โดย ซาร่าห์ กิบเบ็นส์

ภาพที่เกิดขึ้นนี้ดูราวกับเป็นความสมบูรณ์แบบทางธรรมชาติ เมื่อแผ่นน้ำแข็งรูปทรงกลมกำลังหมุนอย่างช้าๆ บนผิวของแม่น้ำ

คลิปวิดีโอนี้ถูกบันทึกไว้ในปี 2016 จากแม่น้ำใน Omsk Oblast ภูมิภาคทางตอนกลางของรัสเซีย และทางตอนเหนือของคาซัคสถาน เมื่อมองในแวบแรก แผ่นน้ำแข็งดูเหมือนว่ากำลังหยุดนิ่ง แต่หากดูให้ดีจะพบว่ามันกำลังหมุนอย่างช้าๆ และที่น่าทึ่งก็คือแผ่นน้ำแข็งรูปวงกลมนี้ถูกสร้างขึ้นอย่างสมมาตร หรือเรียกได้ว่าเป็นวงกลมที่สมบูรณ์แบบ

คำบอกเล่าจากผู้ถ่ายวิดีโอ (ที่ไม่ขอเปิดเผยชื่อ) แผ่นน้ำแข็งแผ่นนี้มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 50 ฟุต

ในรัสเซียแผ่นน้ำแข็งทรงกลมขนาดใหญ่เช่นนี้หาดูได้ยาก แต่ปรากฏการณ์ดังกล่าวไม่ใช่เรื่องผิดธรรมชาติแต่อย่างใดและแผ่นน้ำแข็งลักษณะนี้ก็มีรายงานการพบใน รัฐนอร์ทดาโกตา, วอชิงตัน และมิชิแกนเช่นกัน

ทฤษฎีแรกที่เกิดจากการสังเกตแผ่นน้ำแข็งในปี 1987 และ 1994 ที่อยู่ระหว่างการไหลของแม่น้ำ อธิบายถึงสาเหตุของการเกิดลงใน Royal Meteorological Society ว่า การไหลของแม่น้ำทำให้เกิดกระแสน้ำวนขึ้น และส่งผลให้เกิดแผ่นน้ำแข็งเป็นรูปวงกลม

แต่ผลการศึกษาเพิ่มเติม เมื่อเดือนมีนาคม ปีที่ผ่านมา ระบุว่าทฤษฎีนี้ไม่น่าจะเป็นไปได้เท่าไหร่

ผลการศึกษาที่ตีพิมพ์ลงในวารสาร Physical Review E นักวิจัยจากมหาวิทยาลัยลีแยฌ ในเบลเยียม พบว่า อุณหภูมิที่เปลี่ยนแปลงไปเป็นตัวทำให้เกิดน้ำวนขึ้น โดยเกิดจากเมื่อน้ำมีอุณหภูมิสูงขึ้นจะมีความหนาแน่นน้อยลงในขณะที่พื้นผิวยังคงเย็นอยู่ด้วยน้ำแข็ง จึงเกิดเป็นน้ำวนขึ้นมา

ทีมนักวิจัยทดลองทฤษฎีนี้ในห้องปฏิบัติการ เพื่อต้องการหาคำตอบว่าอุณหภูมิมีผลต่อความหนาแน่นของน้ำอย่างไร

พวกเขานำน้ำที่แช่จนแข็งเป็นแผ่นมาวางลงบนน้ำที่อุ่นกว่า และเพื่อได้ผลการทดลองที่ชัดเจนมากยิ่งขึ้น พวกเขาฝังลูกปัดนิกเกิลลงในตรงกลางของแผ่นน้ำแข็ง และนำแม่เหล็กวางลงไปใต้อ่างน้ำ เพื่อดูว่าการหมุนของน้ำแข็งจะเป็นอย่างไรและเมื่อน้ำในอ่างอุ่นขึ้น แผ่นน้ำแข็งที่ลอยอยู่บนผิวน้ำก็ค่อยๆ หมุน อุณหภูมิที่อุ่นขึ้นส่งผลให้เกิดกระแสน้ำวน แม้แผ่นน้ำแข็งจะถูกแรงของแม่เหล็กยึดอยู่ก็ตาม

ทั้งนี้ทีมนักวิจัยสรุปว่า การไหลของแม่น้ำเป็นสิ่งจำเป็นที่ช่วยให้เกิดการหมุนของแผ่นน้ำแข็งขึ้น นั่นหมายความว่ามีโอกาสน้อยที่จะเห็นปรากฏการณ์นี้ในทะเลสาบแบบปิดหรือธารน้ำแข็งที่ละลาย

อ่านเพิ่มเติม : ทำความรู้จักกับสุริยุปราคาให้มากขึ้น, ชายผู้ตามหาละอองดาวบนโลก