“สัตว์ทุกตัวอยู่รอดมาได้เพราะพวกมันเรียนรู้ที่จะ ‘ปรับตัว’
กับธรรมชาติที่เปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา”
และในปีนี้ SX Kids Zone จะพาเด็ก ๆ และครอบครัวออกเดินทางไปเรียนรู้เรื่องการปรับตัวเหล่านั้น ผ่านนิทรรศการชื่อว่า “Adaptation Adventures” ซึ่งจะจัดขึ้น ระหว่างวันที่ 26 กันยายน – 5 ตุลาคม 2568 เวลา 10:00 – 20:00 น. ณ ศูนย์การประชุมแห่งชาติสิริกิติ์ (QSNCC) ชั้น LG ฮอลล์ 8
โดยนิทรรศการนี้จะชวนเด็ก ๆ มาตั้งคำถามว่า ทำไมสัตว์แต่ละชนิดจึงมีรูปร่างหรือพฤติกรรมแบบที่มันเป็น มันเอาตัวรอดในสภาพแวดล้อมที่รุนแรงได้อย่างไร และเมื่อวันนี้โลกเปลี่ยนเร็วกว่าที่สัตว์จะปรับตัวทัน มนุษย์อย่างเราจะอยู่ตรงไหนในความเปลี่ยนแปลงนี้ ซึ่งเรื่องราวเหล่านี้จะถูกถ่ายทอดผ่านสามห้องหลัก ที่เชื่อมโยงกันอย่างเป็นธรรมชาติ เพื่อพาเด็ก ๆ เดินทางไปสู่ความเข้าใจในทุกมิติของการปรับตัวและการเปลี่ยนแปลง
ห้องที่ 1: เรียนรู้การปรับตัวของสัตว์ในสภาพแวดล้อมที่แตกต่าง
ในห้องแรก เด็ก ๆ จะได้พบกับวิธีการปรับตัว เพื่ออยู่รอดของสัตว์ 5 ชนิดจาก 5 สภาพแวดล้อมที่ต่างกัน ได้แก่
- “อูฐ” เจ้าแห่งทะเลทราย
- “หมีสีน้ำตาล” แชมป์จำศีลฤดูหนาว
- “ตุ่นปากเป็ด” สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมสุดพิศวง
- “หมึกสาย” นักเลียนแบบแห่งห้องทะเล
- “เพนกวินจักรพรรดิ” นกยักษ์แห่งขั้วโลกใต้
โดยกิจกรรมในห้องนี้จะพาเด็ก ๆ ไปสัมผัสประสบการณ์แบบ interactive ผ่านแนวทางที่เรียกว่า Sensory Play หรือการเรียนรู้ผ่านประสาทสัมผัสทั้งห้า เช่น
- ทดลองสวมรองเท้าที่ออกแบบให้เหมือนเท้าอูฐ เพื่อดูว่าการกระจายน้ำหนักช่วยไม่ให้จมทรายได้อย่างไร
- เข้าไปนั่งในถ้ำจำลองแบบที่หมีสีน้ำตาลใช้จำศีล
- ลองใส่ถุงมือที่มีพังผืดเลียนแบบเท้าตุ่นปากเป็ด
- เล่นผ้าพลิกสีที่ทำให้เข้าใจหลักการเปลี่ยนสีของหมึกสาย
- ยืนรวมกลุ่มในแบบที่เพนกวินทำเพื่อช่วยกันกักเก็บความร้อน ท่ามกลางสภาพอากาศที่อุณหภูมิลดต่ำกว่าจุดเยือกแข็ง
ห้องที่ 2: ผจญภัยในโลกแห่งการพรางตัว
ในห้องนี้บรรยากาศจะถูกเปลี่ยนให้กลายเป็นพื้นที่ immersive แบบ360 องศา และพาเด็ก ๆ เข้าสู่ฉากจำลองของป่าฝนเขตร้อนและแนวปะการังใต้ท้องทะเล ที่เต็มไปด้วยสัตว์ที่พรางตัวอย่างแนบเนีย
ความสนุกของกิจกรรมนี้คือ เด็ก ๆ จะได้ “ไฟฉายวิเศษ” ที่เมื่อส่องไปยังฉาก จะสามารถเผยให้เห็นสัตว์ที่ซ่อนตัวอยู่ในจุดต่าง ๆ และชวนให้เด็ก ๆ เรียนรู้ถึงหลักการของการพรางตัวที่สัตว์หลากหลายชนิดใช้เพื่อเอาตัวรอด บางตัวพรางเพื่อหนีนักล่า บางตัวพรางเพื่อซ่อนตัวระหว่างการล่าเหยื่อ
ห้องที่ 3: บอกลาโลกร้อน พร้อมรับมือโลกเดือด
ห้องสุดท้ายของนิทรรศการ เด็ก ๆ และผู้ปกครองเผชิญกับความเป็นจริงของโลกปัจจุบัน ที่อุณหภูมิสูงขึ้นเร็วกว่าที่สัตว์ (และมนุษย์) จะปรับตัวทัน ในห้องนี้จะมีการอธิบายว่า ปรากฏการณ์ที่เราเคยเรียกว่า “ภาวะโลกร้อน” (Global Warming) กำลังทวีความรุนแรงจนบางประเทศเริ่มใช้คำว่า “ภาวะโลกเดือด” (Global Boiling) ซึ่งเด็ก ๆ จะได้เรียนรู้ว่ามีกิจกรรมใดของมนุษย์ที่ทำให้เกิดก๊าซเรือนกระจก และสิ่งเล็ก ๆ ที่ดูไม่สำคัญ เช่น การใช้ไฟฟ้า น้ำ หรือการขับรถ ส่งผลต่อธรรมชาติอย่างไร
แม้เนื้อหาของห้องนี้จะจริงจัง แต่ก็มีจุดหมายชัดเจน เพื่อให้เด็ก ๆ เห็นว่ามี “ทางออก” และพวกเขาเองก็เป็นส่วนหนึ่งของทางออกนั้นได้ โดยจุดสำคัญของห้องนี้คือแนวคิด Nature-based Solutions หรือการใช้ธรรมชาติเพื่อแก้ปัญหา เช่น การปลูกป่า อนุรักษ์แหล่งน้ำ และการดูแลระบบนิเวศ ก่อนปิดท้ายด้วยเวิร์กช็อปจากองค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ (อพวช.) ที่ขน 3 กิจกรรมสนุก ๆ เกี่ยวกับการปรับตัวของสัตว์ มาช่วยเสริมความรู้และสร้างแรงบันดาลใจให้กับเด็ก ๆ ตลอดทั้งวันในงาน SX2025