เมื่อราว 13,000 ปีก่อน มนุษย์ก่อนประวัติศาสตร์ย่ำเท้าก้าวเดินไปรอบๆ ชายฝั่งทางตะวันตกของพื้นที่ที่กลายมาเป็นประเทศแคนาดาปัจจุบัน พวกเขาทิ้งรอยเท้าเอาไว้ให้คนรุ่นหลัง
รายงานล่าสุดที่ถูกเผยแพร่ลงในวารสาร Plos One ประกาศการค้นพบรอยเท้ามนุษย์จำนวน 29 รอย บริเวณชายฝั่งของเกาะ Calvert ในรัฐบริติชโคลัมเบีย
จากบทสัมภาษณ์ที่ตีพิมพ์ลงใน New York Times นักโบราณคดีจากสถาบัน Hakai และมหาวิทยาลัยวิคตอเรียนาม Duncan McLaren เป็นผู้ค้นพบรอยเท้านี้เมื่อปี 2014 และระหว่างการสำรวจในปี 2015 และ 2016 จำนวนรอยเท้าก็เพิ่มมากขึ้น
ด้วยขนาดของรอยเท้าที่ต่างกัน ทีมนักวิจัยตั้งทฤษฎีขึ้นว่าเจ้าของรอยเท้าเหล่านี้น่าจะเป็นมนุษย์ผู้ใหญ่สองคนและเด็กอีกสองคน รอยเท้าดังกล่าวถูกฝังอยู่ในดินเหนียวที่ประกอบด้วยตะกอนมากมายเช่น ทราย และโคลน ธรรมชาติของสถานที่แห่งนี้รักษารอยเท้าโบราณเอาไว้ และจากการตรวจสอบด้วยคาร์บอนกัมมันตรังสี นักวิทยาศาสตร์พบว่ารอยเท้าเหล่านี้มีอายุย้อนกลับไปได้ถึงเมื่อ 13,000 ปีก่อน
นั่นทำให้รอยเท้าล่าสุดนี้ได้ชื่อว่าเป็นรอยเท้ามนุษย์ที่เก่าแก่ที่สุด เท่าที่เคยถูกพบมาในทวีปอเมริกาเหนือ
มันมีความหมายอย่างไร?
“การค้นพบครั้งนี้เป็นหลักฐานสำคัญที่ชี้ให้เห็นว่ามีการตั้งถิ่นฐานของชาวประมงในพื้นที่แห่งนี้ ช่วงปลายยุคน้ำแข็ง” McLaren กล่าวในระหว่างการแถลงข่าว
ในการศึกษาก่อนหน้าชี้ว่ามนุษย์สมัยใหม่เดินทางเข้าสู่ทวีปอเมริกาเหนือด้วยการอพยพผ่านทางสะพานแผ่นดินที่เชื่อมต่อระหว่างเอเชียและรัฐอลาสกา จากนั้นชาวพื้นเมืองอเมริกันในยุคแรกๆ อาจอพยพลงมาทางทิศใต้เรื่อยๆ ตามแนวชายฝั่งตะวันตก
การจะมองหาหลักฐานทางโบราณคดีที่ชี้ว่าในอดีตมนุษย์มีการอพยพลงมาทางตอนใต้เรื่อยๆ จริงนั้นเป็นเรื่องยาก เนื่องจากในปลายยุคน้ำแข็ง ระดับน้ำทะเลต่ำกว่าปัจุบันราว 6 – 10 ฟุต ประกอบกับผืนป่าที่ขึ้นอย่างหนาแน่นตามแนวชายฝั่งทำให้การเข้าถึงต้องใช้เรือเท่านั้น ฉะนั้นแล้วการค้นพบล่าสุดนี้จึงเป็นหลักฐานยืนยันได้ว่า มนุษย์ในสมัยก่อนประวัติศาสตร์อพยพลงมาทางตอนใต้ตามแนวชายฝั่ง
เหตุการณ์ก่อนหน้านั้น?
ในปี 2007 ผลการสกัดดีเอ็นเอจากฟันที่ถูกพบในเกาะ Prince Wales ทางตอนใต้ของอลาสกา ระบุว่ามันมีอายุเก่าแก่ 10,300 ปี และในปี 2008 ผลการวิเคราะห์ทางพันธุกรรมชี้ว่าแผ่นดินอเมริกาในช่วง 15,000 ปีก่อนยังไม่เคยมีมนุษย์เดินทางมาถึง
ถ้าเช่นนั้นแล้วเราไปอยู่ที่ไหนกันมา?
เชื่อกันว่าสายพันธุ์ของมนุษย์สมัยใหม่มีจุดเริ่มต้นในพื้นที่ทางตะวันออกเฉียงใต้ของแอฟริกา เมื่อราว 200,000 ปีก่อน แต่ผลการศึกษาเมื่อปีที่ผ่านมาชี้ให้เห็นว่ามีการค้นพบหลักฐานการดำรงอยู่ของมนุษย์เมื่อ 300,000 ปีก่อน และนับจากวันนั้นเป็นต้นมา เราเดินทางขึ้นเหนือไปยังยุโรปและเอเชีย ล่องเรือไปทางตะวันออกยังออสเตรเลีย หรือแม้แต่ทวีปอเมริกาใต้มนุษย์ก็เดินทางไปถึง
รายงานการวิจัยชิ้นหนึ่งที่ถูกตีพิมพ์ในปี 2011 ชี้ว่าสภาพภูมิอากาศที่อุ่นขึ้นเมื่อ 13,000 ปีก่อน เป็นโอกาสให้มนุษย์สมัยใหม่เริ่มอพยพออกจากแอฟริกา ปริมาณน้ำฝนที่เพิ่มขึ้นหล่อเลี้ยงแม่น้ำและสร้างภูมิทัศน์ที่น่าอยู่มากขึ้น
มีทฤษฎีที่เชื่อกันว่ามนุษย์ไม่ได้เดินเท้าอพยพออกจากแอฟริกาเลยจนกระทั่งเมื่อราว 60,000 ปีก่อน แต่การค้นพบหลักฐานใน อิสราเอล ชี้ว่ามนุษย์สมัยใหม่อาจอพยพออกจากแอฟริกาตั้งแต่ 120,000 ปีก่อนแล้ว
ในขณะที่การค้นพบรอยเท้าในแคนาดาช่วยให้นักวิทยาศาสตร์ทำความเข้าใจถึงการอพยพของผู้คนสมัยก่อนมากยิ่งขึ้น แต่อย่างไรก็ดีมันยังเป็นเพียงแค่เงื่อนงำเท่านั้น การจะเข้าใจภาพรวมทั้งหมดได้จำเป็นต้องมีการขุดค้นหาหลักฐานมากมาย เพื่อสร้างแผนที่การอพยพขนาดใหญ่บนแผ่นดินอเมริกาขึ้นมา
เรื่อง ซาร่าห์ กิบเบ็นส์
อ่านเพิ่มเติม