NGT x SaySci Ep.4 “ผงซักฟอกและสารลดแรงตึงผิว”

สารทำความสะอาดคืออะไร?

สารทำความสะอาดคือ สารเคมีที่ช่วยขจัดคราบสกปรกต่างๆ รวมถึงคราบไขมัน

ในชีวิตประจำวันของเราเกี่ยวข้อง และต้องใช้สารทำความสะอาดมากมาย เช่น สบู่ ผงซักฟอก ยาสระผม และน้ำยาทำความสะอาด เป็นต้น สารทำความสะอาดนั้น มีอยู่มากมายหลายรูปแบบตามจุดประสงค์การใช้งาน ส่วนใหญ่พบเป็นของเหลวมากกว่าของแข็ง ตั้งแต่แชมพูสระผม และผงซักฟอกไปจนถึงโฟมโกนหนวด และน้ำยาขจัดคราบ

สารลดแรงตึงผิวคืออะไร?

คุณอาจจะคิดว่าน้ำทำให้คุณเปียก ใช่ คุณคิดถูก แต่จริงๆ แล้วมันไม่ได้ทำให้คุณเปียกอย่างที่ควรจะเป็น นั่นเป็นเพราะมีบางอย่างที่เรียกว่า “แรงตึงผิว” โมเลกุลของน้ำมักจะมีแรงดึงดูดภายในโมเลกุล ทำให้น้ำรวมตัวกันกลายเป็นรูปหยดน้ำได้ ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดคือ กรณีของฝนตก เม็ดฝนจะมีลักษณะทรงกลมหรือทรงรี ก่อนจะตกกระทบพื้น ในการที่เราใช้น้ำในการทำความสะอาดวัสดุใดก็ตาม เราจำเป็นที่จะลดแรงตึงผิวของน้ำ เพื่อให้น้ำสามารถแทรกซึมผ่านเนื้อวัสดุ ทำให้วัตถุชิ้นนั้นเปียกได้อย่างแท้จริง

ผงซักฟอกที่จำหน่ายในท้องตลาด มีคุณสมบัติในการลดแรงตึงผิวของน้ำ โดยผงซักฟอกจะประกอบด้วยส่วนที่ละลายน้ำได้ และส่วนที่ยึดเกาะกับคราบสกปรก ทำให้น้ำที่เราใช้ซักผ้าสามารถชำระล้างคราบสกปรกได้ หลักการเดียวกันนี้ยังใช้กับผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดอื่นๆ ด้วย

สารทำความสะอาดทำงานอย่างไร?

สมมุติว่าคุณมีคราบเปื้อนบนยีนส์ตัวโปรดของคุณ ไม่ต้องกังวล เพียงละลายผงซักฟอกกับน้ำในกะละมังซักผ้า แล้วนำยีนส์ที่มีคราบจุ่มลงไป คุณอาจจะใช้แปรงซักผ้าขัดเบาๆ บริเวณที่มีคราบ เพื่อให้คราบหลุดออก และนี่คือสิ่งที่เกิดขึ้นในเนื้อผ้าของคุณ

1. ระหว่างที่กางเกงยีนส์อยู่ในน้ำผงซักฟอก น้ำและผงซักฟอกจะแทรกซึมผ่านเส้นใยผ้าจนทั่ว
2. โมเลกุลของผงซักฟอกประกอบด้วยสองส่วนคือ ส่วนที่จับกับคราบสกปรก และส่วนที่ละลายน้ำ เมื่อจับกับคราบสกปรก ผงซักฟอกจะดึงคราบออกจากเส้นใยผ้าให้หลุดออกไปรวมกับน้ำ
3. หลังจากซักด้วยผงซักฟอกเสร็จ และล้างผ้าด้วยน้ำเปล่า น้ำจะชำระล้างโมเลกุลของผงซักฟอกออกจากผ้าพร้อมทั้งคราบสกปรกที่ติดไปกับผงซักฟอก
4. ในขั้นตอนสุดท้าย คุณอาจจะล้างผ้าด้วยน้ำซ้ำอีกรอบ เพื่อให้แน่ใจว่าผงซักฟอกถูกชำระล้างอย่างหมดจด เพียงเท่านี้คราบเปื้อนก็หายไปจากยีนส์ตัวโปรดของคุณ

อ่านเพิ่มเติม

NGT x SaySci Ep.3 “เนื้อสัตว์เปลี่ยนสีเมื่อปรุงสุก”