รีวิว Inside the Mind of a Cat คิดแบบแมว ๆ สารคดีชวน “มะนุด” มาเข้าใจ “น้องแมว”

ในหน้าประวัติศาสตร์โลก ตั้งแต่สมัยอียิปต์โบราณ มีการค้นพบหลักฐานการอาศัยอยู่ร่วมกันของมนุษย์กับเจ้าสัตว์สี่ขา ขนปุยตัวเล็ก เจ้าของภาพจำความเอาแต่ใจและความคาดเดาไม่ได้ที่เราเรียกกันว่า “แมว” มากมาย ทั้งในรูปแบบการเคารพบูชา, เป็นสัตว์เลี้ยงน่ารัก และอื่นๆ จวบจนบัดนี้เป็นเวลากว่าพันปีแล้วที่มนุษยชาติต้องตกเป็นทาสของสิ่งมีชีวิตสุดแสนจะเข้าใจยากนี้ ถึงกระนั้น “ทาสแมว” อย่างเรา ๆ นั้นกลับแทบจะไม่เข้าใจ “แมว” เลย

ภาพยนตร์สารคดีเกี่ยวกับแมวเรื่องนี้เป็นสารคดีขนาดสั้น ความยาวทั้งหมด 1 ชั่วโมง 7 นาที กำกับโดยแอนดี้ มิทเชลล์ซึ่งจะพาเราไปพบกับความจริงแสนอัศจรรย์ของแมวผ่านการนำเสนอจากผู้เชี่ยวชาญในหลาย ๆ ด้าน ไม่ว่าจะเป็นนักสรีรศาสตร์แมว นักจิตวิทยาแมว นักแสดงโชว์แมวและอีกหลาย ๆ คน แม้จะฟังดูเป็นวิชาการแต่ภาพยนตร์สารคดีเรื่องนี้นั้นกลับเล่าเรื่องราวออกมาได้อย่างไม่มีเบื่อผ่านตัวดำเนินเรื่องหลักก็คือน้องเหมียวที่มัดใจคนดูเอาไว้ได้อยู่หมัด

(ชมวิดีโอภาพยนตร์ตัวอย่าง Inside the Mind of a Cat ได้ที่นี่)

เรื่องลับ ๆ ของน้องเหมียว

ในฐานะที่แมวเป็นสัตว์เลี้ยงเฉกเช่นเดียวกันกับสุนัข จึงมักจะถูกนำไปเปรียบเทียบกันบ่อย ๆ แต่การกระทำแบบนั้นกลับเป็นสิ่งที่ผิดมหันต์เนื่องจากธรรมชาติของสัตว์ทั้งสองชนิดนี้นั้นแตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง สุนัขนั้นจะชอบเอาใจมนุษย์แต่แมวกลับไม่เป็นเช่นนั้น เพียงเพราะยังไม่มีการวิจัยเกี่ยวกับแมวมากพอจึงทำให้แมวนั้นดูเป็นสัตว์ที่เข้าใจยาก

สารคดีเล่าย้อนไปถึงตระกูลของแมวที่มีมาตั้งแต่ไม่กี่ล้านปีก่อน แบ่งเป็นทั้งแมวเล็ก แมวใหญ่ รวมถึงการเปลี่ยนแปลงของแมวจนกระทั่งมาเป็นแมวที่เป็นแมวในปัจจุบัน สิ่งที่น่าสนใจคือใน 10,000 ปีมานี้ ดีเอ็นเอของแมวนั้นแทบจะไม่เปลี่ยนไปจากอดีตเลย ถือได้ว่าเป็นหนึ่งในสัตว์ที่ประสบความสำเร็จในการใช้ชีวิตเป็นอย่างมาก นอกจากนี้ ยังมีการกล่าวถึงลักษณะเฉพาะตัวที่ไม่เหมือนใครของแมวซึ่งเป็นที่มาของกลไกการทำงานในร่างกายของแมว ความแข็งแรง ว่องไว ปราดเปรียวและความยืดหยุ่น

จากการให้สัมภาษณ์ของนักจิตวิทยาแมว นักวิจัยแมวและพี่น้องชาวิตสกี้ซึ่งประสบความสำเร็จในการแสดงโชว์แมวทำให้เห็นภาพว่าจริง ๆ แล้วแมวเป็นสัตว์ที่ฉลาดมาก หากอิงตามผลการทดลองกว่าร้อยครั้งพบว่าแมวสามารถจำและรับรู้ชื่อของตัวเองได้ อีกทั้งยังสามารถฝึกได้และเข้าใจกันได้ วิธีที่ดีที่สุดในการทำให้ได้ผลคือการสร้างสายสัมพันธ์ที่ดีกับแมวนั่นเอง

ทำอย่างไรถึงจะได้ใจเธอ (แมว)

ในส่วนถัดมาเป็นการแนะนำให้รู้จักกับนักพฤติกรรมแมวที่มาแนะนำวิธีผูกสัมพันธ์กับเจ้าก้อนปุยให้แก่ผู้ชม พร้อมทั้งอธิบายสาเหตุ รวมถึงยกเหตุผลมาประกอบพฤติกรรมการแสดงออกของแมวได้อย่างเห็นภาพ โดยหากเราอยากจะเป็นเพื่อนกับแมวก็ควรจะเข้าหาอย่างเป็นมิตร ถ้าอยากให้แมวชอบให้สบตาแมวช้า ๆ ทำตัวเองให้ดูเล็กลง ย้ายตัวเองไปอยู่ด้านข้างก่อนจะค่อย ๆ เข้าไปใกล้ แล้วยื่นนิ้วไปให้ หากแมวเอาจมูกมาแตะหรือเข้ามาดมนิ้วก็ถือได้ว่าเรารู้จักกันแล้ว

