เรื่องและภาพ ชาญพิชิต พงศ์ทองสำราญ (รางวัลชมเชยโครงการ 10 ภาพเล่าเรื่องปี 7)
“ให้รักษาไว้ อย่าให้สูญหาย” เป็นพระราชกระแสรับสั่งของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลที่ 9 ที่ตรัสกับนายเฉลิม แก้วพิมพ์ หนึ่งในโนราสามคนที่มีโอกาสรำถวายหน้าพระพักตร์เมื่อกว่า 40 ปีที่แล้ว เป็นสิ่งยืนยันว่าโนราไม่ใช่เป็นเพียงการร่ายรำ หากเป็น “ราก-วิถี-จิตวิญญาณ” ของนาฏยศาสตร์และศิลปะโบราณแห่งแผ่นดินขวานทอง
เชื่อว่าโนราเกิดขึ้นครั้งแรกในช่วงปี 1820 ตรงกับสมัยสุโขทัยตอนต้น แพร่ขยายจากหัวเมืองพัทลุงสู่เมืองอื่นๆ จนกลายเป็นละครชาตรี ในอดีตคนนิยมรำโนรากันมาก ลูกหลานจึงเรียกบรรพบุรุษที่นับถือว่า “ครูหมอโนรา” หรือ “ครูหมอตายาย” เมื่อทำดีจะได้รับการปกป้อง หากทำสิ่งไม่ควรจะถูกลงโทษ ความเชื่อดังกล่าวหยั่งลึกดังเห็นจากพิธีกรรม “โนราโรงครู” อันเชื่อมโยงความสมัครสมานสามัคคี การนับถือครูบาอาจารย์ บรรพบุรุษ และการทำความดีไว้ด้วยกัน แม้ปัจจุบันทุกฝ่ายจะให้ความสำคัญกับศิลปะแขนงนี้จนเกิดคณะโนราเยาวชนมากมาย แต่คุณค่าแบบเดิมของโนรากำลังเปลี่ยนไป เมื่อเด็กรุ่นใหม่ที่ร่ายรำได้งดงามกลับขับกลอนโนราสุดไม่เป็น การแสดงถูกตัดทอนให้สั้นลงเพื่อเน้นความสนุกสนาน ตลอดจนการปรับรูปทรงและสีสันของชุดโนราให้เปลี่ยนไปจากเดิม ทำให้เกิดคำถามปลายเปิดต่อการอนุรักษ์และการพัฒนานาฏยศาสตร์โนราในอนาคตข้างหน้า
![](https://i0.wp.com/www.ngthai.com/app/uploads/2017/12/9-8-1024x683.jpg?resize=640%2C427)
![](https://i2.wp.com/www.ngthai.com/app/uploads/2017/12/8-8-1024x683.jpg?resize=640%2C427)
![](https://i2.wp.com/www.ngthai.com/app/uploads/2017/12/7-8-1024x683.jpg?resize=640%2C427)
![](https://i1.wp.com/www.ngthai.com/app/uploads/2017/12/6-9-1024x683.jpg?resize=640%2C427)
![](https://i0.wp.com/www.ngthai.com/app/uploads/2017/12/5-9-1024x683.jpg?resize=640%2C427)
![](https://i2.wp.com/www.ngthai.com/app/uploads/2017/12/4-9-1024x683.jpg?resize=640%2C427)
ผู้นับถือจะมีหิ้งบูชาเทริดและหน้าพรานบุญที่บ้าน โดยพรานโนราคือความสนุกสนานที่เรียกรอยยิ้มให้ผู้คน
![](https://i1.wp.com/www.ngthai.com/app/uploads/2017/12/3-9-687x1024.jpg?resize=640%2C954)
![](https://i1.wp.com/www.ngthai.com/app/uploads/2017/12/2-9-1024x688.jpg?resize=640%2C430)
![](https://i1.wp.com/www.ngthai.com/app/uploads/2017/12/1-9-1024x688.jpg?resize=640%2C430)