสายพันธุ์ของม้าป่าเพียงพันธุ์เดียวที่ยังคงหลงเหลืออยู่ในปัจจุบัน
พวกเขาตรวจสอบดีเอ็นเอของมันและเปรียบเทียบกระดูกเข้ากับสายพันธุ์ม้าโบราณ ผลการวิจัยพบว่าม้าป่าเปรวาสกี้ไม่ใช่ม้าป่าแบบที่ใครหลายคนเข้าใจ ผลดีเอ็นเอแสดงให้เห็นว่าบรรพบรุษของม้าป่าเปรวาสกี้คือม้าบ้านที่กลับไปอาศัยอยู่ในป่าภายหลัง
ก่อนหน้านี้สายพันธุ์ม้าป่าเปรวาสกี้ได้รับการอนุรักษ์อย่างเต็มที่ ด้วยความเชื่อที่ว่าพวกมันคือสายพันธุ์ม้าป่าบริสุทธิ์ที่ยังหลงเหลืออยู่บนโลก ดังเช่นการทำงานของศูนย์อนุรักษ์นิเวศวิทยาและชีววิทยา Smithsonian ที่ช่วยให้ม้าสายพันธุ์หายากนี้มีชีวิตอย่างผาสุกภายในเขตอนุรักษ์ทางธรรมชาติของประเทศจีน
นักวิทยาศาสตร์เชื่อกันว่าบรรพบรุษของม้าป่าเปรวาสกี้มีถิ่นอาศัยอยู่ในทุ่งหญ้าสเตปป์ของยูเรเซีย ในปี 1969 พวกมันได้รับการประกาศอย่างเป็นทางการว่าม้าสายพันธุ์นี้ที่มีอยู่ในธรรมชาติได้สูญพันธุ์ไปแล้ว ปัจจุบันประชากรของพวกมันอยู่ที่ราว 2,000 ตัว
ม้าป่าเปรวาสกี้สืบเชื้อสายมาจากหนึ่งในสายพันธุ์ม้าบ้านที่เก่าแก่ที่สุด พวกมันมีชื่อว่าม้า Botai พบได้ทางตอนเหนือของคาซัคสถานเมื่อราว 5,500 ปีก่อน การค้นพบครั้งนี้สร้างความประหลาดใจให้แก่บรรดาทีมวิจัยอย่างมาก นอกจากนี้นักโบราณคดียังคาดหวังที่จะสืบค้นต่อไป เพื่อหาว่าม้า Botai ยังเป็นบรรพบรุษของม้าสายพันธุ์ใดอีกในปัจจุบัน
กว่าจะมาถึงจุดนี้ ทีมนักวิจัยได้ตรวจสอบจีโนมของม้า Botai จำนวน 20 ตัวและจีโนมของม้าต่างสายพันธุ์ที่พบในยูเรเซียอีก 22 ตัว จากนั้นนำจีโนมที่ได้มาเปรียบเทียบกับจีโนมของม้าในปัจจุบัน ซึ่งผลการค้นพบครั้งนี้ถูกเผยแพร่ลงในวารสาร Science
จากสายพันธุ์บ้านสู่ป่า
ถ้าเช่นนั้นแล้วบรรพบรุษของม้าบ้านในปัจจุบันคือม้าสายพันธุ์ไหนกัน? เป็นปริศนาที่นักวิทยาศาสตร์ยังคงต้องหาคำตอบกันต่อไป
ก่อนการมาถึงของหมู่บ้าน Botai เดิมภูมิภาคนี้เป็นถิ่นที่อยู่ของชนเผ่าเร่ร่อน นักวิทยาศาสตร์เชื่อว่า เมื่อ 5,500 ปีก่อนผู้คนในยุคโบราณเริ่มเรียนรู้ที่จะเลี้ยงม้าไว้สำหรับการออกล่าหาอาหารหรือใช้ในการขนส่ง
ผลการขุดค้นทางโบราณคดีในคาซัคสถานเผยให้เห็นเครื่องมือเครื่องใช้สำหรับการขี่ม้า และบางส่วนของคอกม้าที่ยังคงหลงเหลืออยู่ การวิจัยครั้งนี้ชี้ว่าบางทีบรรพบรุษของม้าป่าเปรวาสกี้อาจหลบหนีออกจากคอกเลี้ยงกลับเข้าสู่ป่า
ในประวัติศาสตร์มนุษย์พึ่งพาประโยชน์จากม้ามาอย่างยาวนาน ผู้คนใช้ม้าเพื่อช่วยในการเก็บเกี่ยวผลผลิต, ใช้ม้าในการเดินทางเพื่อความสะดวกรวดเร็ว ผลการศึกษาก่อนหน้านี้พบว่าการริเริ่มนำม้ามาเลี้ยงเกิดขึ้นในบริเวณภูมิภาคที่ปัจจุบันคือประเทศยูเครน, รัสเซียและคาซัคสถาน
เรื่องซาร่าห์ กิบเบ็นส์
อ่านเพิ่มเติม