ตามธรรมชาติของแมวจะไม่ค่อยยอมให้คนอุ้มได้ง่ายๆ แต่การฝึกสอนแมวให้คุ้นเคยกับการอุ้ม จะช่วยให้เราดูแลแมวได้ง่ายขึ้น
ภาพถ่ายโดย Getty Images
ทำไมคุณ ฝึกแมว แล้วไม่ได้ผล
เมื่อคุณเป็นเจ้าของสุนัขสักตัว การฝึกฝนเจ้าตูบเป็นส่วนหนึ่งของการเลี้ยงดู โดยวิธีการฝึกฝนนั้นได้ปลี่ยนแปลงไปตามยุคสมัย แต่สำหรับการ ฝึกแมว เรื่องราวกลับแตกต่างออกไป
“ผู้คนไม่นิยมฝึกแมว เนื่องจากพวกเขาคิดว่า… แมวเป็นสัตว์ที่มีความสันโดษ และเปี่ยมไปด้วยความรักอิสระ” ซาราห์ เอลลิส หนึ่งในผู้เขียนบทความเรื่อง แมวที่ฝึกได้ กล่าวและเสริมว่า “แต่พวกเขาอาจไม่ทันได้ตระหนักว่า พวกเขากำลังสอนแมวอย่างไม่รู้ตัวผ่านกิจกรรมพื้นฐานในชีวิตประจำวัน”
แมว แมว แมว และแมว
ข่าวร้ายคือ แม้ว่าคุณจะฝึกแมวของคุณครั้งแล้วครั้งเล่า แมวก็จะทำในสิ่งที่ตรงข้ามกับที่คุณต้องการ หลายครั้งที่คุณตะโกนว่า “ไม่” และรีบวิ่งไปคว้าตัวเจ้านายลงจากเคาเตอร์ในครัว แน่นอนว่า เหล่าเจ้านายก็เหมือนไม่สำนึกเลย เรื่องนี้มีเหตุผลอยู่เบื้องหลัง
คุณคิดว่า คุณกำลังดุด่าว่ากล่าว แต่คุณกำลัง “ทำให้แมวสนใจคุณโดยไม่ตั้งใจ ซึ่งในความนึกคิดของแมว ไม่มีอะไรดีไปกว่าการได้รับรางวัลตอบแทน” มิเกล เดลกาโด นักศึกษาหลักสูตรหลังปริญญาเอกที่โรงเรียนสัตวแพทย์ มหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย เมืองเดวิส กล่าว
มันเป็นหลักพื้นฐานสำคัญของการฝึกสัตว์เลี้ยง ถ้าผลลัพธ์ของการแสดงออกพฤติกรรมนั้นเป็นสิ่งที่สัตว์พอใจ พวกมันจะทำซ้ำอีกรอบ ดังน้ัน อย่าปล่อยให้เรื่องพื้นฐานเป็นอุปสรรคขัดขวางคุณ แต่ใช้เรื่องนี้ทำงานแทน “ให้รางวัลกับแมวของคุณ หากมันแสดงพฤติกรรมที่คุณต้องการ และนิ่งเฉยต่อพฤติกรรมไม่พึงประสงค์”
ภาพถ่ายโดย Amy White และ Al Petteway
พลังของด้านบวก (The Power of Positive)
การฝึกฝนส่งผลให้คุณสื่อสารกับแมวได้มีประสิทธิภาพมากขึ้น แล้วคุณจะพบว่าแมวสื่อสารกลับมาที่คุณ เดลกาโดเห็นสิ่งนี้ เมื่อเธอได้ฝึกแมวของเธอให้ใช้ที่ลับเล็บ แทนที่จะสอนมันไม่ให้ลับเล็บกับโซฟา “เมื่อแมวของฉันต้องการการดูแลจากฉัน มันจะเดินไปที่ลับเล็บ แล้วส่งสายตามาที่ฉันประมาณว่า ‘นี่ทาส เธอจะสนใจฉันที่ฉันทำแบบนี้ไหม’ ”
เมื่อคุณเพิกเฉยต่อพฤติกรรมไม่พึ่งประสงค์ของแมว คุณจำเป็นต้องทำสิ่งที่เรียกว่า “ดัดนิสัยโดยไม่บังคับ” อย่างที่ครูฝึกสัตว์เลี้ยงชอบทำกัน
