งานแบบผสมผสาน (Hybrid Job) คืองานที่มีการหลอมรวมกันระหว่างเทคโนโลยีและทักษะยุคใหม่ ขอบคุณภาพจาก https://pxhere.com/en/photo/1452897
หากเรามองไปยังตลาดแรงงานในยุคนี้ คุณอาจพบว่าหลายบริษัทพยายามกำหนดคุณสมบัติพนักงานในตำแหน่งเดียวที่มีความหลากหลายมากขึ้น และไม่ได้ขึ้นอยู่กับทักษะทางวิชาชีพที่อิงกับสาขาวิชาที่สำเร็จการศึกษามาเพียงอย่างเดียว อาชีพนักการตลาดในสมัยนี้อาจต้องมีทักษะการวิเคราะห์ทางสถิติ วิศวกรซอฟต์แวร์หรือพนักงานไอที จากที่คุ้นเคยกับโครงสร้างระบบแล้ว ยังต้องมีทักษะในเชิงออกแบบ การสร้างภาพและแผนผัง (Visualization) และทักษะของการทำงานเป็นทีมด้วยเช่นกัน เราอาจกล่าวได้ว่านี่คือกระแสของการทำงานทั้งในยุคสมัยนี้และต่อไปในอนาคต กระแสการทำงานนี้เราเรียกว่า งานแบบผสมผสาน (Hybrid Job) ซึ่งมีความหมายว่างานที่มีการหลอมรวมกันระหว่างเทคโนโลยีและทักษะยุคใหม่
งานแบบผสมผสานเกิดขึ้นในช่วงที่เทคโนโลยีได้เข้ามามีบทบาทในชีวิตมนุษย์มากขึ้น แน่นอนว่าสิ่งนี้ทำให้ชีวิตเราง่ายขึ้น แต่มันก็ทำให้เกิดความคาดหวังความสามารถและพัฒนาทักษะใหม่ๆ ด้วยเช่นกัน โดยกระแสของงานแบบผสมผสานในโลกตะวันตกนั้นมีมานานแล้ว และปัจจุบันมีอัตราการเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว มีการคาดการณ์ว่างานที่มีลักษณะแบบผสมผสานมีเพิ่มขึ้นถึงร้อยละ 21 ในอีก 10 ปีข้างหน้า
ตัวอย่างของงานแบบผสมผสาน เช่น นักพัฒนาแอปพลิเคชันในมือถือ โดยงานนี้ไม่เคยมีมาก่อนจนกระทั่งสมาร์ตโฟนเปิดตัวในช่วงทศวรรษที่แล้ว แน่นอนว่างานนี้ต้องอาศัยทักษะการเขียนโปรแกรมและการพัฒนาซอฟต์แวร์ การออกแบบส่วนต่อประสานกับผู้ใช้ (User interface design) การสร้างสรรค์เนื้อหาที่น่าสนใจ และการทำการตลาดด้วยเช่นกัน
บริษัทซอฟต์แวร์ Burning Glass ของสหรัฐอเมริกา กล่าวว่า ในปี 2010 ตลาดแรงงานมีตำแหน่งงานประมาณ 150 ตำแหน่งที่เปิดรับคนที่เชี่ยวชาญด้านสถิติเข้าทำงานในด้านธุรกิจ ซึ่งส่วนใหญ่จะอยู่ในตลาดหลักทรัพย์นิวยอร์ก (ตลาดหุ้นวอลล์สตรีท)แต่ในปี 2018 กลับตรงกันข้าม ตำแหน่งงานกว่า 1.7 ล้านตำแหน่งในอุตสาหกรรมต่างๆ ล้วนอยากรับคนที่มีทักษะทางวิทยาการข้อมูล (Data Science) เข้าทำงาน
สาเหตุของการเกิดกระแสงานแบบผสมผสานมีอยู่สองปัจจัยหลัก ปัจจัยแรกคือ บรรดานายจ้างต้องการลูกจ้างที่มีทักษะเชิงบูรณาการที่หลากหลาย ซึ่งในตลาดแรงงานมีอยู่ไม่มากนัก และแน่นอนว่าหลายบริษัทเต็มใจให้ค่าตอบแทบที่สูงเพื่อคนเหล่านี้เช่นกัน ยกตัวอย่างเช่น ผู้จัดการด้านการตลาดที่เชี่ยวชาญในการวิเคราะห์ข้อมูลจะมีเงินเดือนสูงกว่าร้อยละ 40 เมื่อเทียบกับผู้จัดการตลาดที่ไม่มีทักษะด้านการวิเคราะห์ข้อมูล
ปัจจัยที่สองคือ การต่อต้านการเข้ามาของปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence – AI) จากการศึกษาของบริษัทซอฟต์แวร์ Burning Glass พบว่า งานลูกจ้างประมาณร้อยละ 42 สามารถถูกแทนที่ด้วยปัญญาประดิษฐ์ ซึ่งตรงกันข้ามกับลักษณะของงานแบบผสมผสานที่มีความซับซ้อน ซึ่งงานแบบแบบผสานจะมีคุณลักษณะของการตัดสินใจ หรือทักษะทางด้านอารมณ์ (Soft Skill) ด้วยเช่นกัน โดย Burning Glass ทำนายว่าระบบการทำงานอัตโนมัติมีความสามารถในด้านทักษะทางอารมณ์และการตัดสินใจได้เพียง 12 % เท่านั้น
