ออกกำลังกาย 5 นาที ต่อวัน – เป็นที่ทราบกันดีว่า การใช้ชีวิตแบบนั่งๆ หรือการไม่มีกิจกรรมขยับร่างกายนั้นมีผลเสียต่อสุขภาพชัดเจน อย่างไรก็ตาม การศึกษาใหม่ชี้ให้เห็นว่าการทำกิจกรรมที่ต้องใช้แรงมาก ๆ ในช่วงเวลาสั้น ๆ ทุกวัน ไม่ว่าจะเป็น การขึ้นบันได ถือของหนัก หรือทำงานบ้านอย่างหนัก ก็มีประโยชน์ต่อสุขภาพอย่างมาก

.

กระนั้น เพื่อประโยชน์สูงสุดต่อสุขภาพ เอมมานูเอล สตามาทากิส (Emmanuel Stamatakis) นักวิทยาศาสตร์ด้านการออกกำลังกายแห่งมหาวิทยาลัยซิดนีย์แนะนำไว้ว่า การออกกำลังกายปกติอย่างสม่ำเสมอ 4-5 ครั้งต่อสัปดาห์นั้นดีกว่าอย่างเห็นได้ชัด

.

แต่หากคุณไม่มีเวลา ทีมวิจัยของเขาเสนอว่ากิจกรรมที่ต้องใช้แรงกายหนัก ๆ เป็นเวลา 3 นาที ทุก ๆ 3 ครั้งต่อวัน สามารถลดความเสี่ยงที่จะเสียชีวิตจากโรคมะเร็ง หรือโรคหัวใจและหลอดได้ถึงร้อยละ 40 “มันค่อนข้างเรียบง่าย” สตามาทากิสกล่าว

.

จากข้อมูลในสหรัฐอเมริกาพบว่า ร้อยละ 25 ของผู้ใหญ่ในประเทศไม่ได้ใช้งานร่างกายเลย และราวร้อยละ 60 ก็ไม่ได้ใช้งานอย่างเป็นประจำ ขณะที่ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคสหรัฐฯ ระบุไว้ว่า การออกกำลังไม่เพียงพอจะเพิ่มความเสี่ยงในการเป็นโรคเบาหวานประเภท 2 โรคหัวใจและหลอดเลือด ความวิตกกังวล ภาวะซึมเศร้า และอาจเสียชีวิตก่อนวัยอันควร

ดังนั้น กระทรวงสาธารณะสุขและบริการมนุษย์ของสหรัฐฯ จึงได้แนะนำให้ทำกิจกรรมที่ต้องใช้แรงปานกลางอย่างน้อย 150 ถึง 300 นาทีต่อสัปดาห์ (ประมาณวันละ 20-40 นาที) เช่นการเดินเร็ว ๆ หรือวิ่ง แต่สตามาทากิสแย้งว่าคำแนะนำเช่นนี้มักมาจากการสอบถามผู้ที่ออกกำลังกายเป็นระยะเวลานานหรือซ้อมเพื่อการแข่งขันอยู่แล้ว

.

จึงทำให้มีการศึกษาในแนวคิดที่ว่ากิจกรรมประจำวันทั้งหมดมีความสำคัญเช่นกัน เช่นทีมวิจัยของ เอ็ดวาร์ด คอยล์ (Edward Coyle) นักสรีรวิทยาจากมหาวิทยาลัยเท็กซัส เขาได้ทำการศึกษาในคนหนุ่มสาวโดยการให้ออกกำลังกายโดยการปั่นจักรยานอยู่กับที่แบบเร็วที่สุดติดต่อกัน 4 วินาที (four-second sprints) รวม 5 ครั้ง/ชั่วโมง ทำแบบนี้ตลอดระยะเวลาการศึกษา 8 ชั่วโมง

.

ทีมงานของเขาพบว่าการใช้กิจกรรมการใช้พลังงานอย่างหนักจะช่วยในเรื่องของการเผาผลาญไขมันได้ “ผมประหลาดใจกับผลลัพธ์ที่ได้ในช่วงเวลาเร่ง 4 วินาที มากครับ” เขากล่าวและเสริมว่า “มันได้ผลพอๆ กับการออกกำลังกายอย่างต่อเนื่อง 30 นาทีเลย”

.

ในอีกทางหนึ่ง สตามาทากิส และเพื่อนร่วมงานสนใจว่ากิจกรรมในชีวิตประจำวันที่ทำอย่างหนักในช่วงเวลาสั้น ๆ ให้ประโยชน์ต่อสุขภาพหรือไม่ จึงได้ศึกษาผู้ใหญ่ 25,000 คนที่ระบุว่าไม่ได้ออกกำลังกาย ให้พวกเขาใส่อุปกรณ์ตรวจวัดคล้ายฟิตบิท (Fitbit) เพื่อดูว่าผู้เข้าร่วมการทดลองกำลังยืน เดิน หรือทำกิจกรรมเคลื่อนไหวใด ๆ หรือไม่ และติดตามเป็นเวลา 7 ปี

.

พวกเขาพบว่ากิจกรรมที่ใช้แรงกายมากอย่างน้อย 4 นาทีต่อวัน มีความเสี่ยงที่จะเสียชีวิตด้วยโรคมะเร็งน้อยลงเกือบร้อยละ 40 และมีโอกาสเสียชีวิตจากโรคหัวใจและหลอดเลือดลดลงร้อยละ 49 สตามาทากิส แนะนำว่ายิ่งใช้แรงมากขึ้นเท่าไหร่ ยิ่งป้องกันความเสี่ยงที่จะเสียชีวิตจากโรคเหล่านี้มากขึ้น “ยิ่งมากยิ่งดี”

.

ผลลัพธ์ทำให้คอยล์ประหลาดใจอย่างมาก แม้แต่กิจกรรมเล็ก ๆ น้อย ๆ ที่ไม่ใช่การออกกำลังกายอย่างเป็นทางการก็ให้ประโยชน์ต่อสุขภาพ อย่างไรก็ตาม ทีมงานไม่สามารถบอกได้ว่าเพราะเหตุใด แต่ ฮาสซาเน โซวฮาล (Hassane Zouhal) นักสรีรวิทยาจาก มหาวิทยาลัยเรนเนส 2 ประเทศฝรั่งเศสคิดว่าการเคลื่อนไหวดังกล่าวได้เพิ่มอัตราการเต้นของหัวใจ และทำให้เกิดประโยชน์

.

แต่ผู้เชี่ยวชาญได้เน้นย้ำถึงสิ่งสำคัญ 2 อย่าง คือความเข้มข้นและระยะเวลา “หากคุณสามารถเพิ่มความเข้มข้นได้ในช่วงเวลาสั้นๆ คุณจะได้รับประโยชน์สูงสุดต่อสุขภาพ” แมทธิว อามาดิ (Matthew Ahmadi) จาก มหาวิทยาลัยซิดนีย์ กล่าว

.

ที่มา