“ในตอนแรก สัตว์เลี้ยงจะทำพฤติกรรมนั้นรุนแรงขึ้น เช่น ถ้าคุณไม่ให้อาหารแก่มันสำหรับช่วงกลางดึก มันอาจจะร้องเหมียวหนักขึ้น แล้วเดินมาเหยียบหน้าคุณ” เดลกาโดบอกและแนะนำว่า “คุณต้องอดทนมากๆ และไม่ตอบโต้ใดๆ”
ภาพถ่ายโดย kotello.ru
การเริ่มฝึกให้แมวทำตามสิ่งที่คุณต้องการ เอลลิสแนะว่า ควรเริ่มจากการฝึกให้มันเดินมาหาคุณ โดยการยืนห่างจากตัวแมวประมาณสองถึงสามฟุต เรียกชื่อเจ้านายขนฟูของคุณ เพื่อให้มันสนใจ แล้วใช้คำสั่ง “มา” โดยใช้ขนมแมวเป็นรางวัลตอบแทน
ถ้าเป็นไปได้ เมื่อเวลาแมวเดินมาหาคุณ ใช้ขนมแมวล่อให้มันเดินตามคุณ ทำไปเรื่อยๆ จนกว่าแมวจะตอบสนองสิ่งที่เราต้องการอย่างคงที่ ขั้นต่อไปคือเริ่มเรียกแมวคุณจากระยะที่ไกลกว่าเดิม
รางวัลล้ำค่า
เมื่อคุณอยากให้แมวเชื่อฟังคุณ ควรเริ่มฝึกแมวให้ทำในสิ่งที่ท้าทายมากขึ้น แต่เป็นพฤติกรรมที่มีประโยชน์ เช่น การอยู่นิ่งให้เราตัดเล็บ หรือเต็มใจให้เราอุ้มได้
สำหรับการตัดเล็บแมว ควรเริ่มต้นทีละเล็กละน้อย โดยให้รางวัลตอบแทนซ้ำๆ เมื่อแมวยอมให้เราจับที่อุ้งตีน เมื่อแมวรู้สึกผ่อนคลายที่เราสัมผัสอุ้งตีนแล้ว ค่อยๆ กดอุ้งตีนให้เล็บโผล่ออกมา แล้วให้รางวัล ทำทีละขั้นตอน ค่อยๆ ตัดไปที่ละเล็บ แล้วตามด้วยการให้รางวัล ฟังดูแล้วอาจจะดูน่าเบื่อสำหรับทาสแมวอย่างเรา แต่มันคุ้มค่าสำหรับเวลาในชีวิตที่ไม่ต้องมาเสียไปมากมายกับการดูแลแมว
การให้อาหารเป็นรางวัล คุณต้องแน่ใจว่าแมวของคุณตื่นเต้นที่ได้รับมัน ถ้าแมวของคุณเบื่อวิธีการให้อาหาร ลองเปลี่ยนเป็นการสัมผัสเบาๆ หรือให้อาหารเปียกเพียงเล็กน้อย เพื่อป้องกันภาวะน้ำหนักเกิน ควรเริ่มฝึกโดยใช้เวลาสั้นๆ ก่อน อย่าพยายามเร่งรัดมากเกินไป
ภาพถ่ายโดย แอดเด็กวิทย์
“ความผิดพลาดที่พบได้ทั่วไปเมื่อผู้เลี้ยงเริ่มฝึกแมวคือ ร้องขอมากไปและใจร้อนเกินไป” เอลลิสกล่าวการฝึกเป็นความพยายามที่คุ้มค่า: มันทำให้การดูแลแมวของคุณง่ายขึ้น รวมถึงเป็นการสร้างสัมพันธ์กับแมว
ผู้เลี้ยงที่ฝึกแมวของตัวเอง “รู้สึกว่าแมวไม่ค่อยเต็มใจ การทำอะไรฝืนใจพวกมัน จะส่งผลให้พวกมันรำคาญ” เดลกาโดเล่าและเสริมว่า “มันมีประโญชน์มากจริงๆ สำหรับความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์และสัตว์เลี้ยง และมันไม่ยากอย่างที่คุณคิด”
เรื่อง ลินดา ลอมบาร์ด
อ่านเพิ่มเติม
แมวมีอุ้งเท้าที่ถนัดไม่ต่างจากเรา