ในหลายอุตสาหกรรม เหล่าผู้ประกอบการพยายามว่าจ้างพนักงานที่มีทักษะหลายด้าน ซึ่งเชื่อว่าเป็นทักษะที่บริษัทต้องการจากพนักงานในอนาคต หรือทักษะที่ทางบริษัทยังขาดอยู่ นอกจากนี้ ในหลายบริษัทก็เชื่อว่าการรับผู้ที่มีทักษะหลายด้านเข้าทำงานจะมีประโยชน์ในแง่ที่บริษัทจะไม่เสียค่าใช้จ่ายในการฝึกอบรมทักษะอื่นๆ เพิ่มเติมมากนัก
ดูเหมือนว่าการมีทักษะการทำงานแบบผสมผสาน อันเป็นกระแสการทำงานในโลกอนาคตจะส่งผลดีกับเราทั้งในแง่ของโอกาสในการเพิ่มรายได้จากการทำงานประจำ โอกาสในการก้าวหน้าทางหน้าที่การงาน และโอกาสในการรักษางานไม่ให้ถูกทดแทนโดยหุ่นยนต์หรือปัญญาประดิษฐ์ และสำหรับผู้ที่สนใจ นี่คือคำแนะนำเพื่อการสร้างทักษะงานแบบผสมผสาน
ในกรณีที่ยังเป็นนักเรียนหรือนักศึกษา: ลองลงทะเบียนเรียนวิชาที่นอกเหนือขอบเขตของสาขาวิชาหลักที่กำลังศึกษาอยู่ เช่น ไม่ว่าจะเรียนในสาชาวิชาใด ก็สามารถทดลองเรียนวิชาปรัชญาหรือการสัมมนาเชิงตรรกะ (Logic seminars) เพื่อพัฒนาความคิดในเชิงวิเคราะห์ ซึ่งเป็นทักษะที่มีคุณค่ามากในปัจจุบัน สำหรับผู้ที่เรียนทางด้านมนุษยศาสตร์หรือศิลปะศาสตร์ อาจเลือกลงทะเบียนเรียนวิชาด้านสถิติหรือวิชาด้านการวิเคราะห์ แม้อาจจะยังไม่ทราบว่าในอนาคตเราจะได้ใช้ประโยชน์จากวิชาเหล่านี้ในการทำงานหรือไม่ แต่ระหว่างที่ ศึกษาเราจะได้ทักษะการวิเคราะห์ในเรื่องของการแบ่งเวลาอ่านหนังสือและสามารถวิเคราะห์ข้อมูลที่มากมายเราได้เรียนรู้มาในชั้นเรียน
วิชาการเขียนโปรแกรมเองก็มีประโยชน์เช่นกัน ในปัจจุบัน มีหลายบริษัทในโลกเริ่มมองหาผู้เชี่ยวชาญด้านธุรกิจที่สามารถเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์ หรือเขียนโค้ดได้ และด้วยความเข้าใจในภาษาของโปรแกรมนี้ ก็สามารถสร้างภาพแผนผังจากข้อมูล (Data visualization) และสามารถวิเคราะห์ข้อมูลขั้นสูงได้ หรือแม้กระทั่งการพัฒนาเว็บไซต์ด้วยภาษาที่ใช้ในการสร้างเว็บไซต์อย่าง HTML อาจทำให้ตัวเรามีคุณค่าในการทำงานมากขึ้น
ในกรณีที่คุณเป็นผู้ที่ทำงานแล้ว: ไม่จำเป็นต้องกังวลถึงภาวะของงานแบบผสมผสานกำลังจะเข้ามา เพราะบรรดาองค์กรต่างๆ ยังคงมีแนวโน้มที่คาดหวังให้ลูกจ้างประจำผู้มีประสบการณ์สูงในบริษัทได้ไปอบรมฝึกทักษะเพิ่มเติมที่ต้องการมากขึ้น ความทะยานอยากในการเรียนรู้ทักษะใหม่ๆ และเตรียมพร้อมรับการเปลี่ยนแปลงอยู่เสมอ เป็นสองคุณลักษณะสำคัญที่จะช่วยให้คุณขยายขีดความสามารถที่คุณเคยเป็นไปมากกว่าเดิม
ดังนั้น เราอาจกล่าวได้กว่า ในยุคสมัยนี้ กุญแจสำคัญที่จะทำให้เราประสบความสำเร็จในโลกของการทำงานคือ “การเรียนรู้ตลอดชีวิต” (Life-long Learning)
แม้ว่างานของเราในขณะนี้อาจจะยังไม่ใช่สิ่งที่เรียกว่าเป็นงานแบบผสมผสาน (Hybrid Job) แต่เราก็มีโอกาสที่จะพัฒนางานที่ทำอยู่ในขณะนี้ไปในยุคสมัยใหม่ของการทำงานแบบผสมผสานที่อาจเกิดขึ้นได้ในวันข้างหน้า ขอเพียงแค่เราลองยอมรับแนวคิดเรื่องการพยายามเพื่อที่จะเป็นผู้เชี่ยวชาญในทักษะที่หลากหลาย และมีความตั้งใจอย่างแน่วแน่ที่จะเรียนรู้ชุดทักษะและความรู้ใหม่ๆ คุณก็สามารถประสบความสำเร็จในโลกของการทำงานได้
แหล่งอ้างอิง
‘Hybrid jobs’ are on the rise. This is how you can prepare
Hybrid Jobs: What Are They (and How Can You Get One)?
Hybrid Jobs and the Hybrid Skills Candidates Need Most