อับราฮัม ลินคอล์น เจ้าของสุนทรพจน์ “รัฐบาลของประชาชน โดยประชาชน เพื่อประชาชน” ที่เกตตีสเบิร์ก เมื่อวันที่ 19 พฤศจิกายน 1863 รัฐเพนซิลเวเนีย หนึ่งในผู้นำที่สร้างความเปลี่ยนแปลงให้กับโลก
อับราฮัม ลินคอล์น (Abraham Lincoln) คือ ทนายความ รัฐบุรุษชาวอเมริกัน และผู้ดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีคนที่ 16 ของสหรัฐอเมริกา รวมถึงเป็นผู้ร่วมก่อตั้ง พรรคริพับลิกัน แม้ว่าเขาจะเกิดในดินแดนของชาวไร่ที่คุ้นเคยกับปืน แต่เขากลับพยายามหนีออกจากสิ่งเหล่านี้ และมีแนวคิดที่ต่อต้านการค้าทาสโดยสิ้นเชิง
แม้ว่าการคัดค้านระบบทาสของ ลินคอล์น จะก่อให้เกิดสงครามกลางเมืองในประเทศ จนนำมาสู่การลอบสังหารเขา ที่ทำเอาชาวอเมริกันพากันโศกเศร้าทั้งประเทศ แต่จุดยืนที่ชัดเจนของเขาในเรื่องการต่อสู้เพื่อความเท่าเทียมกันของมนุษย์ ก็ทำให้ อับราฮัม ลินคอล์น เป็นบุคคลสำคัญของโลกที่น่ายกย่องและน่าจดจำ
ลินคอล์น จึงได้รับเกียรติให้เป็น 1 ในประธานาธิบดีที่มีรูปใบหน้าถูกสลักไว้ที่อนุสรณ์สถานแห่งชาติเขารัชมอร์ รวมถึงถูกเลือกให้ปรากฏอยู่บนธนบัตรราคา 5 ดอลลาร์สหรัฐ และ เหรียญราคา 1 เซนต์
ลินคอล์น จากเด็กบ้านนอกไร้การศึกษา เติบโตเป็นนักเลงกฎหมาย สู่ ตำแหน่งประธานาธิบดี
อับราฮัม ลินคอล์น หรือ เอบ (ชื่อเล่นที่หลายๆคนเรียก) เกิดเมื่อวันที่ 12 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1809 ที่กระท่อมเล็กใน เมืองฮ็อดเจนวิลล์ เขตห่างไกลของรัฐเคนทักกี พ่อแม่ของเขาเป็นชาวเวอร์จิเนีย ทอมัส พ่อของเขาเป็นแรงงาน ส่วน แนนซี แม่ของเขาเป็นผู้หญิงฉลาดจากครอบครัวที่ฐานะค่อนข้างดี แต่น่าเสียดายที่เธอจากเขาไปตั้งแต่เขายังอายุเพียง 9 ปี
ทอมัส ไม่ชอบให้ลูกไปโรงเรียนและไม่ชอบนิสัยการเป็นหนอนหนังสือของเขา พ่อให้ ลินคอล์น ช่วยทำงานตั้งแต่ยังเด็ก เขาเคยแอบพ่อไปโรงเรียนได้ไม่กี่เดือน จากนั้นก็พยายามเรียนหนังสือด้วยตัวเอง โดยมี ซาราห์ แม่เลี้ยงให้การสนับสนุน
