ต้นไม้ที่เก่าแก่ที่สุดในโลก นี้มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า ‘Fitzroya cupressoides’ อยู่ในกลุ่มต้นไซเปรสชนิดที่มีถิ่นกำเนิดทางตอนใต้ของทวีปอเมริกาใต้ ตั้งอยู่ในป่าหุบเขาห่างจากเมืองหลวงซันติอาโกของชิลีไปทางใต้ประมาณ 800 กิโลเมตร ค้นพบครั้งแรกโดย เอนิบาล เฮนริเกซ (Anibal Henriquez) ผู้ดูแลป่าเมื่อปี 1972
แนนซี เฮนริเกซ (Nancy Henriquez) ซึ่งเป็นลูกสาวของเอนิบาลได้เล่าว่า “เขาไม่ต้องการให้ผู้คนและนักท่องเที่ยวรู้ว่ามันอยู่ที่ไหน เพราะเขารู้ว่ามันมีค่ามาก” เนื่องจากในช่วงศตวรรษที่ 19 และ 20 ต้นไม้ชนิดนี้ถูกโค่นอย่างหนักเพื่อสร้างบ้านและต่อเรือ
แต่ต้นนี้รอดมาได้ มันหลบอยู่ในหุบเขาที่เย็นและชื้น ซึ่งช่วยปกป้องมันจากภัยคุกคามต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นไฟป่า หรือคนตัดต้นไม้ ตอนนี้มันกลายเป็นที่อยู่อาศัยของสิ่งมีชีวิตมากมายเช่น มอสและไลเคน รวมถึงสัตว์ต่าง ๆ แต่เพื่อการปกป้องที่ดีขึ้น นักวิทยาศาสตร์ต้องทำความเข้าใจมันจริง ๆ
“นี่คือผู้รอดชีวิต ไม่มีต้นอื่นใดที่มีโอกาสมีชีวิตยืนยาวเช่นนี้” อันโตนิโอ ลารา นักวิจัยจากมหาวิทยาลัยออสตรัล กล่าว เธอร่วมมือกับ โจนาธาน บาริชิวิช (Jonathan Barichivich) นักวิทยาศาสตร์ที่เติบโตมากับต้นไม้สายพันธุ์นี้ เพื่อวิเคราะห์ ‘คุณปู่ผู้ยิ่งใหญ่’
พวกเขาได้เก็บตัวอย่างโดยใช้เครื่องเจาะสว่านที่ไม่ทำร้ายต้นไม้ ซึ่งแม้แต่สว่านยาวที่สุดที่พวกเขามีก็ยังเข้าไม่ถึงใจกลาง จากนั้นก็ได้วิเคราะห์วงแหวนของมัน ข้อมูลบอกว่ามันมีอายุอย่างน้อย 2,400 ปี และเพื่อทราบข้อมูลเชิงลึก พวกเขาจึงแบบจำลองทางสถิติที่เสริมด้วยปัจจัยสิ่งแวดล้อม
ผลลัพธ์บอกว่า มีโอกาสร้อยละ 80 ที่ต้นไม้จะมีอายุมากกว่า 5,000 ปี และอาจมากถึง 5,484 ปี หากตัวเลขนี้เป็นจริง มันจะกลายเป็นต้นไม้ที่อายุมากที่สุดในโลกแทนที่ ‘Methuselah’ ต้นสนบริสเทิลโคนในแคลิฟอร์เนีย สหรัฐอเมริกา ที่มีอายุ 4,853 ปี
แม้จะต้องยืนยันอีกครั้ง แต่ก็ได้สร้างความตื่นเต้นให้กับชุมชนวิทยาศาสตร์ เนื่องจากข้อมูลของต้นไม้จะบันทึกเหตุการณ์ทางประวัติศาสตร์ต่าง ๆ มากมายไม่ว่าจะเป็นสภาพอากาศ ไฟป่า หรือแม้แต่แผ่นดินไหว ซึ่งสามารถตรวจพบได้ในวงแหวนการเติบโตของต้นไม้
“ต้นไม้โบราณมียีน และประวัติศาสตร์ที่พิเศษมาก เพราะพวกมันเป็นสัญลักษณ์ของการต่อสู้และการปรับตัว ต้นไม้เหล่านี้เป็นนักกีฬาที่ดีที่สุดของธรรมชาติ” บาริชิวิช กล่าว
มีต้นไม้ไม่กี่ต้นที่อายุหลายพันปี ต้นไม้ผู้รอดชีวิตนี้มีคุณค่าอย่างยิ่งต่อวงการวิทยาศาสตร์ มันคือการปรับตัวเข้ากับวิถีโลกที่เปลี่ยนแปลงตลอดเวลา นี่จึงไม่ใช่การแข่งขันเพื่อหาว่าใครอายุมากที่สุด แต่เป็นการหาวิธีปกป้องโลกในอีกทางหนึ่ง
“หากต้นไม้เหล่านี้หายไป กุญแจสำคัญเกี่ยวกับการปรับตัวของสิ่งมีชีวิตบนโลกนี้ก็จะหายไปด้วย” บาริชิวิช กล่าว
สืบค้นและเรียบเรียง วิทิต บรมพิชัยชาติกุล
ที่มา
https://www.nationalgeographic.com/environment/article/whats-the-oldest-tree-on-earth-and-will-it-survive-climate-change
https://www.iflscience.com/5400-year-old-cypress-could-soon-be-identified-as-the-worlds-oldest-tree-68657
https://www.france24.com/en/live-news/20230422-world-s-oldest-tree-able-to-reveal-planet-s-secrets
https://www.sciencealert.com/a-cypress-in-chile-could-soon-break-the-record-for-worlds-oldest-tree
