แคร์รี รีแกน ผู้ช่วยผู้กำกับรายการ Explorer ของเนชั่นแนล จีโอกราฟฟิก เป็นหัวหน้าคณะนำทีมค้นหาเด็กสาวอัฟกันในตำนาน
ตอนที่สตีฟ แมกเคอร์รี ถ่ายภาพเด็กสาวผู้นี้เมื่อปี 1984 เป็นช่วงเวลาเพียงสั้นๆ จากนั้นเรื่องราวและความเป็นไปของเธอก็กลายเป็นปริศนาลี้ลับยาวนาน
สตีฟ แมกเคอร์รี เล่าว่า ตอนนั้นเขาไปเยือนค่ายผู้ลี้ภัยชาวอัฟกานิสถานแห่งหนึ่งนอกเมืองเปชาวาร์ในปากีสถาน
“ผมบังเอิญเดินผ่านโรงเรียนแห่งหนึ่ง ตรงมุมห้อง ผมสะดุดตากับเด็กหญิงคนหนึ่ง แววตาของเธอช่างทรงพลังอย่างเหลือเชื่อ ผมน่าจะถ่ายภาพเธอไว้ไม่เกิน 5-10 ภาพ หลังจากภาพของเธอได้รับการคัดเลือกให้เป็นปกนิตยสาร เนชั่นแนล จีโอกราฟฟิก ฉบับเดือนมิถุนายน 1985 ผมได้รับการสอบถามจากผู้อ่านหลายพันคนประมาณว่า เราจะช่วยเหลือเธอได้อย่างไรบ้าง เธอเป็นใครกันนะ”
“หลังเหตุโศกนาฏกรรม 9/11 อัฟกานิสถานกลับมาเป็นข่าวดังอีกครั้ง นั่นนำไปสู่ความสนใจในตัวเด็กหญิงอัฟกันคนนั้นอีกครั้ง หลายคนสงสัยว่า เธอจะเป็นอย่างไรบ้าง เธอไปอยู่ที่ไหน และเราจะช่วยเธอได้อย่างไร ตอนนั้นเองที่เราคิดว่า น่าจะคุ้มค่าถ้าจะลองตามหาตัวเธอ ทั้งๆที่คิดในใจว่า คงต้องอาศัยปาฏิหาริย์”
“เราไม่รู้จักชื่อเสียงเรียงนามของเธอ ไม่รู้ว่าเธอเป็นคนเผ่าไหน ไม่รู้ว่าเธออาศัยอยู่ที่ไหน”
แคร์รียอมรับว่า “เราไม่คิดว่าจะพบตัวเธอ เวลาล่วงเลยมา 17 ปีแล้ว และผู้คนก็หายสาบสูญจนเป็นเรื่องปกติในอัฟกานิสถาน โอกาสที่จะเจอตัวเธอยากแสนยาก เรามีเพียงภาพถ่ายของเธอเท่านั้น”
สตีฟบอกว่า “เบาะแสเดียวทีเรามีนอกจากภาพถ่ายก็คือโรงเรียนของเธอที่ผมไปถ่ายภาพ เราพยายามตามหาครูของเธอ”
“เราส่งภาพถ่ายของเธอให้ผู้ประสานงานในท้องถิ่นเพื่อแจกจ่ายไปยังบรรดาผู้อาวุโสของเผ่าต่างๆ ตามค่ายผู้ลี้ภัย”
บ่อยครั้งทีมงานพบว่า พวกเขาได้รับการกล่าวอ้างจากหญิงสาวหลายคนว่ารู้จักเธอ บางคนถึงกับอ้างว่าเป็นเธอ หรือไม่ก็จดจำแมกเคอร์รีได้ แต่ส่วนใหญ่ล้วนเป็นคำกล่าวอ้าง
ทีมงานอาศัยเทคโนโลยีหลายอย่างในตอนนั้นในการระบุอัตลักษณ์บุคคลเมื่อเวลาเปลี่ยนไป เช่น ผู้เชี่ยวชาญคนหนึ่งใช้วิธีสเก็ตช์ภาพคนเปลี่ยนไปตามอายุและช่วงเวลา และยังอาศัยบริการสแกนม่านตาจากบริษัทแห่งหนึ่ง
สตีฟยืนยันหนักแน่นว่า ทั้งหมดนี้ก็เพื่อให้แน่ใจได้ว่า “เราจะค้นพบผู้หญิงตัวจริงที่เคยเป็นเด็กสาวอัฟกันคนนั้น”
หลังจากเวลาผ่านไปสองสามสัปดาห์ ในที่สุดทีมงานก็ได้รับการติดต่อจากชายผู้หนึ่งว่ารู้จักพี่ชายของเธอ
ตอนแรกทีมงานคิดว่าคงจะคว้าน้ำเหลวอีกครั้งแต่เมื่อพี่ชายของเธอมาพบ ทีมงานก็เริ่มมีความหวัง ชายผู้นี้มีดวงตาสดใสคล้ายกับของเด็กสาวอัฟกัน
จากนั้นทีมงานก็ได้รับการติดต่อทางโทรศัพท์ว่าพบตัวเธอแล้ว และจะมีผู้พาเธอมายังบ้านของผู้อาวุโสในหมู่บ้าน แต่จะมีแค่ทีมงานผู้หญิงเพียงคนเดียวในทีมที่ได้รับอนุญาตให้เข้าไปพบเธอ หน้าที่นั้นตกกับแคร์รี รีแกน
“เธอนั่งอยู่ด้านหลังห้อง คลุมศีรษะด้วยผ้าคลุมสีดำ ฉันมีภาพถ่ายของเธออยู่ในมือ ฉันมองภาพนั้น แล้วมองภาพเธอมองรายละเอียดต่างๆ บนใบหน้า และดวงตา ทั้งหมดล้วนสอดคล้องกัน นั่นเป็นครั้งแรกที่ฉันคิดว่า ‘โอ้ พระเจ้า’ นี่เราพบเธอเข้าแล้ว ฉันบอกตัวเองในตอนนั้นว่า นี่อาจเป็นเด็กหญิงอัฟกันคนนั้นจริงๆ” แคร์รีเล่า
และแล้วหลังการตรวจสอบยืนยัน เด็กสาวผู้เป็นปริศนามายาวนาน ก็มีชื่อเสียงเรียงนาม เธอคือ ชาร์บัต กุลา
“การได้ร่วมทำงานในโครงการที่มีผู้คนมากมายยื่นมือเข้ามาช่วยเหลือด้วยการบริจาคเงินสนับสนุนโรงเรียนเพื่อเด็กหญิงชาวอัฟกานิสถานถือเป็นจุดสูงสุดในอาชีพของฉันกับเนชั่นแนล จีโอกราฟฟิก” แคร์รีทิ้งท้าย
อ่านเพิ่มเติม : ภาพถ่ายอันทรงพลังแสดงให้เห็นถึงผลกระทบจากระเบิดนิวเคลียร์, ภาพถ่ายอันน่าทึ่งที่เผยโฉมมาชูปิกชูให้โลกได้รู้จัก