ต่อมาเมื่ออายุครบ 21 ปี อับราฮัม ลินคอล์น เดินทางออกจากบ้านเพื่อไปใช้ชีวิตของตัวเอง ในวัยหนุ่มเขาคุ้นเคยกับขวาน มีร่างกายกำยำแข็งแรง และใฝ่หาความรู้ ที่เมืองนิวซาเลม ในรัฐอิลลินอยส์ เขามีเรื่องชกต่อยกับอันธพาลท้องถิ่น แต่สามารถเอาชนะได้ ลินคอล์น ได้รับการยอมรับจากคนในเมือง เขาถูกรับเลือกให้เป็นหัวหน้าหน่วยในสงครามแบล็กฮอก ปี 1832 ภาพลักษณ์ในช่วงนี้เองที่ทำให้มีคนเขียนหนังสืออ้างบันทึกลับของ ลินคอล์น อดีตประธานาธิบดีนามอุโฆษของอเมริกาว่าเป็นนักล่าแวมไพร์ และ ฮอลลีวูดได้นำไปสร้างเป็นภาพยนตร์ชื่อ Abraham Lincoln: Vampire Hunter
หลังสงคราม ลินคอล์น พยายามศึกษาหาความรู้เกี่ยวกับเรื่องกฎหมาย รวมถึงสนใจเรื่องการเมือง กระทั่งปี ค.ศ. 1836 เขาก็ได้รับอนุญาตให้ประกอบอาชีพทนายความในรัฐอิลินอยส์ จากนั้น ลินคอล์น กลายเป็นผู้นำพรรควิก และได้รับเลือกเป็นสมาชิกสภานิติบัญญัติรัฐอิลลินอยระหว่าง ค.ศ. 1834 – 1842 และต่อมาถูกเลือกเป็นสมาชิกสภาคองเกรสใน ค.ศ. 1846
ลินคอล์น ร่วมก่อตั้งพรรคริพับลิกัน ก่อนที่จะได้เป็นตัวแทนพรรคในการชิงตำแหน่งประธานาธิบดี และได้รับชัยชนะในการเลือกตั้งเมื่อวันที่ 6 พฤศจิกายน ค.ศ. 1860
การประกาศเลิกทาสและสงครามกลางเมือง
หลัง ลินคอล์น กวาดคะแนนเสียงในรัฐทางเหนือและได้รับเลือกตั้งเป็นประธานาธิบดีสหรัฐฯ ส่งผลให้ 7 รัฐทางใต้ที่สนับสนุนการค้าทาสประกาศแยกตัวออกจากสหภาพ และก่อตั้งสมาพันธรัฐอเมริกาทันที เมื่อการเจรจาไม่เป็นผล สงครามกลางเมืองเริ่มต้นขึ้นในวันที่ 12 เมษายน ค.ศ. 1861 โดยกองกำลังของนายพลโบริการ์ด แห่งฝ่ายสมาพันธรัฐเปิดฉากการยิงโจมตีฟอร์ตซัมเทอร์ ส่วนกองกำลังฝ่ายเหนือที่นำโดย อับราฮัม ลินคอล์น ก็เรียกระดมพลและตอบโต้อย่างแข็งขัน
ฝ่ายสหภาพประกอบไปด้วย 22 รัฐ มีประชากรประมาณ 22 ล้านคน ส่วนฝ่ายสมาพันธรัฐ ประกอบไปด้วย 11 รัฐและมีพลเมืองประมาณ 9 ล้านคน ในจำนวนนี้ 4 ล้านเป็นทาสผิวดำที่ไม่ได้รับอนุญาตให้เข้าเป็นทหาร เมื่อดูที่จำนวนทหาร ฝ่ายสมาพันธรัฐ หรือ ฝ่าย ใต้ จึงค่อนข้างเสียเปรียบตั้งแต่แรก
ลินคอล์น ออกคำประกาศเลิกทาสเมื่อวันที่ 22 กันยายน ค.ศ.1862 โดยให้มีผลในวันที่ 1 มกราคมปีถัดมา ซึ่งความเป็นทาสและการใช้แรงงานทาสในรัฐเทกซัสยังลากยาวต่อไปอีกถึง 2 ปีครึ่งกว่าความหมายในคำประกาศจะเกิดผล นั่นคือในวันที่ 19 มิถุนายน ค.ศ.1865 ทำให้ต่อมาวันที่ 19 มิถุนายน ถูกเรียกขานในชื่อ Juneteenth (จูนทีนท์) ผสมระหว่าง June และ Nineteenth ซึ่ง รัฐเทกซัส จึงใช้วันนี้ในการเฉลิมฉลองการเลิกทาส
