ปูเสฉวนบกสตรอว์เบอร์รี่ หนึ่งในสายพันธุ์ ปูเสฉวน ที่ขึ้นชื่อเรื่องความพิถีพิถันในการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างภายในของเปลือกหอย
ภาพถ่ายโดย Wil Meinderts, Minden Pictures
จู๋ ปูเสฉวน ที่ใหญ่ขึ้นช่วยพวกมันปกป้องบ้าน
เจ้า ปูเสฉวน ที่เดินดุ่มๆ อยู่ตามหาดมีความลับซุกซ่อนอยู่ข้างใน ใครจะคิดว่านี่คือสัตว์ที่มีอวัยวะเพศผู้ขนาดใหญ่! ใหญ่แค่ไหนมากที่สุดเท่าที่นักวิจัยพบคือมีความยาวถึงครึ่งหนึ่งของความยาวเปลือกหอยที่พวกมันใช้เป็นบ้าน ทว่าแตกต่างจากสัตว์อื่นๆ อวัยวะเพศผู้ขนาดใหญ่นี้ไม่ได้มีไว้เพื่อแข่งขัน หรือดึงดูดตัวเมีย แต่มีไว้เพื่อปกป้องไม่ให้พวกมันต้องกลายเป็นปูไร้บ้าน…
งานวิจัยแปลกๆ นี้เกิดขึ้นโดย Mark Laidre นักชีววิทยา และนักสำรวจของเนชั่นแนล จีโอกราฟฟิก ตัวเขาเปรียบเทียบตัวอย่างปูเสฉวนมากกว่าหนึ่งร้อยตัวอย่าง ใน 9 สายพันธุ์ที่มีความใกล้ชิดกัน เพื่อหาคำตอบมาสนับสนุนสมมุติฐานของเขาที่ว่า “อวัยวะเพศผู้ที่ใหญ่ขึ้นของปูเสฉวนมีส่วนช่วยให้พวกมันสามารถรักษาบ้าน จากปูตัวอื่นที่จ้องจะขโมยเปลือกหอย”
การศึกษานี้มุ่งเป้าไปที่ปูเสฉวนบกที่มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า “Coenobita compressus” สายพันธุ์ปูที่มีขนาดไม่ถึงหนึ่งนิ้ว และขึ้นชื่อว่ามีความพิถีพิถันกับเปลือกหอยอย่างมาก ปูเสฉวนบกพันธุ์นี้พิเศษตรงที่พวกมันสามารถปรับเปลี่ยนโครงสร้างภายในของเปลือกหอยได้ ด้วยการหลั่งสารเคมีที่ใช้ในการกัดกร่อนแคลเซียมคาร์บอเนตออกมาจากตัว เพื่อปรับให้พื้นที่บ้านของพวกมันมีเพิ่มขึ้นสำหรับการเจริญเติบโต หรืออุ้มไข่เอาไว้ ซึ่งกว่าจะได้บ้านตามที่พวกมันต้องการนั้นต้องใช้ความพยายาม และความอดทนอย่างมาก ทว่าบ้านที่ปรับเปลี่ยนใหม่ก็มีข้อเสีย นั่นคือผิวขรุขระเดิมของเปลือกหอยจะหายไป และทำให้พวกมันยึดจับบ้านเอาไว้ยากขึ้นตาม ส่งผลให้ปูเสฉวนสายพันธุ์นี้มีนิสัยขโมยเปลือกหอยจากปูตัวอื่น และสำหรับปูตัวผู้แล้ว ช่วงเวลาสุ่มเสี่ยงที่สุดก็คือตอนที่พวกมันผสมพันธุ์ เมื่อมันต้องถอดร่างกายออกมาจากเปลือกเกือบทั้งหมด เพื่อฉีดเซลล์สืบพันธุ์ใส่ปูเสฉวนตัวเมีย
