โรคคนเป็นมากสุดในโลก " โรคทางระบบประสาท " 3 พันล้านคน เป็นโรคนี้

รายงานใหม่จากจากองค์การอนามัยโลก และสถาบันวิจัยสุขภาพในสหรัฐอเมริการะบุว่า ผู้คนกว่า 1 ใน 3 ของโลกหรีอกว่า 3 พันล้านคนเป็นโรคนี้ ซึ่งก็คือ โรคทางระบบประสาท

โรคทางระบบประสาท – งานวิจัยนี้นำโดยสถาบันเมตริกและการประเมินผลด้านสุขภาพ (IHME) ซึ่งมีศูนย์ใหญ่อยู่ในสหรัฐอเมริกา โดยได้ร่วมมือกับองค์การอนามัยโลก (WHO) ในการวิเคราะห์ข้อมูลเกี่ยวกับโรคต่าง ๆ การบาดเจ็บ และปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เสียชีวิตทั่วโลกตั้งแต่ปี 1990 ถึง 2021 ซึ่งได้เผยแพร่ในวารสาร ‘The Lancet Neurology’ เมื่อไม่กี่วันที่ผ่านมา

การวิเคราะห์แสดงให้เห็นว่าภาวะผิดปกติทางระบบประสาทตั้งแต่การปวดหัวไมเกรน ไปจนถึงโรคหลอดเลือดสมอง โรคพาร์กินสัน หรือสภาวะสมองเสื่อม ต่างเป็นสาเหตุหลักของการเสียชีวิตทั่วโลก โดยมีตัวเลขของทั้งผู้ที่ได้รับกระทบ (ที่ยังมีชีวิตอยู่) และเสียชีวิตแล้วรวมกันมากถึงร้อยละ 43 ของประชากรโลก หรือกว่า 3.4 พันล้านคนในปี 2021

“สภาวะทางระบบประสาททำให้เกิดความทุกข์ทรมานอย่างมากต่อบุคคล และครอบครัวที่ได้รับผลกระทบ ซึ่งทำลายความสัมพันธ์ชุมชนและเศษรฐกิจของมนุษย์” ดร. เตโวโดรส อัดฮาโมม เกเบรเยซุส (Tedros Adhanom Ghebreyesus) ผู้อำนวยการใหญ่ขององค์การอนามัยโลก กล่าว

“การศึกษานี้จะทำหน้าที่เป็นข้อเรียกร้องให้มีการดำเนินการอย่างเร่งด่วนเพื่อขยายมาตรการแทรกแซงแบบกำหนดเป้าหมาย เพื่อให้ผู้คนจำนวนมากที่มีภาวะทางระบบประสาทสามารถเข้าถึงการดูแล การรักษา และการฟื้นฟูที่มีคุณภาพตามที่พวกเขาต้องการ สิ่งสำคัญยิ่งกว่าคือ การทำให้มั่นใจได้ว่าสุขภาพสมองมีคุณค่าที่เข้าใจได้ และต้องมีการปกป้องที่ดีขึ้นตั้งแต่วัยเด็กจนถึงวัยบั้นปลาย”

รายงานระบุเพิ่มเติมว่า การเสียชีวิตในด้านนี้เกินกว่าร้อยละ 80 นั้นเกิดขึ้นในประเทศที่มีรายได้น้อยและปานกลาง ซึ่งทำให้มีการเข้าถึงการรักษาแตกต่างอย่างมากจากประเทศที่มีรายได้สูง ผู้เชี่ยวชาญประเมินว่าอาจแตกต่างถึงมากถึงในระดับ 70 เท่าของจำนวนคนที่ได้มีโอกาสเข้ารับการรักษา

ภาวะทางระบบประสาท 10 อันดับแรกที่เกิดขึ้นมากที่สุดในภายในปี 2021 ได้แก่ โรคหลอดเลือดสมอง โรคสมองตั้งแต่เป็นทารกแรกเกิด (ได้รับการบาดเจ็บ) ไมเกรน ภาวะสมองเสื่อม โรคระบบประสาทจากเบาหวาน (ความเสียหายของเส้นประสาท) เยื่อหุ้มสมองอักเสบ โรคลมบ้าหมู ภาวะแทรกซ้อนทางระบบประสาทจากการคลอดก่อนกำหนด โรคออทิสติกสเปกตรัม มะเร็งระบบประสาท

โดยรวมแล้ว ภาวะทางระบบประสาทนี้ทำให้เกิดความพิการและการมีสุขภาพไม่ดีในผู้ชายมากกว่าผู้หญิง ขณะที่บางกรณีอย่างไมเกรนหรือภาวะสมองเสื่อมนั้น ผู้หญิงจะได้รับผลกระทบมากกว่าอย่างไม่เป็นสัดส่วน

“ในฐานะที่เป็นสาเหตุอันดับต้น ๆ ของโลกที่ทำให้เกิดภาระโรคโดยรวม ซึ่งมีจำนวนผู้ป่วยเพิ่มขึ้น 59% ตั้งแต่ปี 1990 สภาวะของระบบประสาทจะต้องได้รับการดูแลแก้ไขอย่างมีประสิทธิภาพ มีกลยุทธ์การป้องกัน การรักษา การฟื้นฟู และการดูแลในระยะยาวที่เป็นที่ยอมรับกันโดยมีราคาไม่แพง” ดร. ไจมี สไตน์เมทซ์ (Jaimie Steinmetz) ผู้นำการวิจัยจาก IHME กล่าว

