เตือนภัยพายุสายฟ้า
พายุสายฟ้าอันเกิดจากเถ้าถ่านที่พวยพุ่งจากภูเขาไฟเอยาฟยาตลาเยอคูตส์ของไอซ์แลนด์ เมื่อเดือนเมษายน ปี 2010 ทำให้บรรดาเจ้าหน้าที่สายการบินยกเลิกเที่ยวบินมากเป็นประวัติการณ์ ส่งผลให้สูญเสียรายได้ไปกว่า 1.5 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ ครั้นเถ้าถ่านสงบลง จึงเกิดคำถามว่าเราจะหลีกเลี่ยงความโกลาหลเช่นนี้ในอนาคตได้อย่างไร
นักวิทยาภูเขาไฟ โคร์ราโด ซิมาเรลลี ตั้งใจหาคำตอบเรื่องนี้ด้วยการสร้างปรากฏการณ์พายุสายฟ้าภูเขาไฟ (volcanic lightning) ในห้องแล็บ ปรากฏการณ์พายุสายฟ้าภูเขาไฟต่างจากพายุฝนฟ้าคะนองตรงที่มันเกิดจากปฏิกิริยาของอนุภาคขนาดเล็กของเถ้าภูเขาไฟที่พุ่งชนกันทำให้เกิดไฟฟ้าสถิต และเกิดเป็นฟ้าผ่าขึ้น ผลการจำลองแสดงความถี่ของการเกิดไฟฟ้าสถิต ซึ่งหากเกิดขึ้นในขณะภูเขาไฟระเบิดจริง จะเปิดเผยข้อมูลสำคัญเกี่ยวกับ
กลุ่มเถ้าถ่าน
“การศึกษากลุ่มเถ้าถ่านที่พวยพุ่งของภูเขาไฟเป็นเรื่องยากอย่างไม่น่าเชื่อครับ เพราะเราเข้าถึงปากปล่องภูเขาไฟไม่ได้และมันอันตราย” ซิมาเรลลีอธิบาย “เพราะอย่างนี้ สัญญาณแม่เหล็กไฟฟ้าที่ปล่อยออกมาระหว่างเกิดไฟฟ้าสถิตจึงสำคัญมาก” เสาอากาศพิเศษช่วยตรวจจับสัญญาณความถี่สูงได้จากตำแหน่งที่ปลอดภัยที่ห่างออกมา เพื่อเตือนล่วงหน้าตั้งแต่ตอนที่กลุ่มเถ้าถ่านอันตรายเริ่มก่อตัวขึ้น และก่อนที่ไฟฟ้าสถิตจะมองเห็นเป็นสายฟ้า ซิมาเรลลีหวังว่าจะปรับใช้เสาอากาศดังกล่าวรอบ ๆ ภูเขาไฟที่ยังไม่สงบ ซึ่งอยู่ใกล้กับระเบียงการจราจรการบิน เช่นในไอซ์แลนด์
เรื่อง บีตา โคแว็กส์ นาส
อ่านเพิ่มเติม
