สรรพสัตว์จีบกันอย่างไร?
เมื่อฤดูผสมพันธุ์ของสัตว์นั้นๆ เวียนบรรจบมาถึง พฤติกรรมต่างๆ เพื่อจับคู่จะถูกแสดงออกมา ทว่าคุณผู้อ่านเคยสงสัยหรือไม่ว่าในโลกของสัตว์นั้นพวกมันจีบกันอย่างไร? ใช่การหยักคิ้วลิ่วตาให้แก่ฝ่ายตรงข้ามที่มันสนใจไหม? คำตอบคือไม่ เพราะวิธีจีบของพวกมันลึกซึ้งกว่านั้น
ลีลาการเต้น
เราทราบกันดีว่านกมีขนสีสวยเพื่อดึงดูดความสนใจในการจับคู่ผสมพันธุ์ ทว่าแค่ขนสีสวยนั้นไม่เพียงพอสำหรับไก่ฟ้า, นกยูง, นกบาวเวอร์ และนกปักษาสวรรค์ เพราะพวกมันต้องมีลีลาเร้าใจด้วยจึงจะดึงดูดเพศเมียได้
ตัวอย่างที่น่าสนใจคือนกหว้า สัตว์ปีกในวงศ์ไก่ฟ้าที่มีขนาดใหญ่ที่สุด มีสีน้ำตาลทั้งตัว พวกมันมีเอกลักษณ์โดดเด่นคือขนเส้นยาวตั้งแต่ปีกไปจนถึงหาง ที่ใช้กางออกและเต้นระบำเพื่อดึงดูดตัวเมีย (แน่นอนว่าไม่ใช่ว่าได้ผลแค่กับนกหว้าตัวเมีย เพราะมันดึงดูดมนุษย์ด้วยเช่นกัน)
ทว่าน่าเศร้าที่ปัจจุบันบรรดานกหว้าที่มีถิ่นอาศัยอยู่ในเกาะบอร์เนียว และในเกาะสุมาตรากำลังมีสถานะใกล้ถูกคุกคาม จากการถูกล่าเอาขนและเนื้อเป็นอาหาร ตามบัญชีของสหภาพเพื่อการอนุรักษ์ธรรมชาติ
โชว์ใต้น้ำ
โลมาปากขวดเพศผู้โปรยเสน่ห์ของพวกมันด้วย “การทำงานร่วมกัน” รายงานจาก Quincy Gibson นักชีววิทยา จากมหาวิทยาลัยนอร์ทฟลอริดา
ฝูงโลมาปากขวดเพศผู้จะว่ายน้ำและพุ่งกระโจนขึ้นสู่ผิวน้ำสูงๆ อย่างพร้อมเพรียงกัน พวกมันจะทำพฤติกรรมดังกล่าวนี้ซ้ำไปเรื่อยๆ เพื่อดึงดูดความสนใจจากตัวเมีย และหากวิธีนี้ยังไม่ได้ผลล่ะก็ มันก็จะเปลี่ยนไปเป็นการแสดงโชว์พ่นน้ำออกมาจากช่องหายใจแทน
“โลมาเป็นสัตว์ที่ชอบการสัมผัสเอามากๆ ทั้งตัวเมียและตัวผู้จะลูบคลำถูไถกันไปมา บางครั้งพวกมันอาจลูบเพื่อนในฝูงด้วยด้วยครีบและร่างกายส่วนอื่นๆ เพื่อแสดงความสนใจ” Gibson กล่าว
รักผ่านปัสสาวะ
ยีราฟตัวผู้จะถูไถไปที่สะโพกและอวัยวะเพศของยีราฟตัวเมีย และถ้าหากตัวเมียเกิดสนใจขึ้นมามันจะปล่อยปัสสาวะ เพื่อให้ตัวผู้ดมกลิ่นและรับรู้ว่ามันกำลังติดสัดอยู่
“ยีราฟตัวผู้จะไม่เสียเวลาและพลังงานไปกับการตามตื้อยีราฟที่ตั้งท้องอยู่แล้ว หรือยังไม่ได้ติดสัด” Rachel Brand นักพฤติกรรมนิเวศวิทยา จากนามิเบียกล่าวผ่านอีเมล์ พร้อมระบุว่าสัตว์หลายชนิดก็ทำเช่นนี้
“ในการผสมพันธุ์ยีราฟต้องยกขาหน้าขึ้นคร่อมตัวเมีย และยืนด้วยสองขาหลังเป็นเวลาครู่ใหญ่” เธอกล่าว และหากมันทำเช่นนั้นแล้วตัวเมียสะบัดหนีมันอาจจะล้มลงกับพื้นได้ ฉะนั้นแล้วการตรวจสอบว่าตัวเมียพร้อมผสมพันธุ์หรือไม่นั้นจึงปลอดภัยกว่า
เปย์ด้วยอาหาร
แมลงคือสิ่งมีชีวิตจอมเปย์ Katy Prudic นักกีฏวิทยา จากมหาวิทยาลัยอริโซนากล่าว
แมลงตัวผู้มักดึงดูดความสนใจของตัวเมียด้วยเหยื่อที่มันล่ามาได้ “เหมือนมอบช็อกโกแลตกล่องใหญ่พิชิตใจสาวเลยค่ะ” เธอเล่า
และยิ่งเหยื่อที่ได้มานั้นยากเย็นท้าทาย ก็ยิ่งเป็นการบ่งบอกถึงความสามารถของมัน ยกตัวอย่างเช่น แมงป่องเพศผู้ชอบเสี่ยงชีวิตเข้าไปขโมยเหยื่อที่ติดอยู่ในใยแมงมุม นอกจากนั้นพวกมันยังถ่มสารเคมีจากร่างกายที่อุดมไปด้วยโปรตีนลงไปยังเหยื่ออีกด้วย เพื่อให้สารอาหารที่มากพอแก่ตัวเมียที่รักในการผลิตไข่
แต่ทั้งหมดนี้จะเกิดจึ้นได้ก็ต่อเมื่อมันรอดชีวิตจากแมงมุมผู้เกรี้ยวกราด…
เรื่อง Liz Langley
อ่านเพิ่มเติม