สิ่งที่ต้องระวังเวลาเข้าหาน้องเหมียวตัวน้อยคือ ไม่ควรก้มลงไปหาเร็ว ๆ แม้แมวจะเป็นผู้ล่าแต่ก็เป็นผู้ถูกล่าเช่นเดียวกัน โดยยามที่ถูกล่า แมวมักจะโดนโจมตีจากด้านบนจากพวกสัตว์ที่กางกรงเล็บใส่ ในการเข้าหาแมวควรจะก้มลงต่ำแล้วเคลื่อนเข้าหามันช้า ๆ หากมันยอมให้ถูคางหรือคอแปลว่าการเข้าหาของเรานั้นประสบความสำเร็จ

แต่จากการศึกษาพบว่าแมวหลายตัวจะขี้กลัว บางทีไม่ว่าจะทำวิธีดังกล่าวไปอย่างไรก็ไม่ได้ผล ดังนั้นหากใช้บอลปลอม ๆ ยื่นไปให้แล้วให้แมวเล่นกับบอลก่อน ถ้ารู้สึกสบายใจแล้วก็จะยอมเข้ามาถูไถเรา การถูไถของแมวนั้นถือได้ว่าเป็นการสร้างปฏิสัมพันธ์อย่างหนึ่งของแมวเลยก็ว่าได้

สัมพันธ์ฉันและแมว

ช่วงท้ายของสารคดี จะเป็นการนำเสนอในแง่มุมของความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับแมวว่าทั้งสองนั้นมีอิทธิพลต่อกัน ไม่ว่าจะเป็นด้านการพัฒนาทางอารยธรรมของมนุษย์ที่ทำให้แมวแพร่กระจายไปทั่วโลก ด้านบทบาทและประโยชน์ของแมวที่ช่วยเหลือมนุษย์ เช่น ในการเกษตร แมวมีส่วนช่วยในการไล่จับหนูในนา ด้านวัฒนธรรมของมนุษย์ในแต่ละพื้นที่ที่ส่งผลต่อวิถีชีวิตของแมว เช่น ในประเทศญี่ปุ่นนิยมเลี้ยงแมวไว้ในบ้าน และด้วยวัฒนธรรมของญี่ปุ่นที่ไม่ได้มีการจัดงานเลี้ยงสังสรรค์บ่อยครั้ง ทำให้แมวที่ญี่ปุ่นไม่ได้พบเจอคนแปลกหน้ามากนัก แตกต่างจากแมวในสหรัฐอเมริกา เป็นปัจจัยที่ส่งผลต่อความแตกต่างของแมวในสองประเทศ

ความสัมพันธ์ของมนุษย์และแมวนั้นยิ่งแน่นขึ้นไปอีกในบางพื้นที่ของโลก อาทิ กรุงอิสตันบูล ได้ออกกฎหมายคุ้มครองแมวที่ไม่มีเจ้าของในปี 2021 ถือได้ว่าเป็นหนึ่งในกฎหมายที่ก้าวหน้าที่สุดในโลก เพราะเป็นการปฏิบัติต่อแมวอย่างเท่าเทียมและมองสิ่งต่าง ๆ ผ่านมุมมองของแมว เป็นหลักฐานแสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์และแมวอย่างชัดเจน

หลังจากที่ดูภาพยนตร์สารคดีเรื่องนี้จบลงไปแล้ว ไม่เพียงรู้สึกว่าได้เปิดโลกทัศน์ของตัวเองและเข้าใจสิ่งมีชีวิตที่เรียกว่า “แมว” มากขึ้น แต่กลับรู้สึกถึงความผูกพันบางอย่างระหว่างตัวเรากับเจ้าแมวเหมียวที่ลึกซึ้งมากขึ้นด้วย

“They feel the love that you are giving to them. And they are kind of, like, feeding on it. Love is going both ways.” – Maryna Savitski
“แมวรู้สึกถึงความรักที่คุณมอบให้ และแมวเองก็อยู่ได้ด้วยความรักนั้น ความรักมาจากทั้งสองทาง” – มาริน่า ซาวิตสกี้

นอกเหนือไปจากเนื้อหาที่กล่าวมาแล้วยังคงมีเรื่องราวมากมายให้ “มะนุด” ทาสแมวทุกท่านได้ทำความรู้จักและค้นหา “น้องแหมว” เจ้านายของเราอีกมากใน “Inside the Mind of a Cat” หรือชื่อไทย “คิดแบบแมว ๆ”

รับชมภาพยนตร์สารคดี Inside the Mind of a Cat คิดแบบแมว ๆ ได้แล้ววันนี้ทางสตรีมมิง Netflix
เรื่อง กษิดิศ ธัญกิจจานุกิจ
โครงการสหกิจศึกษากองบรรณาธิการเนชั่นแนล จีโอกราฟฟิก ฉบับภาษาไทย

ภาพถ่าย https://www.imdb.com/title/tt21340412/?ref_=ttmi_tt

อ่านเพิ่มเติม งานวิจัยใหม่เผย ‘ทาสแมวตัวจริง’ อาจกำลังมอบความรักที่แมวไม่ต้องการ