กัญชาใช้รักษา โควิด-19 อย่างไร
จากการแพร่ระบาดของไวรัสโควิด-19 ในช่วง 2 ปีที่ผ่านมา ได้มีการคิดค้นวิธีการป้องกันและบรรเทาอาการจากโรคติดเชื้อโควิด-19 มากมาย ไม่ว่าจะเป็นการทดลองและคิดค้นวัคซีนหลายชนิด การใช้สมุนไพรพื้นบ้านหรือยาต่างๆ เพื่อบรรเทาอาการ เช่นฟ้าทะลายโจรซึ่งเป็นสมุนไพรที่มีการกล่าวถึงอย่างแพร่หลายในช่วงนี้ เนื่องจากมีงานวิจัยที่รับรองแล้วว่า ฟ้าทะลายโจรเป็นสมุนไพรมีสรรพคุณมากมาย คือ มีกลไกในการต้านไวรัสเข้าสู่เซลล์ ช่วยเสริมภูมิคุ้มกัน ลดการอักเสบจากการติดเชื้อไวรัสที่ปอด ช่วยขับเหงื่อและบรรเทาอาการ ไข้ ไอ เจ็บคอ เป็นต้น แต่ควรใช้ในปริมาณที่พอเหมาะและอยู่ภายใต้คำแนะนำของแพทย์
และอีกหนึ่งสมุนไพรที่มีอยู่มาอย่างยาวนาน ซึ่งแม้จะได้ชื่อว่าเป็นยาเสพติดแต่ในทางกลับกัน สรรพคุณของสมุนไพรชนิดนี้มีประโยชน์เป็นอย่างมากหากมีการนำไปใช้อย่างถูกวิธี นั่นคือ “กัญชา”
หลายคนคงทราบกันดีอยู่แล้วว่ากัญชาคืออะไร แต่กัญชาก็เป็นสมุนไพรชนิดหนึ่งที่สามารถช่วยรักษา บรรเทาและป้องกันโรคติดเชื้อโควิด-19 ได้เช่นกันหากใช้อย่างถูกวิธี กัญชาสามารถช่วยลดอาการปอดอักเสบได้อย่างชัดเจน มีรายงานทางวิทยาศาสตร์อย่างชัดเจนว่ากัญชาสามารถช่วยลดความทรมาน และช่วยให้สบายตัวขึ้น โดยมีทั้งผลวิจัยทั้งในประเทศไทยและนอกประเทศว่า “กัญชาและกันชงรวมถึงสารออกฤทธิ์ในกัญชาที่เรียกว่า “เธอปีน (Terpenes)” มีผลในการรักษาผู้ป่วยติดเชื้อไวรัสโควิด-19 ได้
ข้อมูลดังกล่าวมาจากคณะผู้วิจัยหลายแห่งที่ตั้งเป้าลดการอักเสบอย่างรุนแรงที่เกิดขึ้นในโควิด-19 ภาวะปอดเสียหายอย่างรุนแรงและการเกิดเยื่อพังผืดซึ่งทำให้ปอดเสียหายถาวรแม้ว่าจะกำจัดไวรัสตายหมดแล้ว ซึ่งการศึกษาในหนูที่ติดเชื้อโควิด-19 ได้ทำการรักษาโดยการให้สารที่กระตุ้นการสร้าง Interferon (เป็นสารประเภทโปรตีนชนิดหนึ่งที่สร้างขึ้นเมื่อพบการเจริญของไวรัส และ INFs ที่ถูกขับออกจากเซลล์หนึ่งจะสามารถไปชักนำให้เซลล์อื่นๆ ที่ใกล้เคียงให้มีการสร้างสารโปรตีนกลุ่มหนึ่งที่มีคุณสมบัติในการยับยั้งการเจริญของไวรัสในเซลล์นั้นๆได้) หรือให้สาร CBD (CBD ย่อมาจาก Cannabidiol เป็นสารสกัดจากกัญชงซึ่งไม่มีฤทธิ์กระตุ้นระบบประสาท เพราะฉะนั้นการบริโภคผลิตภัณฑ์ที่มีสารดังกล่าวจึงไม่ทำให้เกิดอาการเคลิบเคลิ้มและจิตใจเลื่อนลอย
นอกจากนี้ CBD ยังถูกนำมาใช้ในการรักษาโรคและบรรเทาอาการเจ็บป่วยต่าง ๆ อย่างแพร่หลาย เนื่องจากมีสรรพคุณที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกายและจิตใจ) เมื่อเทียบกับไม่ให้สารอะไรเลย พบว่ากลุ่มที่ให้ CBD มีอาการดีกว่าและปอดถูกทำลายน้อยกว่า รวมทั้งการอักเสบจะลดลง และดูว่าจะสัมพันธ์กับระดับของ Apelin (เป็นเปปไทด์ที่สร้างจากเซลล์ในหัวใจปอดสมองเนื้อเยื่อไขมันและเลือดและเป็นตัวควบคุมที่สำคัญในการลดความดันโลหิตและการอักเสบ พวกเขากล่าวว่าระดับของเปปไทด์ในเลือดใกล้เคียงกับศูนย์ในรูปแบบของกลุ่มอาการหายใจลำบาก (ARDS) แต่เพิ่มขึ้น 20 เท่าเมื่อใช้ CBD) ที่เพิ่มขึ้น”
