เทอร์โมพลาสติก (Thermoplastics) คือ พลาสติกพอลิเมอร์ (Plastic Polymer) ที่เกิดจากสารประกอบอินทรีย์หรือสารประกอบไฮโดรคาร์บอน (Hydrocarbons) ที่มีโครงสร้างเป็นโมเลกุลขนาดใหญ่เรียงเชื่อมชิดติดกันเป็นสายโซ่ตรงยาว
นอกจากนี้ เมื่อสัมผัสกับความร้อนยังมีคุณสมบัติเปลี่ยนแปลงรูปลักษณ์ทางกายภาพได้ง่ายโดยเทอร์โมพลาสติกจะอ่อนตัวลงเมื่อได้รับความร้อนสูง โดยไม่สูญเสียสมบัติเฉพาะ และเมื่ออุณหภูมิลดต่ำลง เทอร์โมพลาสติกจะคืนกลับมามีโครงสร้างแข็งแรงทนทานอีกครั้ง
ดังนั้น เทอร์โมพลาสติกจึงมีคุณสมบัติเหมาะสมสำหรับการขึ้นรูปผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ รวมถึงเป็น “พลาสติกรีไซเคิล” ที่สามารถนำกลับมาใช้ใหม่ได้อีกครั้ง หลังผ่านกระบวนการบด หลอมเหลว และขึ้นรูปด้วยความร้อน
ทอร์โมพลาสติกสามารถจำแนกออกเป็น 7 ชนิด
1. พอลิเอทธิลีน เทเรฟธาเลท (Polyethylene Terephthalate: [1] PETE) คือ พลาสติกใสที่มีลักษณะแข็ง เนื้อเหนียว ทนทานต่อแรงกระแทก และไม่เปราะบางแตกหักง่าย มีคุณสมบัติในการป้องกันการแพร่ผ่านของก๊าซได้ดี
ประโยชน์ : นิยมนำมาใช้ในการผลิตขวดน้ำดื่ม ขวดน้ำมันพืช และขวดเครื่องปรุงอาหารต่าง ๆ รวมไปถึงบรรจุภัณฑ์เครื่องสำอาง
การรีไซเคิล : เพื่อผลิตเป็นเส้นใยสำหรับทำเสื้อกันหนาว พรม และเส้นใยสังเคราะห์ต่าง ๆ
2. พอลิเอทธิลีน ความหนาแน่นสูง (High Density Polyethylene: [2] HDPE) คือ พลาสติกความหนาแน่นสูงที่แข็งแรงทนทาน จึงมีลักษณะขุ่นมัวไม่โปร่งแสง ทนทานต่อความร้อนได้ไม่มากนัก สามารถป้องกันการแพร่ผ่านของความชื้นได้ดี และยังมีคุณสมบัติพิเศษที่ทนทานต่อการกัดกร่อนของสารเคมีที่มีความเป็นกรดด่างสูง
ประโยชน์ : นิยมนำมาใช้ในภาคอุตสาหกรรมและการผลิตผลิตบรรจุภัณฑ์เคมีต่าง ๆ ทั้งถังสารเคมี ถุงพลาสติก ถังขยะ ขวดแชมพูสระผม
การรีไซเคิล : เพื่อผลิตขวดบรรจุสารต่าง ๆ รวมไปถึงแผ่นไม้เทียม ถังหรือกล่องขนาดใหญ่ รวมไปถึงการสร้างม้านั่งในสวนสาธารณะ เป็นต้น
3.พอลิไวนิลคลอไรด์ (Poly Vinyl Chloride: [3] PVC) คือ พลาสติกใสที่มีความแข็งแรงทนทานสูง มีคุณสมบัติในการแพร่ผ่านของความชื้นและอากาศได้พอควร แต่ป้องกันไขมันได้ดี
ประโยชน์ : นำมาใช้ในการผลิตท่อน้ำประปา สายยาง หนังเทียม ฉนวนหุ้มสายไฟ ขวดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ และอุปกรณ์ทางการแพทย์ และสามารถนำไปผลิตขึ้นรูปเป็นผลิตภัณฑ์อื่น ๆ อีกมากมาย