สงครามกลางเมือง ระหว่าง กองทัพสหภาพ กับ กองทัพสมาพันธรัฐอเมริกา ดำเนินอยู่นานประมาณ 4 ปี สหรัฐอเมริกาถูกแยกออกเป็น 2 ประเทศฝั่งเหนือกับฝั่งใต้ โดย ฝ่ายสหภาพ มีเมืองหลวงอยู่ที่ กรุงวอชิงตัน ดี.ซี. ขณะที่ ฝ่ายสมาพันธรัฐอเมริกา มีเมืองหลวงอยู่ที่ เมืองริชมอนด์ รัฐเวอร์จิเนีย ไม่น่าเชื่อว่าทั้งสองจุดจะอยู่ใกล้กันเพียงแม่น้ำกั้นเท่านั้น ผู้นำทั้งสองฝ่ายสามารถมองเห็นธงของฝ่ายตรงข้ามบนอาคารอำนวยการด้วยตาเปล่า ซึ่งแม้ว่า นายพลแกรนท์ จะมีบทบาทในการทหารมากกว่า ลินคอล์น ในกองทัพฝ่ายสหภาพ แต่ ลินคอล์น ก็มีบทบาทในทางการทูต ด้วยการเดินทางไปปราศรัยและโน้มน้าวความคิดชาวอเมริกันในหลายเมือง รวมถึงร่วมกำหนดยุทธศาสตร์ในการสู้รบของฝ่ายรัฐบาลสหรัฐฯ
สงครามระหว่างฝ่ายเหนือกับฝ่ายใต้ที่มีชนวนเหตุมาจากการยกเลิกระบบค้าทาส จบลงในวันที่ 15 เมษายน ค.ศ. 1865 เมื่อ นายพล ยู เอส แกรนท์ นำทหารฝ่ายกองทัพสหภาพล้อมกรอบและทำลายกองทัพของ นายพลโรเบิร์ต อี. ลี ได้อย่างเบ็ดเสร็จ นายพลลี ประกาศยอมจำนนที่ อาคารศาลแอพโพแมตท็อกซ์ ในเมืองริชมอนด์ ฝ่ายสมาพันธรัฐอเมริกาพ่ายแพ้อย่างเป็นทางการ สงครามนองเลือดที่สุดในประวัติศาสตร์สหรัฐฯยุติลง มีทหารเสียชีวิตกว่า 620,000 นาย และพลเรือนเสียชีวิตอีกเป็นจำนวนมาก
อย่างไรก็ตาม สงครามครั้งนี้นำไปสู่การแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญครั้งที่ 14 ที่รับรองสิทธิของพลเมืองที่จะได้รับการปฏิบัติอย่างเสมอภาคทั่วทั้งประเทศสหรัฐอเมริกา ไม่ว่าพวกเขาจะผิวขาวหรือผิวดำ
ลินคอล์น ได้ชื่อว่าเป็นหนึ่งในผู้นำโลกที่มีวาทะศิลป์เป็นเลิศ ซึ่งสุนทรพจน์ที่โด่งดังที่สุดของเขาเกิดขึ้นที่เกตตีสเบิร์ก รัฐเพนซิลเวเนีย เมื่อวันที่ 19 พฤศจิกายน 1863 ใจความว่า
“that these dead shall not have died in vain – that this nation, under God, shall have a new birth of freedom – and that government of the people, by the people, for the people, shall not perish from the earth.”
