เรื่อง ฤทธิยา เตชะแสน

เบรดี บาร์ นักวิทยาสัตว์เลื้อยคลานและสัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก พิธีกรรายการ “Dangerous Encounters” ทางช่อง National Geographic Channel อาจเป็นบุคคลเดียวในโลกที่จับจระเข้ครบทั้ง 23 ชนิดพันธุ์ ที่อาศัยอยู่ในธรรมชาติ เขาเคยปีนข้ามรั้วเข้าไปวัดขนาดของจระเข้ที่ใหญ่ที่สุดในโลกในประเทศฟิลิปปินส์ และรอดชีวิตจากการถูกงูเหลือมกัดในถ้ำที่อินโดนีเซียเมื่อปี 2007 แม้จะจับจระเข้มาแล้วกว่า 5,000 ตัว แต่บาร์ยอมรับว่า กลัวงูมากที่สุด

ทำไมคุณถึงกลัวงูมากกว่าจระเข้

งูที่ผมกลัวคือพวกที่มีพิษครับ ไม่ว่าจะตัวเล็กหรือใหญ่แค่ไหน เพราะพวกมันเป็นอันตราย ส่วนจระเข้ ไม่ว่าจะตัวเล็กหรือใหญ่แค่ไหน ถ้าคุณพลาด ก็ไม่ถึงกับตายหรอกครับ แต่กับงู พลาดเพียงครั้งเดียว คุณก็ตายได้แล้วครับ ผมยังไม่พร้อมที่จะตายครับ

ทำไมคุณถึงยอมเอาชีวิตเข้าเสี่ยงเพื่อศึกษาสัตว์เลื้อยคลาน

ผมอยากรู้เรื่องสัตว์เหล่านี้ให้มากที่สุดเท่าที่จะทำได้ และให้ความรู้แก่ผู้อื่น คนทั่วไปมีความรู้ เกี่ยวกับสัตว์เหล่านี้น้อยมาก หลายคนมองว่าพวกมันเป็นวายร้าย ผมรู้สึกว่าตัวเองต้องเป็น ทูตสันถวไมตรีให้พวกมัน ผมบอกผู้คนทั่วโลกว่า ถ้าผมพูดว่า สัตว์ตัวเล็ก ๆ น่ารัก ๆ ต้องการความช่วยเหลือ พวกคุณจะบริจาคเงินให้ผมแทบไม่ทัน แต่ถ้าผมพูดถึงสัตว์เลือดเย็นที่ตัวมีเกล็ด หลายคนจะลุกหนีทันที แต่ในแง่นิเวศวิทยาแล้ว สัตว์กลุ่มหลังมีความสำคัญมากกว่ากลุ่มแรก นะครับ ระบบนิเวศอาจล่มสลายได้เลยทีเดียวถ้าไม่มีพวกมัน

จระเข้สำคัญอย่างไรต่อระบบนิเวศ

จระเข้เป็นสัตว์นักล่าขนาดใหญ่ที่สุดในโลกชนิดหนึ่ง การเป็นนักล่าในอันดับบนสุดของห่วงโซ่อาหาร ช่วยให้พวกมันควบคุมประชากรของสัตว์อื่น ๆ นอกจากนี้ พวกมันยังสร้างถิ่นอาศัยให้สัตว์อื่น ๆ ด้วยการขุดรังใต้นํ้าที่สัตว์อื่นใช้อาศัยเป็นบ้านได้ พวกมันเป็นผู้สร้างผืนดินในระบบนิเวศหลายแห่ง กองดินที่พวกมันขุดเพื่อวางไข่กลายเป็นเนินและเกาะขนาดย่อม ๆ ในฤดูแล้งหลุมที่จระเข้ขุดขึ้น กลายเป็นแหล่งกักเก็บนํ้าที่ช่วยให้พืชและสัตว์หลายชนิดอยู่รอดจนกว่าระดับนํ้าจะกลับสู่ภาวะปกติ

คุณมีคำแนะนำให้คนรับมือกับสัตว์เหล่านี้อย่างไร

หลายประเทศมีเรื่องเล่าและตำนานที่บอกว่า สัตว์เหล่านี้เป็นตัวร้าย ผมกลับมองว่า เมื่อไรก็ตามที่คนถูกงูกัดหรือจระเข้โจมตี แล้วเราทำร้ายพวกมันกลับจนถึงตาย ผมมองว่านั่นเป็นการกระทำ ที่ไร้ความรับผิดชอบครับ ตัวอย่างเช่น คนที่ลงไปจับปลาในแม่นํ้ามักห้อยปลาไว้ที่รอบเอว หลายคน ลงเล่นนํ้าในบริเวณที่รู้ว่ามีจระเข้อยู่หลังตะวันตกดิน หรือไม่ก็ปล่อยให้เด็ก ๆ ลงเล่นนํ้าโดย ไม่มีผู้ใหญ่คอยดูแล ถ้าคุณมีพฤติกรรมที่เป็นการให้อาหารจระเข้ จระเข้ก็จะคิดว่าคุณเป็นอาหาร เราสามารถอยู่ร่วมกับสัตว์พวกนี้ได้ครับ แต่ในฐานะที่เป็นมนุษย์ เราต้องประพฤติตัวให้มีความรับผิดชอบมากกว่าที่เป็นอยู่ครับ

อ่านเพิ่มเติม : สถานที่เดียวในโลกที่เล่นกับวาฬได้, คุยกับซีซาร์ มิลแลน