หนึ่งในเหตุการณ์ทางชีววิทยาเบื้องต้นที่เกิดขึ้นในผู้ป่วยโควิด-19 ส่วนใหญ่ คืออาการหายใจลำบากเฉียบพลันรุนแรง คือสิ่งที่เรียกว่า “Cytokine storm” cytokine ก็คือการอักเสบอย่างรุนแรง ผู้ป่วยโควิด-19 มักประสบกับภาวะปอดพังผืด ซึ่งเป็นภาวะที่ร้ายแรงและไม่สามารถรักษาได้ ซึ่งทำให้เนื้อเยื่อปอดมีแผลเป็นและทำให้คุณหายใจลำบากขึ้น หากมีสารใดสามารถหยุดสาร Cytokineได้ สารนั้นก็จะสามารถระงับการอักเสบและป้องกันการเกิดพังผืดในปอด และสามารถบรรเทาอาการของผู้ป่วยโควิด-19 ลงได้
C.Sativa ซึ่งเป็นกัญชาชนิดหนึ่งมีการค้นพบในการศึกษาอาการ cytokine storm พบว่าสารในกัญชาชนิดนี้มีส่วนที่สามารถช่วยบรรเทาอาการอักเสบอย่างรุนแรงและอาการหายใจลำบากแบบเฉียบพลันได้ แต่การศึกษานี้ก็ยังคงอยู่ในขั้นตอนการค้นคว้าและทดลองอยู่ เพื่อที่จะนำผลลัพธ์ที่ดีที่สุดมาใช้ในอนาคต
ส่วนสาร CBD หรือ Cannabidiol (CBD) มีประวัติการใช้งานในหลายรูปแบบซึ่งหนึ่งในนั้นก็คือการทำเป็นยา ที่รู้จักกันก็คือน้ำมันกัญชา มีคุณสมบัติหลายอย่างที่อาจเป็นประโยชน์ในการรักษาอาการทางการแพทย์บางอย่างอีกด้วย โดยสาร CBD นั้นมีคุณสมบัติต้านการอักเสบสามารถทำหน้าที่เป็น Vasorelaxant (ตัวลดความตึงเครียดของหลอดเลือด) และมีความสามารถในการลดความเจ็บปวดและความวิตกกังวล เมื่อใช้ร่วมกับสารCannabinoids และ Terpenes (ในกัญชาเกิดขึ้นตามขบวนการวิวัฒนาการเพื่อป้องกันศัตรูพืช) อื่น ๆ
สารเทอร์พีนได้แสดงให้เห็นถึงศักยภาพในการรักษาการติดเชื้อไวรัสที่หลากหลายจากการศึกษาในหลอดทดลอง และงานวิจัยที่เผยแพร่โดยเอบนา (Eybna) ของอิสราเอลซึ่งเป็นบริษัทเทคโนโลยีเกี่ยวกับกัญชาเมื่อปีที่แล้วพบว่า การใช้ NT-VRL (NT-VRL เป็นสูตรที่ได้รับการพัฒนามาจากกัญชาโดยเป็นการรวมสารเทอร์พีน 30 ชนิดเข้าด้วยกัน) ร่วมกับสารซีบีดี ซึ่งพบในกัญชาด้วยนั้น มีประสิทธิภาพในการรักษาอาการอักเสบที่รุนแรงที่พบในผู้ป่วยโรคโควิด-19 จำนวนมาก และสาร CBD นั้นมีศักยภาพมากในการรักษาอาการของไวรัสเช่น COVID-19 สารสกัดจากกัญชายังช่วยลดการแข็งตัวของเลือดซึ่งได้แนวคิดนี้มาจากการทดลองกับสัตว์ เป็นที่ทราบกันดีว่าผลกระทบด้านลบต่อระบบร่างกายหลายอย่างของ COVID-19 ดูเหมือนจะเกี่ยวข้องกับการแข็งตัวของเลือดที่เปลี่ยนแปลงไป