การรีไซเคิล : เพื่อผลิตท่อประปา กรวยจราจร เฟอร์นิเจอร์หรือม้านั่งพลาสติก เป็นต้น
4. พอลิเอทธิลีน ความหนาแน่นต่ำ (Low Density Polyethylene: [4] LDPE) คือ พลาสติกใสที่มีลักษณะโปร่งแสง เนื้อนิ่ม ยืดหยุ่นสูง ทนทานต่อแรงกระแทกแต่ไม่ทนทานต่อความร้อน
ประโยชน์ : นิยมนำมาใช้ในการผลิตฟิล์มสำหรับห่ออาหารและห่อของ ทำถุงใส่ขนมปัง และถุงเย็นสำหรับบรรจุอาหาร
การรีไซเคิล: เพื่อผลิตเป็นถุงดำสำหรับใส่ขยะ ถุงหูหิ้ว หรือถังขยะ กระเบื้องปูพื้น เฟอร์นิเจอร์และอื่นๆ
5. พอลิโพรพิลีน (Polypropylene: [5] PP) คือ พลาสติกที่มีน้ำหนักเบาที่สุด แต่มีความแข็งแรงทนทานต่อแรงกระแทก สารเคมี และความร้อนสูง
ประโยชน์ : นิยมนำมาใช้ในการผลิตฉนวนกันไฟฟ้า บานพับ ฝาขวด ภาชนะบรรจุอาหาร ถุงร้อน และหลอดดูดพลาสติกต่าง ๆ
การรีไซเคิล : เพื่อผลิตเป็นกล่องแบตเตอรี่รถยนต์ ชิ้นส่วนรถยนต์ เช่น กันชน ไฟท้าย รวมไปถึงกล่อง กระถางต้นไม้ หรือถังหมักต่าง ๆ เป็นต้น
6. พอลิสไตรีน (Polystyrene: [6] PS) คือ พลาสติกแข็งโปร่งใสที่เปราะบางแตกหักง่าย แต่ทนทานต่อความเป็นกรดและด่าง
ประโยชน์ : นิยมนำมาใช้ในการผลิตชิ้นส่วนอุปกรณ์ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ เครื่องใช้สำนักงาน ใช้ทำภาชนะหรือถาดโฟมบรรจุอาหารต่าง ๆ
การรีไซเคิล : เพื่อผลิตไม้สังเคราะห์ ไม้แขวนเสื้อ ไม้บรรทัด หรือของใช้สำนักงานอื่น ๆ
7. พลาสติกชนิดอื่น ๆ (Other: [7]) อย่างเช่น พอลิคาร์บอเนต (Polycarbonate: PC) ที่เป็นพลาสติกโปร่งใส มีความแข็งแรงทนทานต่อความร้อน กรด และแรงกระแทกได้ดี
ประโยชน์ : นิยมนำมาใช้ในการผลิตปากกา ขวดนมเด็ก หมวกนิรภัย ไฟจราจร ป้ายโฆษณา รวมไปถึงภาชนะบรรจุต่าง ๆ
การรีไซเคิล: สามารถนำไปผสมกับพลาสติกชนิดอื่น ๆ ก่อนการรีไซเคิลเพื่อผลิตเป็นท่อ น็อต ล้อ พาเลท และเฟอร์นิเจอร์กลางแจ้งอื่น ๆ
สืบค้นและเรียบเรียง
คัดคณัฐ ชื่นวงศ์อรุณ และณภัทรดนัย
ข้อมูลอ้างอิง
https://industrypro.co.th/thermoplastic/
https://www.nsm.or.th/other-service/669-online-science/knowledge-inventory/sci-vocabulary/sci-vocabulary-science-museum/4285-thermoplastic.html
https://www.vkplastic.com/2018/06/28/เทอร์โมพลาสติกคืออะไร/
https://erc.kapook.com/article09.php