หางนกยูงไทย (Caesalpinia pulcherrima) เป็นชนิดพันธุ์หนึ่งของไม้ดอกที่เป็นไม้พุ่ม (Flowering Shrub) ซึ่งหาได้ในป่าเขตร้อนหรือกึ่งเขตร้อนในทวีปอเมริกา ภาพวาดที่เห็นได้ในหอจดหมายเหตุหนังสือหายากและหนังสือเขียนด้วยมือ ของห้องสมุดมหาวิทยาลัยคอร์เนลล์ (Rare and Manuscript Collections of Cornell University Library) เป็นงานของแอนน์ โวลล์สโตนคราฟต์ ผู้วาดภาพด้าน พฤกษศาสตร์ ในประเทศคิวบาในช่วงศตวรรษที่ 19 อย่างละเอียดลงในหนังสือหลายเล่ม งานเขียนที่ค้นพบขึ้นใหม่หลังเวลาผ่านไปเกือบ 200 ปีเหล่านี้บันทึกข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์ ประโยชน์ทางธรรมชาติ บทกวี และการสังเกตุพืชกว่าร้อยชนิดของเธอเอง ภาพถ่ายโดย ROBERT CLARK
หนังสือภาพวาดอันสวยงามของ พฤกษศาสตร์ พร้อมคำอธิบายอย่างละเอียดของผู้หญิงอเมริกันคนหนึ่งที่เคยอยู่ในคิวบาถูกค้นพบหลังการค้นหานานหลายทศวรรษ
มีการค้นพบชุดหนังสือด้าน พฤกษศาสตร์ ที่เขียนด้วยลายมือจำนวน 3 เล่ม หลังจากพวกมันหายสาบสูญไป 190 ปี โดย Emilio Cueto ผู้เป็นนักประวัติศาสตร์ได้ค้นพบชุดหนังสือชื่อ Specimens of the Plants & Fruits of the Island of Cuba ที่เขียนโดย เอ. เค. โวลล์สโตนคราฟต์ (A.K. Wollstonecraft) ที่มหาวิทยาลัยคอร์เนลล์
หนังสือชุดดังกล่าวประกอบไปด้วยภาพวาดของพืชนานาสายพันธุ์กว่า 121 ภาพ พร้อมคำอธิบายเป็นภาษาอังกฤษกว่า 220 หน้า คำอธิบายเหล่านั้นประกอบไปด้วยข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์ ประโยชน์ทางธรรมชาติ บทกวี และการสังเกตของผู้เขียนเอง ส่วนภาพประกอบนั้นเป็นไปตามขนบวิทยศาสตร์ กล่าวคือ ภาพวาดเหล่านั้นมีทั้งภาพของพืชพรรณ วงจรชีวิต และการจำแนกอวัยวะสืบพันธุ์ ซึ่ง Miguel Esquivel นักพฤกษศาสตร์ชาวคิวบากล่าวว่างานเขียนชิ้นนี้เป็น “เพชรของงานเขียนด้านพฤกษศาสตร์ในคิวบา” และการค้นพบครั้งนี้เป็นหนึ่งในการค้นพบทางพฤกษศาสตร์ที่สำคัญที่สุดในปัจจุบัน
ส่วนพอล คอกซ์ (Paul Cox) นักพฤกษศาสตร์พื้นบ้าน (Ethnobotanist) และผู้อำนวยการฝ่ายบริหารของ Brain Chemistry Labs ในแจ็กสัน ไวโอมิง “กล่าวว่าเขาคิดว่าหนังสือชุดดังกล่าวมีความสำคัญมาก” และ “แม้พืชที่เธอบันทึกลงในภาพวาดและคำอธิบายจะพบเห็นได้ทั่วไป แต่ข้อมูลเกี่ยวกับประโยชน์ทางธรรมชาติที่เธอบันทึกไว้อย่างละเอียดก็เพิ่มความรู้เกี่ยวกับการใช้งานที่เป็นไปได้อยู่มากโข และความรู้เหล่านั้นอาจช่วยนำทางให้นักวิจัยค้นพบยาชนิดใหม่ๆ ได้”
Cueto เริ่มตามหาหนังสือชุดดังกล่าวหลังจากที่เขาคิดว่าพวกมันสำคัญเพียงใด หลังเขาพบว่า Carlos M. Trelles นักวิชาการและนักคิดชาวคิวบากล่าวถึงหนังสือชุดนี้โดยไม่เห็นต้นฉบับของจริงในปี 1912 โดยเขากล่าวว่าสมาชิกสมาคมพืชสวนแห่งนิวยอร์ค (New York Horicultural Society) เปรียบเทียบหนังสือชุดดังกล่าวกับงานของนักธรรมชาติวิทยาชื่อดังอย่าง Maria Sibylla Merian ผู้เขียนงานทางกีฏวิทยา (Entomology) ระดับตำนานอย่าง Metamorphosis insectorum Surinamensium โดยเขาพบเบาะแสของหนังสือเหล่านี้เมื่อเดือนมีนาคม 2018 หลังการตามหาจากระเบียนของห้องสมุดออนไลน์นับร้อยครั้ง และพบกับเล่มต้นฉบับที่มหาวิทยาลัยคอร์เนลล์ด้วยการช่วยเหลือจากจูดิท รัสเซลล์ (Judith Russell) หัวหน้าบรรณาธิการของห้องสมุดของมหาวิทยาลัยฟลอริดา
ในขณะนี้ มีการสแกนหนังสือชุดดังกล่าวให้เป็นระบบดิจิตัล เพื่อให้ผู้คนเข้าถึงพวกมันผ่านอินเตอร์เน็ตได้ และ Cueto ยังมีวิสัยทัศน์หลายประการเกี่ยวกับหนังสือชุดนี้ ทั้งการแนะนำโวลล์สโตนคราฟต์ให้คนรุ่นใหม่ การจัดแสดงหนังสือที่พิพิธภัณฑ์ด้านผู้หญิงในงานศิลปะแห่งชาติ (National Museum of Women in the Arts) ในกรุงวอชิงตัน ดี.ซี. และฝันถึงการตีพิมพ์หนังสือชุดดังกล่าว และเขายังอยากให้ให้มีการแปลหนังสือเหล่านี้เป็นภาษาสเปน เพื่อให้เข้าถึงคนอ่านในคิวบามากขึ้นอีกด้วย
เรื่อง CZERNE REID
ภาพถ่าย ROBERT CLARK