ผลการวิจัยเหล่านี้ชี้ให้เห็นว่าทั้ง NT-VRL และ CBD อาจเป็นประโยชน์อย่างมากในเรื่องของการป้องกัน Coronaviruses (ไวรัสโคโรนา) นักวิจัยได้เขียนสรุปว่า “เนื่องจากปอดเป็นอวัยวะที่ได้รับผลกระทบจากโควิด-19 มากที่สุด การรักษาเชิงป้องกันโดยตรงที่ปอดเช่นผ่านการสูดดม น่าจะเป็นแนวทางการบริหารที่เหมาะสมที่สุดสำหรับวิธีการรักษาที่เป็นไปได้นี้”
อย่างไรก็ตาม เมื่อเกิดการตั้งคำถามก็จะมีการค้นหาคำตอบ คำถามได้เกิดขึ้นในการสัมภาษณ์ว่าการใช้ NT-VRL ในการป้องกันการติดเชื้อ Coronavirus นั้นมีความเป็นไปได้จริงหรือไม่? แค่สูบกัญชาก็จะสามารถป้องกันได้จริงหรอ? Nadav Eyal ซีอีโอและผู้ร่วมก่อตั้งของ Eybna( เป็นบริษัทเทคโนโลยีและผู้ผลิตเทอร์พีนชั้นนำ) ได้ตั้งข้อสังเกตว่า “การป้องกันตัวเองให้ปลอดภัยเป็นสิ่งที่สำคัญที่สุด ไม่ควรรีบด่วนสรุปเรื่องผลของสารในกัญชา”
แต่ถ้าการทดลองทางสารประกอบเพื่อป้องกันการติดเชื้อ Coronavirus ประสบความสำเร็จได้จริง“เนื่องจากข้อเท็จจริงที่ว่า NT-VRL terpenes ก็ถูกพบในสายพันธุ์กัญชา เพราะฉะนั้นก็สามารถตั้งสมมุติฐานได้ว่าการระเหยของกัญชาจะมีประสิทธิภาพในการเยียวยาด้วยเช่นกัน” Eyal กล่าว หลังจากทบทวนการศึกษาแล้ว Jahan Marcu, Ph.D. หุ้นส่วนผู้ก่อตั้งบริษัทที่ปรึกษาด้านวิทยาศาสตร์กัญชา Marcu & Arora และหัวหน้าบรรณาธิการของวารสาร American Journal of Endocannabinoid Medicine กล่าวในการสัมภาษณ์ทางโทรศัพท์ว่า สาร CBD และ Terpenes นั้นจะมีส่วนช่วยในการรักษาการติดเชื้อ Coronavirus หรือเปล่าเป็นแนวคิดที่น่าสนใจที่จะติดตาม แต่ก็มีการตกลงกับผู้คนด้วยว่า “ยังไม่ควรใช้กัญชาเป็นปัจจัยหลักในการป้องกันการติดเชื้อ เพราะการทดลองยังไม่เสร็จสมบูรณ์ดี”
จากที่กล่าวมาข้างต้น สามารถสมมุติฐานในตอนนี้ได้ว่าสารในกัญชานั้นอาจจะยังไม่ใช่ตัวเลือกที่ดีมากนักในเรื่องของการป้องกันการติดเชื้อ แต่แน่นอนแล้วว่าสารในกัญชาช่วยลดบรรเทาการเจ็บปวดจากปอดอักเสบ อีกทั้งยังช่วยในเรื่องของการป้องกันอาการที่สามารถเกิดได้จากอาการปอดอักเสบ สามารถลดความเครียดความวิตกกังวลที่มีอยู่ได้จริง ทั้งนี้การทดลองเพื่อนำสารกัญชามาใช้ในการป้องกัน Coronavirus นั้นยังอยู่ในช่วงของการทดลองโดยทีมผู้เชี่ยวชาญอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ดีที่สุดและเร็วที่สุดอยู่ เราอาจจะได้เห็นข่าวดีในอนาคตอันใกล้นี้ว่า พืชที่ขึ้นชื่อว่าเป็นสิ่งเสพติดในประเทศไทยนั้นอาจกลายมาเป็นส่วนประกอบหลักในการช่วยเหลือการระบาดก็เป็นได้
เรื่อง สิรภัทร จิตต์ชื่น
โครงการสหกิจศึกษากองบรรณาธิการเนชั่นแนล จีโอกราฟฟิก ฉบับภาษาไทย
แหล่งข้อมูล
“กัญชา”รักษาโควิด “หมอธีระวัฒน์” ชี้ช่วยลดปอดอักเสบชัดเจน
Cannabis as a treatment for COVID-19
Medicinal cannabis may play a significant role during COVID-19
Science seeks to unlock marijuana’s secrets