“ถ้ามันเสียบ้านไป และไม่สามารถหาบ้านหลังใหม่ได้ภายในเวลา 24 ชั่วโมง พวกมันจะตาย” Laidre กล่าว จากการเปรียบเทียบตัวอย่างของปูเสฉวนในพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยา สถาบันสมิธโซเนียน ตัวเขาพบกับอวัยวะเพศหลากหลายขนาดแตกต่างกันไป แต่สำหรับปูสายพันธุ์ Coenobita compressus แล้ว อวัยวะเพศผู้ของพวกมันมีขนาดใหญ่มาก เมื่อเทียบกับขนาดตัว ตัวเขาเชื่อว่าสาเหตุที่พวกมันวิวัฒนาการให้อวัยวะเพศของตัวผู้มีขนาดใหญ่ขึ้นก็เพื่อลดระยะที่พวกมันต้องโผล่ออกมาจากเปลือกหอยลง หรืออีกนัยหนึ่งก็คือลดความเสี่ยงที่พวกมันจะถูกขโมยบ้านไปด้วย เมื่อไม่ต้องก้าวออกจากเปลือกหอยมากแบบตัวผู้ที่มีอวัยวะเพศเล็ก
ในการศึกษากับตัวอย่างปูจำนวน 328 ตัวอย่าง Laidre พบว่า คุณสมบัตินี้ยังปรากฏในสายพันธุ์ปูที่มีความใกล้ชิดด้วยเช่นกัน สำหรับปูสายพันธุ์ compressus ที่ขึ้นชื่อว่าเป็นปูที่มีความพิถีพิถันที่สุดในการจัดการกับเปลือกหอยของสกุล Coenobita พวกมันมีสัดส่วนอวัยวะเพศใหญ่ที่สุดเทียบกับสัดส่วนร่างกายอยู่ที่ 0.6 ในญาติผู้ใกล้ชิดสายพันธุ์ C. perlatus สัดส่วนอยูที่ 0.5 หรืออาจพอสมมุติฐานได้ว่า ขนาดอวัยวะเพศผู้ของปูเหล่านี้ขึ้นอยู่กับความพิถีพิถันในการจัดการกับบ้านของพวกมัน
ความน่าสนใจอยู่ที่ในงานวิจัยครั้งนี้มีปูมะพร้าว (Birgus latro) ด้วย พวกมันเป็นปูเสฉวนบกที่มีขนาดใหญ่ที่สุด เมื่อโตเต็มที่สามารถหนักได้ถึง 4 กิโลกรัม และยาวถึง 1 เมตร เมื่อนับรวมช่วงขา ด้วยขนาดอันใหญ่โตนี้ พวกมันจึงไม่จำเป็นต้องหาเปลือกหอยมาปกป้องร่างกาย ทว่าสำหรับพี่บึ้มแห่งปูแล้ว ปูสายพันธุ์นี้มีขนาดของอวัยวะเพศผู้น้อยกว่า 0.2 เมื่อเทียบกับขนาดตัว เกิดเป็นสมมุติฐานตามมาว่า ปูเหล่านี้ไม่จำเป็นที่จะต้องวิวัฒน์อวัยวะเพศให้ใหญ่โต เนื่องจากพวกมันไม่มีทรัพย์สินให้ปกป้อง เช่น บ้านแบบปูเสฉวน หรือขนาดร่างกายอันใหญ่โตของมันก็ช่วยให้มันไม่ต้องเผชิญกับอันตรายใดๆ
มากไปกว่านั้น Laidre ยังพบอีกว่า ในปูเสฉวนกลุ่มที่มีการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างภายในของบ้านนั้น ใช้ระยะเวลาในการผสมพันธุ์น้อยกว่าปูเสฉวนทั่วไปด้วยเช่นกัน เพื่อลดความเสี่ยงที่จะสูญเสียบ้านในทุกทาง
สามารถเรียกว่า “มีเซ็กส์อย่างป้องกัน” ได้ไหม ในกรณีของปูเสฉวนเหล่านี้…
เรื่อง Jake Buehler
(อันที่จริงในโลกของปูเสฉวน พวกมันไม่ได้แย่งบ้านกันอย่างเดียว แต่สามารถแลกเปลี่ยนกันได้ด้วยเช่นกัน ชมได้จากวิดีโอนี้)
อ่านเพิ่มเติม
ในโลกของลิงงวงช้าง จมูกยิ่งใหญ่เท่าไหร่ยิ่งดี