สุนัข ที่มีความคล่องแคล่วว่องไวกำลังไล่ล่าแอนทิโลปซึ่งปรากฏในภาพเขียนสีบนผนังถ้ำ ในเทือกเขา Akakus ประเทศลิเบีย ซึ่งมีอายุราว 12,000 ปี
PHOTOGRAPH BY ROBERT PRESTON PHOTOGRAPHY, ALAMY
เปิดโลกอดีตกาลกับความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์และ สุนัข
เป็นระยะเวลากว่าหนึ่งพันปี ที่มิตรสหายอย่างสุนัขของเราปรากฏขึ้นในงานประติมากรรมและงานศิลปะอันโดดเด่น
ฉับไว และ พยัคฆา ฉายาเหล่านี้เคยเป็นชื่อที่ไพเราะที่สุดสำหรับ สุนัข เมื่อราวๆ 2,000 ปีก่อน ซึ่งอ้างอิงมาจากนักเขียนชาวโรมันนาม Columella โดยชายผู้นี้อธิบายเพิ่มเติมว่า “คำเรียกขานที่ดีที่สุดสำหรับสุนัขนั้นไม่ควรสั้น หรือยาวจนเกินไป เพื่อให้สุนัขแต่ละตัวสามารถทำตามคำสั่งได้อย่างรวดเร็วเมื่อยามที่เราเรียกชื่อของมัน”
หลายพันปีก่อนหน้าที่ชาวโรมันจะพูดถึงเพื่อนสี่ขา สุนัขก็มีความสัมพันธ์กับมนุษย์มาเนิ่นนานแล้ว ทำให้นักวิจัยหลายต่อหลายคนพยายามหาคำตอบว่า แรกเริ่มนั้นสุนัขได้รับการเลี้ยงดูภายในบ้านตั้งแต่เมื่อไรและที่ใด แต่เท่าที่เรารู้เพียงแค่เมื่อ 12,000 ปีก่อน ได้มีรูปของเหล่าสุนัขถูกวาดไว้ที่เสาหิน แถมพวกมันยังถูกฝังอยู่ในอ้อมกอดของมนุษย์อีกด้วย
ในขณะที่วัฒนธรรมโบราณยุคอื่นๆ อาจไม่ได้พูดถึงสุนัขได้อย่างลึกซึ้งเหมือนที่ชาวโรมันทำไว้ แต่ความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์และสุนัขของผู้คนเหล่านั้นก็ปรากฏอยู่ในงานศิลปะหลากหลายแขนง ดังผลงานเหล่านี้ที่เรารวบรวมมาไว้ให้กับผู้อ่านได้รับชม
เมื่อถึงช่วงยุคกลาง สุนัขซึ่งคล้ายคลึงกับสายพันธุ์เกรเฮานด์ที่ดูปราดเปรียวเช่นตัวนี้ปรากฏอยู่ในงานศิลปะเปอร์เซียศตวรรษที่ 16 และสุนัขตัวดังกล่าวจึงเป็นที่ต้องการของเจ้าของสุนัขทั่วเอเชียและยุโรป ILLUSTRATION BY HERITAGE IMAGE PARTNERSHIP LTD, ALAMY
ประติมากรรมสุนัขเห่าหอนชิ้นนี้สลักโดยคนพื้นเมืองแห่งโคลิมา ในแถบตะวันตกของเม็กซิโก เมื่อราวๆ 2,000 ปีก่อน ซึ่งผลงานชิ้นนี้อาจสื่อถึงสุนัขพันธุ์ไร้ขน ที่มีความนิยมในยุคก่อนโคลัมบัส PHOTOGRAPH COURTESY WALTERS ART MUSEUM
ภาพโมเสกอันเป็นที่นิยมใช้บริเวณประตูทางเข้าในบ้านหลังหนึ่งของเมืองปอมเปอี พร้อมสลักด้วยประโยค “Cave Canem” เป็นภาษาละตินซึ่งมีความหมายว่า ”ระวัง บ้านนี้มีสุนัข” และคงอยู่จนกระทั่งเกิดเหตุการณ์ภูเขาไฟวิสุเวียสปะทุในปีค.ศ. 79 PHOTOGRAPH BY ALESSANDRA BENEDETTI, CORBIS/GETTY
สุนัขที่ดูน่าเกรงขามนี้เรียกว่า โมโลสเซอร์ ซึ่งเป็นบรรพบุรุษของสายพันธุ์สุนัขในยุคปัจจุบัน เช่น สายพันธุ์มาสทิฟฟ์ และเซนต์เบอร์นาร์ด ปรากฏในภาพสลักสมัยศตวรรษที่ 7 จากดินแดนที่ปัจจุบันคือ ประเทศอิรัก PHOTOGRAPH BY LANMAS, ALAMY
ภาพอายุ 3,000 ปีจากคัมภีร์มรณะ ปรากฏภาพของเทพอานูบิส (Anubis) เทพแห่งการทำมัมมี่และชีวิตหลังความตายขณะกำลังปรับแต่งตาชั่ง PHOTOGRAPH BY ALBUM, ALAMY
สุนัขเซรามิกเคลือบเงาตัวนี้มาจากราชวงศ์ฮั่นตะวันออก (25 ปีก่อนคริสตกาล – ค.ศ. 220) ซึ่งอาจเป็นตัวแทนของสุนัขสายพันธุ์เชาเชาหรือชาเป่ย ทั้งสองสายพันธุ์นี้เป็นสายพันธุ์ที่โดดเด่นในยุคจีนโบราณ PHOTOGRAPH BY PETER HORREE, ALAMY
ป้ายสุสานเมื่อราวๆ 360 ปีก่อนคริสตกาล ปรากฏเป็นภาพพรานหนุ่มชาวกรีกกับสุนัขคู่ใจ PHOTOGRAPH BY PHAS, UIG/GETTY
เรื่อง KRISTIN ROMEY
***แปลและเรียบเรียงโดย กุลธิดา ปัญญาเชษฐานนท์
โครงการนักศึกษาฝึกงาน กองบรรณาธิการ นิตยสารเนชั่นแนล จีโอกราฟฟิก ฉบับภาษาไทย
อ่านเพิ่มเติม