“ผู้คนที่ล้มตายเหล่านี้จะไม่สูญเปล่า ประเทศนี้ ภายใต้พระผู้เป็นเจ้า จักได้เสรีภาพที่เกิดขึ้นใหม่ และ รัฐบาลของประชาชน โดยประชาชน เพื่อประชาชน จะไม่สลายไปจากโลก”
การลอบสังหารครั้งประวัติศาสตร์
การลอบสังหาร อับราฮัม ลินคอล์น คือเหตุการณ์สะเทือนขวัญคนทั้งประเทศ เป็นหนึ่งในเหตุการณ์สำคัญที่เปลี่ยนแปลงประวัติศาสตร์ของสหรัฐอเมริกาไปตลอดกาล โดย ลินคอล์น คือ 1 ใน 4 ประธานาธิบดีสหรัฐฯที่ถูกลอบสังหาร ส่วนอีก 3 คนได้แก่ เจมส์ เอ. การ์ฟีลด์ , วิลเลียม แมกคินลีย์ และ จอห์น เอฟ. เคนเนดี
ประธานาธิบดี ลินคอล์น ถูกลอบสังหาร เมื่อวันที่ 14 เมษายน ค.ศ. 1865 ที่โรงละครด้วยฝีมือของ จอห์น วิล บูธ นักแสดงละครเวทีชื่อดังผู้ฝักใฝ่ฝ่ายใต้ เขาถูกยิงที่ศีรษะและเสียชีวิตในวันต่อมาที่บ้านปีเตอร์เซนซึ่งอยู่ตรงข้ามโรงละคร โดย ลินคอล์น เป็นประธานาธิบดีคนแรกของสหรัฐฯที่ถูกลอบสังหารจนถึงแก่อนิจกรรม
ในปฏิบัติการลอบสังหารดังกล่าว คณะรัฐบาลอย่าง แอนดรูว์ จอห์นสัน รองประธานาธิบดี กับ วิลเลียม เอช. ซูเวิร์ด รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ ตกเป็นเป้าด้วย แต่แผนล้มเหลว แอนดรูว์ จอห์นสัน ขึ้นดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีคนที่ 17 ของสหรัฐอเมริกา โดยไม่มีการแต่งตั้งใครเป็นรองประธานาธิบดี
ฝ่ายคนร้าย จอห์น วิล บูธ ถูกทหารยิงเสียชีวิตในวันที่ 12 หลังวันลอบสังหาร จากการตามล่าของกองกำลังฝ่ายรัฐบาล ขณะที่ผู้สมรู้ร่วมคิดอย่าง โพเวลล์, เฮโรลด์, แอตเซอรอดท์ และ แมรี ซูรัตต์ ถูกตัดสินให้รับโทษประหารชีวิตด้วยการแขวนคอ
ภายหลังข่าวการเสียชีวิตของ อับราฮัม ลินคอล์น เผยแพร่ออกไป ทั่วโลกต่างพากันไว้อาลัยถึงหนึ่งในยอดผู้นำของสหรัฐฯ ทุกๆปีชาวอเมริกันจะร่วมรำลึกถึงประธานาธิบดีทุกคนเนื่องในวัน เพรสซิเดนท์เดย์ (วันจันทร์ที่สามของเดือนกุมภาพันธ์ทุกปี) วันหยุดของรัฐบาลกลางสหรัฐฯ พวกเขาจะการจัดงานเฉลิมฉลองเพื่อเป็นเกียรติให้กับประธานาธิบดีอเมริกันทั้งที่ยังมีชีวิตอยู่และเสียชีวิตไปแล้ว โดยเฉพาะอดีตประธานาธิบดีสองคนที่มีวันเกิดในเดือนกุมภาพันธ์ อย่าง ประธานาธิบดีจอร์จ วอชิงตัน และ ประธานาธิบดี อับราฮัม ลินคอล์น
สืบค้นและเรียบเรียง สิทธิโชติ สุภาวรรณ์
ภาพปกจากนิตยสาร National Geographic ฉบับที่ 257 ธันวาคม 2565 ฉบับพิเศษ ภาพถ่ายยอดเยี่ยมแห่งปี 2022
ที่มา
หนังสือถอดรหัสประวัติศาสตร์ NATIONAL GEOGRAPHIC
https://en.wikipedia.org/wiki/Abraham_Lincoln
https://thestandard.co/ onthisday19111863/
https://www.baanjomyut.com/library_2/extension-4/abraham_lincoln/index.html
