หลุมดำ เติบโตเร็วและสว่างที่สุด ทีมดาราศาสตร์นานาชาติที่นำโดย ดร.คริสโตเฟอร์ ออนเคน (Dr. Christopher Onken) ได้เผยแพร่การค้นพบหลุมดำที่เติบโตเร็วที่สุดในช่วงอายุจักรวาล 9 พันล้านปีที่ผ่านมาซึ่งกลืนกินสสารเท่าโลกทั้งใบในทุกวินาที อีกทั้งยังสว่างกว่าดาราจักรทางช้างเผือกทั้งหมดถึง 7,000 เท่า

พวกเขาตั้งชื่อหลุมดำนี้ว่า SMSS J11447.77-430859.3 หรือเรียกสั้น ๆ ว่า J1144 จากการวิเคราะห์ข้อมูลสเปกโตรโกปิก (Spectroscopic – การวัดปริมาณใดๆ ที่อยู่ในรูปฟังก์ชันของทั้งความยาวคลื่นและความถี่) บ่งบอกว่ายักษ์ใหญ่นี้มีมวลมากกว่าดวงอาทิตย์ 3 พันล้านเท่าและใหญ่กว่าหลุมดำมวลยิ่งยวด Sgr A* ใจกลางทางช้างเผือกที่เพิ่งถูกถ่ายรูปเมื่อเดือนที่ผ่านมากว่า 500 เท่า

“เปรียบได้เป็นเข็มขนาดใหญ่ที่คาดไม่ถึงว่ามีอยู่และหลบอยู่ในพงหญ้า” ดร.ออนเคนกล่าว “นักดาราศาสตร์ได้ตามหาวัตถุเช่นนี้มาเป็นเวลากว่า 50 ปีแล้ว พวกเขาพบแสงจางๆ หลายพันดวง แต่วัตถุที่สว่างไสวอย่างน่าอัศจรรย์นี้ได้เล็ดลอดผ่านไปโดยไม่มีใครสังเกตเห็น”

แม้หลุมดำจะเป็นวัตถุที่ไม่ส่องแสง แต่สิ่งที่ทำให้ J11447 สว่างอย่างมากคือแรงโน้มถ่วงอันทรงพลังที่ฉีกกระชากสสารจากดวงดาวและดาวฤกษ์ที่ผ่านไปรอบตัวมันให้กลายเป็นจุดรวมแสงสว่างส่งผ่านข้ามจักรวาลมายังโลก หรือที่นักดาราศาสตร์เรียกกันว่า ‘ควอซาร์ (Quasars)’ ซึ่งเป็นหนึ่งในประเภทของวัตถุที่เรียกว่า Active Galactic Nuclei (AGN – พื้นที่อัดแน่นบริเวณศูนย์กลางของดาราจักร ซึ่งมีสภาพส่องสว่างสูงกว่าค่าสเปกตรัมแม่เหล็กไฟฟ้า‎ปกติ)

นักวิทยาศาสตร์ระบุว่าสิ่งที่ส่องสว่างขนาดนั้นและยังมาจากที่ที่ไกลโพ้นต้องเกิดจากวัตถุที่ทรงพลังอย่างยิ่ง และมีเพียงอย่างเดียวในจักรวาลที่เรารู้จักคือ หลุมดำมวลยิ่งยวด “หลุมดำนี้เป็นสิ่งผิดปกติอย่างยิ่ง ผมไม่เชื่อว่าเราจะพบหลุมดำแบบนี้อีก” รองศาสตราจารย์ คริสเตียน วูลฟ์ (Christian Wolf) กล่าว

ขณะที่ ดร.ออนเคนเสริมว่า “ไม่มีสิ่งใดที่สว่างเท่า J1144 แต่มันจะช่วยให้เราเข้าใจถึงภาพรวมที่สมบูรณ์ยิ่งขึ้นเกี่ยวกับระยะการเติบโตของหลุมดำและกลไกทางกายภาพที่อยู่เบื้องหลังของเหตุการณ์ต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นการชนกันระหว่างดาราจักรขนาดมหึมาที่หายาก หรือสิ่งพิเศษเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมรอบ ๆ หลุมดำ รวมทั้งตัวหลุมดำเอง”

สืบค้นและเรียบเรียง วิทิต บรมพิชัยชาติกุล
เผยแพร่ครั้งแรก มิถุนายน 2022

ที่มา

https://arxiv.org/abs/2206.04204?

https://spaceaustralia.com/index.php/news/fastest-growing-supermassive-black-hole-9-billion-years

https://www.sciencealert.com/scientists-have-found-the-fastest-growing-black-hole-in-the-recent-universe

อ่านเพิ่มเติม เราจะสร้าง “เครื่องท่องเวลา” จาก รูหนอน ในจักรวาล ให้กลายเป็นจริงอย่างไร?