ผลงานเข้ารอบ 10 ภาพเล่าเรื่อง Season 9 : ตำนานแขกแพสายน้ำริมฝั่งเจ้าพระยา สู่คูคลองสายใยแห่งมัสยิด

ผลงานเข้ารอบ การประกวดภาพถ่ายสารคดี 10 ภาพเล่าเรื่อง Season 9

โดย วินนิวัตร ไตรตรงธนรัตน์

แนวคิดสารคดี

คำว่าแขก ยึดคำอธิบายของเสฐียรโกเศศ ที่ไทยเรียกชนชาติต่างๆทางตะวันตกชาวอาหรับ ซึ่งส่วนใหญ่นับถือศาสนาอิสลาม แขกที่กล่าวถึงในสารคดีเรื่องนี้ หมายถึง มุสลิมฝั่งธน แบ่งได้เป็น2กลุ่มใหญ่ กลุ่มแรกคือ มุสลิมเปอร์เชีย สายสุลต่านสุลัยมาน ซึ่งเข้ามาค้าขายบนแพในแม่น้ำตั้งรกรากกรุงธนบุรี ตั้งแต่กรุงศรีอยุธยา กับกลุ่มมุสลิมในสายท่านเชคอะหฺหมัดกุมมี ที่อพยพมาจากอยุธยาคราวเสียกรุงพ.ศ.๒๓๑๐ชุมชนของมุสลิม2กลุ่มนี้อยู่ในพื้นที่ฝั่งธนที่เรียกว่า คลองบางหลวง หรือคลองบางกอกใหญ่ปัจจุบัน ในอดีตชนชาวมุสลิม อยู่รวมกันหนาแน่น มีทั้งที่ผูกเป็นเรือนแพอาศัยอยู่ริมฝั่งแม่น้ำ กับที่ปลูกบ้านอยู่ ตลอด2ฝั่งคลองรวมกันเป็นชุมชน เรียงรายปากคลองบางหลวง ที่เชื่อมกับแม่น้ำเจ้าพระยา ตรงป้อมวิชัยประสิทธิ์หรือพระราชวังเดิม จนลึกเข้ามาในคลองไปจนถึงบริเวณสะพานเจริญพาศน์ปัจจุบัน บริเวณปากคลองบางหลวง ถือได้ว่าเป็นทำเลทองคือเส้นทางเดิมของแม่น้ำเจ้าพระยา ก่อนจะมีการขุดคลองลัด ในสมัยพระเจ้าชัยราชาธิราช จากปากคลองบางกอกน้อยมาบรรจบยังปากคลองบางกอกใหญ่ ก่อให้เกิดคูคลองสายใหม่ขึ้น ปัจจุบันมัสยิดเป็นที่ตั้งตามแนวคูคลองเมื่อได้ล่องเรือผ่านชม