ขณะที่ จูเลียต บูเวอรี (Juliet Bouverie) ผู้บริหารระดับสูงของสมาคมโรคหลอดเลือดสมอง กล่าวว่า “นี่เป็นเรื่องที่น่ากังวลอย่างยิ่งที่ได้ทราบว่าภาวะทางระบบประสาท เช่น โรคหลอดเลือดสมอง เป็นสาเหตุหลักของการเจ็บป่วยและความพิการทั่วโลก แค่ในสหราชอาณาจักรเพียงแห่งเดียวก็มีผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองมากกว่า 100,000 รายในแต่ละปี และมีผู้รอดชีวิตจากโรคหลอดเลือดสมอง 1.3 ล้านคน โดยตัวเลขเหล่านี้คาดว่าจะเพิ่มขึ้นเท่านั้น”

ภาวะเหล่านี้ยังไม่มีการรักษาที่มีประสิทธิภาพ แต่มีวิธีการลดความเสี่ยงอยู่ซึ่งทุกคนสามารถทำได้อย่างง่าย ๆ เช่นลดการดื่มแอลกอฮอล์ การสูบบุหรี่ หรือลดการกินหวานเนื่องจากภาวะเส้นประสาทเสียหายจากโรคเบาหวานเป็นภาวะที่เติบโตเร็วที่สุดตามการรายงาน โดยมีจำนวนผู้ป่วยมากขึ้นกว่า 3 เท่านับตั้งแต่ปี 1990 ถึง 2021

รวมไปถึงการจัดการกับมลพิษทางอากาศโดยรอบและในครัวเรือนก็สามารถช่วยลดความเสี่ยงของโรคเหล่านี้ได้ ซึ่งรายงานระบุว่าสามารถลดความเสี่ยงของการเป็นโรคหลอดเลือดสมองได้มากถึง 84% และการลดมลพิษจากสารตะกั่วก็สามารถลดความเสี่ยงของการมีความบกพร้องทางสติปัญญาได้ 63.1%

ในทางตรงกันข้าม ภาระทางระบบประสาทที่ทำให้เกิดสุขภาพย่ำแย่บางกรณีก็มีจำนวนผู้ป่วยลดลง โดยรายงานระบุว่าตัวเลขที่ลดลงนี้เป็นผลมาจากการป้องกันที่ดีขึ้น ซึ่งรวมถึงวัคซีนด้วยเช่นกัน โดยลดลงกว่าร้อยละ 25 เช่นโรคบาดทะยัก หรือโรคพิษสุนัขบ้า

“ตัวเลขเหล่านี้น่ากังวล และเน้นย้ำถึงความจำเป็นในการดำเนินการอย่างเร่งด่วน” พร้อมเสริมอีกว่า “หากไม่มีสิ่งนี้ (การรักษา) ภาวะสมองเสื่อมจะยังคงทำลายล้างชีวิตผู้คนนับล้านทั่วโลกต่อไป ที่นี่ในสหราชอาณาจักร นั่นหมายถึงการสร้างความตึงเครียดให้กับ NHS (สถาบันสุขภาพแห่งชาติ สหราชอาณาจักร) มากยิ่งขึ้น” ดร. ลีอาห์ เมอร์ซาลีน (Leah Mursaleen) หัวหน้าฝ่ายวิจัยของศูนย์วิจัยโรคอัลไซเมอร์แห่งสหราชอาณาจักร กล่าว

รายงานนี้จึงได้เรียกร้องต่อรัฐบาลทั่วโลกให้มีการจัดการอย่างเร่งด่วนไม่ว่าจะเป็นด้านสิ่งแวดล้อมซึ่งช่วยลดความเสี่ยงการเป็นโรคทางระบบประสาท และเพิ่มการเข้าถึงด้านสาธารณสุขให้กับผู้ป่วยที่มีรายได้น้อย

“ภาวะทางระบบประสาททั่วโลกกำลังเดิบโตอย่างรวดเร็ว และจะสร้างแรงกดดันต่อระบบสุขภาพมากยิ่งขึ้นไปอีกในไม่กี่ทศวรรษข้างหน้า” วาเลรี เฟกิน (Valery Feigin) หนึ่งในทีมวิจัยกล่าวเตือน

สืบค้นและเรียบเรียง วิทิต บรมพิชัยชาติกุล

ที่มา
.
https://www.thelancet.com/journals/laneur/article/PIIS1474-4422(24)00038-3/fulltext
.
https://www.who.int/news/item/14-03-2024-over-1-in-3-people-affected-by-neurological-conditions–the-leading-cause-of-illness-and-disability-worldwide#:~:text=The%20top%20ten%20neurological%20conditions,disorder%2C%20and%20nervous%20system%20cancers.
.
https://www.theguardian.com/society/2024/mar/14/neurological-conditions-now-leading-cause-of-ill-health-worldwide-finds-study
.
https://www.sciencealert.com/major-us-study-confirms-a-new-1-cause-of-disease-worldwide